Tương lai các loại xe hơi với động cơ chạy bằng nhiên liệu dầu diesel ở Mỹ xem ra chưa mấy khả quan. Dân lái xe ở Mỹ vẫn đang còn theo dõi diễn tiến vụ đền bù lớn nhất trong ngành xe hơi Hoa Kỳ của hãng Volkswagen, cho vụ “gian lận khí thải” đối với một số chủng loại xe chạy diesel. Thì nay, đến lượt hãng Fiat Chrysler gặp rắc rối.
Trang web xe hơi www.autoblog.com ngày 23 Tháng Năm đưa tin, chính phủ Hoa Kỳ đã kiện hãng Fiat Chrysler Automobiles (FCA) ra tòa, vì đã dùng một nhu liệu (software) để qua mặt sự kiểm soát khí thải đối với một số chiếc xe diesel của họ. Cụ thể là Bộ Tư Pháp đã đưa đơn kiện FCA tại tòa án Detroit. Vụ kiện này có thể sẽ dẫn đến việc FCA phải chịu một số tiền phạt, mà theo Cơ Quan Bảo Vệ Môi Trường Hoa Kỳ (EPA) ước tính có thể lên đến $4.6 tỷ.
Vụ kiện này tương tự với vụ kiện Volkswagen trước đây, nhưng ở mức độ nhỏ hơn. Cũng cần nhắc lại, Volkswagen đã chuẩn bị $25 tỷ để giải quyết vụ bê bối liên quan đến xe diesel! Có một điểm khác, đó là Volkswagen chấp nhận là họ đã làm sai. Trong khi FCA thì từ chối là mình gian lận, cho nên đến ngày 23 Tháng Năm, FCA vẫn chưa đưa ra thông báo chính thức về vụ kiện. Chỉ có phản ứng của thị trường chứng khoán là tức thời: cố phiếu tại thị trường Hoa Kỳ của FCA đã giảm 2.9% trong cùng ngày!
Vụ kiện bắt nguồn vào Tháng Giêng năm nay, khi EPA và tiểu bang California đã tố cáo Fiat Chrysler sử dụng bất hợp pháp một software mà không khai báo với cơ quan hữu trách, để cho phép các xe chạy diesel thải ra một lượng khí Nitrogen Oxide (NOx) cao hơn nhiều lần mức độ cho phép mà không bị phát giác. Các loại khí thải này có hại cho sức khỏe con người. Có khoảng 104,000 chiếc xe 2014-2016 Jeep Grand Cherokees và Dodge Ram 1500 bán ra tại thị trường Mỹ có trang bị software này.
Sau khi bị tố cáo, FCA đã hứa rằng sẽ thay thế software “không khai báo” này để giải quyết những lo ngại của giới hữu trách Hoa Kỳ. Nhưng nay thì đã quá muộn! FCA đã bày tỏ sự thất vọng đối với chính phủ Mỹ vì đã quyết định khởi kiện, thay vì để cho họ có thời gian giải quyết vấn đề.
Phải nói rằng kể từ sau vụ bê bối xe diesel của Volkswagen, các thương hiệu xe hơi chạy diesel đang gặp rất nhiều trở ngại tại thị trường Mỹ. Các cơ quan hữu trách đã “vạch lá tìm sâu” tất cả những chiếc xe chạy diesel đang bán ra trên thị trường Mỹ. Và FCA xui xẻo, đã trở thành nạn nhân kế tiếp. Cũng mới vào đầu Tháng Năm, 2017, hãng xe Đức lừng danh Mercedes Benz đã bỏ kế hoạch xin phép chính phủ Hoa Kỳ chuẩn thuận cho việc bán các model xe chạy diesel của mình vào thị trường Mỹ. Thời điểm này đang rắc rối quá!
Trở lại với vụ Volkswagen, theo nguồn tin từ Bloomberg, hãng Volkswagen nói dự trù sẽ phải mua lại khoảng 500,000 chiếc xe diesel với software gian dối khí thải nếu không có phương án sửa chữa chúng. Cho đến ngày 18 Tháng Hai, đã có 288,000 chủ nhân xe chọn phương án bán lại xe để lấy tiền, trong đó đã có 138,000 người đã được hoàn tiền. Số tiền được hoàn lại tối đa lên tới $40,000, tùy theo đời xe. Xem ra ai đã từng mua những chiếc xe thu hồi này… thắng lớn! Tuy nhiên, có khoảng 52,000 chủ xe chọn phương án đợi Volkswagen sửa chữa, chứ không muốn bán lại xe. Mà chuyện sửa chữa cũng không hề dễ dàng. Volkswagen đã nộp phương án sửa chữa lên cơ quan hữu trách Hoa Kỳ để chờ được chấp thuận. Hiện nay, chỉ có khoảng 67,000 chiếc xe từ đời 2015 trở đi là được chấp thuận phương án sửa chữa để được lưu hành trở lại, vì việc sửa chữa tương đối dễ thực hiện.
Đối với những chiếc xe đã và đang thu hồi, Volkswagen đang nhức đầu tìm cách giải quyết lượng tồn kho khổng lồ. “Bỏ thì thương, vương thì tội.” Những chiếc xe này không được phép bán lại trên thị trường trừ khi đã được sửa chữa đúng với yêu cầu khí thải. Và Volkswagen cũng không được phép xuất cảng chúng đi sang những quốc gia khác có yêu cầu về khí thải thấp hơn của Mỹ. Volkswagen đang cân nhắc nếu không có phương án giải quyết nào ít tốn kém hơn, thì khả năng những chiếc xe “còn như mới” của hãng xe danh tiếng Đức Quốc sẽ được biến thành… sắt vụn! Nghe thấy đau lòng quá! Nhưng Volkswagen không có sự lựa chọn nào khác. Vì hiện nay ưu tiên số một của hãng này là phải lấy lại lòng tin của khách hàng Mỹ, thị trường xe hơi quan trọng nhất, lớn nhất thế giới.
Theo quy định, cho đến ngày 20 Tháng Sáu, 2019, Volkswagen phải mua lại hoặc sửa chữa ít nhất là 85% số lượng xe bị lỗi. Nếu không, Volkswagen phải nộp phạt cho hai cơ quan môi trường của Hoa Kỳ và California là EPA và CARB. Volkswagen đang phải thuê 1,300 nhân viên thời vụ để chạy đua với thời gian trong việc thu hồi, đền bù xe. Và đâu có chỉ nhà chế tạo xe Đức này phải nhức đầu. Các nhà đại lý bán xe cho Volkswagen cũng đang ngồi trên đống lửa. Đúng là sai một ly, đi một dặm!
Cũng cần phải nói thêm, không phải tự nhiên, mà các hãng xe – đặc biệt là các hãng xe Châu Âu- tiếp tục sản xuất xe chạy diesel, và tiếp tục tìm cách phát triển vào thị trường Mỹ. Thị trường xe diesel ở Mỹ còn tiềm năng rất lớn. Ở Mỹ vào thời điểm 2012, số lượng xe hơi diesel chỉ chiếm khoảng 3.2% tổng số xe lưu hành. So với ở Châu Âu, con số này là 50%! Vì sao các hãng xe danh tiếng như Audi, BMW, Mercedes Benz… vẫn bán rất chạy chủng loại xe diesel? Theo Business Insider, một vài nguyên nhân chính là:
1-Trước đây, xe chạy diesel bị mang tiếng là ồn và… xả khói đen. Điều này không còn đúng với những chiếc xe diesel kỹ thuật đời mới. Chúng chạy rất êm, và cũng ít gây ô nhiễm không khí.
2-Không phải tình cờ mà các loại xe tải sử dụng động cơ diesel. Động cơ diesel mạnh hơn so với động cơ xăng, do đó có khả năng kéo tải lớn hơn, khỏe hơn.
3-Động cơ diesel bền hơn so với động cơ xăng. Đồng thời, xe diesel cũng ít bị mất giá trị sau khi sử dụng so với xe xăng.
4-Xe diesel có hiệu suất sử dụng nhiên liệu cao. Thí dụ, chiếc 2013 Audi A6 TDI có hiệu suất sử dụng nhiên liệu là 36.5 mpg.
5-Do dầu diesel giàu năng lượng hơn so với xăng, cho nên chủ nhân của nó ít phải ghé trạm xăng để đổ nhiên nhiên liệu hơn so với xe xăng. Có những chiếc xe chạy diesel có thể di chuyển được 600-700 dặm sau một lần đổ đầy bình diesel! Đây là một con số rất hấp dẫn đối với nhiều tài xế lái xe đường trường.
Người Đức được xem là đứng đầu về kỹ thuật xe hơi, mà họ vẫn chuộng động cơ diesel là vì những nguyên nhân này.
Hãy chờ xem những vụ bê bối về xe diesel có dập tắt tiềm năng của chủng loại xe này tại thị trường Mỹ hay không. Trước mắt, tương lai phát triển của ngành xe hơi tại Hoa Kỳ vẫn ưu tiên cho xe điện và xe hybrid.