Thursday, April 25, 2024

Tìm hiểu về chữa trị hiếm muộn

BS. Hồ Ngọc Minh

LTS: Bác Sĩ Hồ Ngọc Minh được biết trong cộng đồng người Việt nhiều năm qua với chuyên khoa về hiếm muộn, vô sinh, và lựa chọn trai gái theo ý muốn. Ông đã từng làm nghiên cứu về bệnh hiếm muộn, và các bệnh ung thư của phụ nữ tại National Cancer Institute trực thuộc National Institutes of Health. Bác Sĩ Minh là Board Certified về Obstertrics, Gynecology và Reproductive Endocrinology Infertility. Phòng mạch tọa lạc trong khuôn viên bệnh viện Fountain Valley, tại 11180 Warner Ave., Suite 465, Fountain Valley, CA 92708. Số phone liên lạc: (714) 429-5848, trang nhà: www.bacsihongocminh.com.

Hiếm muộn luôn luôn là một vấn đề tế nhị khó nói và khó tỏ bày, nhưng lại rất quan trọng, không nên chần chờ, bỏ qua. Sự thật, có khoảng 15% cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc có con. Dường như trong số những người quen biết của bạn, thế nào cũng có người bị hiếm muộn. Đến nỗi, có người nhận xét: “Hình như bên Mỹ nầy tình trạng hiếm muộn ngày càng nhiều hơn!”

Theo thống kê, trung bình trong vòng 6 tháng không kiêng cữ, 80% cặp sẽ cấn thai, và sau 12 tháng, chỉ có dưới 10% không thành công và được xem là hiếm muộn. Vì thế, nếu người phụ nữ dưới 35 tuổi, thời gian chờ đợi là 12 tháng. Trong trường hợp trên 35 tuổi, sau 6 tháng không có kết quả, cặp vợ chồng nên đi tham khảo với bác sĩ càng sớm càng tốt vì cơ hội thành công sẽ tuột dốc sau 35 tuổi.

Các nguyên nhân đưa đến hiếm muộn gồm có: chất lượng trứng yếu, nguồn trứng cạn do tuổi tác trên 35 tuổi (20%), trứng rụng không đều do kinh nguyệt bất thường (20%), vòi trứng bị nghẽn hay tử cung bị dị dạng, u bướu (20%), tinh trùng yếu hay không có tinh trùng (30%), vì lý do kháng thể hay bất thường về các chất sinh hoá không cho phép tinh trùng hội nhập với trứng (5%), và 5% còn lại không hiểu vì lý do gì.

Hormone FSH (Follicular Stimulating Hormone)

Một người phụ nữ được trời ban phát cho một số trứng giới hạn để dùng từ khi chào đời cho tới tuổi nghĩ kinh. Bình thường, mỗi tháng vào cuối chu kỳ kinh nguyệt trước, một số trứng “tồn kho”, trung bình từ 2 đến 20 “trứng non” được lựa chọn vào vòng “tuyển sinh”. Do ảnh hưởng của hormone FSH, tiết ra từ não bộ, cho phép 1, hay đôi khi, 2 trứng mạnh nhất được chọn cho chu kỳ rụng trứng đó. Bên phía đàn ông, cũng hormone FSH ấy, kích thích sự sản xuất tinh trùng mỗi ngày cho đến cuối cuộc đời.

Kích thích rụng trứng (Ovulation induction)

Trong trường hợp người phụ nữ không rụng trứng đều hay trứng yếu vì tuổi tác, một số thuốc men được dùng để kích thích trứng rụng. Thuốc uống gồm có Clomid, hay Femara, kích thích não bộ tiết ra nhiều chất FSH. Thuốc chích sẽ cung cấp hormone FSH trực tiếp. Một khi có trứng, bệnh nhân có thể giao hợp tự nhiên, bơm tình trùng vào tử cung, hay cấy thai trong ống nghiệm.

IUI, bơm tinh trùng vào tử cung (Intrauterine Insemination)

Phương pháp nầy dùng khi số lượng tinh trùng thấp, hay yếu, không bơi lội bình thường, hoặc khi chất nhờn cổ tử cung không bình thường. Tinh trùng được “rửa”, “sperm washing”, và bơm vào tử cung của người phụ nữ trong thời kỳ rụng trứng. Đây là phương pháp đầu tiên, cơ bản nhất trong việc chữa trị hiếm muộn.

IVF, Thụ thai trong ống nghiệm (In Vitro Fertilization)

Phương pháp nầy được sử dụng khi hai vòi trứng bị nghẽn, hoặc nếu đã bị thất bại trong bước chữa trị bằng phương pháp IUI. IVF còn được sử dụng khi số lượng tinh trùng quá thấp hay quá yếu, hoặc tình trạng hiếm muộn không hiểu tại vì sao. Thuốc chích được sử dụng để kích thích buồng trứng sản xuất từ 10 đến 12 trứng. Nói đúng ra, đây là số trứng được cứu vớt trong số trứng “tuyển sinh” ở đầu chu kỳ kinh. Trứng được hút qua âm đạo và cho kết hợp với tinh trùng trong phòng thí nghiệm gọi là “IVF Lab”. Sau 5 ngày trứng sẽ phát triển thành phôi và một hoặc hai phôi tốt nhất sẽ được chuyển lại vào tử cung. Số phôi tốt còn dư sẽ được đông lạnh cho bảo quản.

Mini IVF, Tiểu IVF (Minimal Stimulation IVF)

Một số bệnh nhân lớn tuổi có thể có kết quả tốt hơn với phương pháp Mini IVF. Khác với IVF, thuốc lại được sử dụng rất ít chỉ vừa đủ cho 2 hay 3 trứng mà thôi.

ICSI, Tiêm tinh trùng vào trứng (Intracytoplasmic Spem Injection)

ICSI là một phần của IVF. Trong trường hợp IVF, tinh trùng và trứng được trộn với nhau trong dĩa gọi là petri dish. Sự thụ tinh được cho phép xảy ra tự nhiên theo “kiểu mạnh được yếu thua”. Thật ra, con tinh trùng vào được trong trứng không nhất thiết là mạnh hơn, mà phần lớn chỉ là may mắn hơn.“Giỏi không bằng may” là thế. Trong khi đó, với ICSI, chỉ một con tinh trùng có “tướng tá tốt” được chọn để tiêm thẳng vào bên trong trứng. Phương pháp nầy dành cho trường hợp tinh trùng quá yếu, tinh trùng có vấn đề không xâm nhập vào trong trứng tự nhiên.

MESA và TESA, Hút tinh trùng từ tinh hoàn (Microepididymal and Testicular Sperm Aspiration)

Một số đàn ông có tinh trùng nhưng không thể xuất ngoài do bị nghẽn đường ống dẫn tinh, tinh trùng sẽ được hút thẳng từ tinh hoàn bằng một trong hai phương pháp MESA hay TESA tuỳ theo trường hợp. Tinh trùng sau đó được tiêm vào trong trứng bằng phương pháp ICSI.

PGS /PGD, Xét nghiệm tiền cấy phôi (Preimplantation Genetic Screening, Preimplantation Genetic Diagnosis)

PGS hoặc PGD cho phép thử nghiệm để loại trừ khuyết tật trong phôi trước khi chuyển vào tử cung. Phương pháp PGS cho phép thử từ 5 đến 9 cặp nhiễm sắc thể, trong khi đó PGD dùng công nghệ xét nghiệm trật tự gene DNA, gọi là NGS (Next Generation Sequencing) để tìm ra khuyết tật trên toàn bộ gene. Cả hai phương pháp nầy đều cho biết giới tính của em bé. Với PGS /PGD, bác sĩ có thể lựa chọn em bé khoẻ mạnh tuỳ theo ý muốn.

Đông lạnh trứng (Egg Freezing)

Hiện nay khả năng bảo quản và đông lạnh phôi cũng như trứng đã đạt được mức khá toàn hảo. Theo thống kế, tỉ số thành công cho phôi đông lạnh hiện nay lại vượt trội so với sử dụng phôi tươi. Cũng vì thế, kỹ thuật đông lạnh trứng cũng đạt được kết quả sơ khởi khá mỹ mãn. Phương pháp nầy trước đây áp dụng cho những phụ nữ muốn để dành trứng trước khi chữa trị bệnh ung thư hay các chứng bệnh không cho phép mang thai. Hiện nay rất nhiều phụ nữ vì lý do nghề nghiệp, có thể để dành trứng, khi mà trứng vẫn còn tốt và còn nhiều, để sử dụng về sau. Phương pháp về cơ bản giống hệt như IVF, chỉ khác là trứng thu hoạch được sẽ cho đông lạnh ngay.

Trên đây là những phương pháp hiện được sử dụng để chữa trị hiếm muộn. Tương lai về sau sẽ còn những bước tiến vượt bực cho những trường hợp khó khăn hơn. Thí dụ như trường hợp hoàn toàn không có tinh trùng hay trứng, tế bào bình thường từ da, từ mỡ, hay từ tuỷ sống có thể dùng để “biến chế” thành tinh trùng hoặc trứng để “cấy thai” trong ống nhiệm.

Giáo sư Orchid Lâm Quỳnh và chuyện học thêm(1/2)

MỚI CẬP NHẬT