MANILA, Philippines (NV) – Tổng Thống Rodrigo Duterte của Philippines nói, ông không cho phép lực lượng chính phủ tham gia tuần tra chung với bất kỳ một lực lượng nước ngoài nào trong khu vực tranh chấp gần Biển Đông.
Theo CBS News, ông Duterte có vẻ như muốn xóa bỏ một thỏa ước mà chính phủ tiền nhiệm của ông đã đạt được với quân đội Mỹ hồi đầu năm nay.
Ông Duterte cũng thêm rằng ông đang xét đến việc mua chiến cụ của Nga và Trung Quốc, mặc dù Philippines vốn có truyền thống dựa vào Hoa Kỳ cùng các đồng minh khác cho các nhu cầu về an ninh quốc phòng.
Những nhận xét này là mới nhất của ông Duterte, người có một quan hệ trở nên đặc biệt tế nhị với Hoa Kỳ, đồng thời cũng tìm cách hàn gắn quan hệ với Trung Quốc về tranh chấp ở Biển Đông.
Ông Duterte nói, ông muốn lực lượng của Philippines tuần tra vùng lãnh hải 12 hải lý nhưng không đụng đến những khu vực đang tranh chấp khác ở ngoài khơi.
Ông thêm rằng ông chống lại việc lực lượng Philippines tuần tra chung với quân đội các nước khác như Mỹ và Trung Quốc khiến có thể đưa Philippines vào tình huống thù nghịch.
Tuy không nói rõ chi tiết, nhưng việc ông bác bỏ cuộc tuần tra chung có vẻ đi ngược lại một thỏa thuận được hai bộ trưởng quốc phòng Mỹ và Philippines loan báo hồi Tháng Tư.
Trong phát biểu công khai đầu tiên chống lại sự hiện diện của quân đội Mỹ, hôm Thứ Hai, ông Duterte nói ông muốn lực lượng Mỹ rút ra khỏi miền Nam của Philippines, nơi từ năm 2002 nhiều cố vấn quân sự Mỹ được điều tới để giúp Philippines đối phó với quân nổi dậy Hồi Giáo.
Mời độc giả xem thêm video: Tổng thống Philippines từng ra lệnh hạ sát 1,000 người
Lần này ông Duterte đổ lỗi Hoa Kỳ làm cho dân Hồi Giáo địa phương có cớ để nổi dậy thêm.
Theo bình luận của AFP, những tuyên bố trái ngược của ông Duterte phải chăng chỉ là những phát biểu rỗng tuếch, hay thực sự là chiến lược của tân tổng thống Philippines, muốn khai thác mâu thuẫn giữa Mỹ với Trung Quốc để thủ lợi cho mình.
Theo phân tích của nhà nghiên cứu Oh Ei Sun, thuộc trường quan hệ quốc tế Rajaratnam, Singapore, rất có thể trong thời gian tới ông Duterte sẽ tiếp tục tỏ thái độ thân Bắc Kinh hoặc sẽ còn có những phát biểu mang tính khiêu khích hơn nữa với Mỹ, vì lãnh đạo Philippines thừa biết Manila là một trong những trụ cột chính trong chính sách xoay trục sang Châu Á của Hoa Kỳ.
Tổng Thống Duterte do vậy đánh cuộc là trong mọi trường hợp Washington cũng sẽ nhẹ tay với Philippines, trong khi Bắc Kinh lại không dễ bỏ qua cho Manila, nếu Philippines cứ duy trì chính sách đối đầu trên hồ sơ Biển Đông.
Chỉ riêng trong lĩnh vực mua bán vũ khí, ông Sun cho rằng, Tổng Thống Duterte nêu lên khả năng mua trang thiết bị quân sự của Trung Quốc chẳng qua là nhằm mặc cả và đòi nhà cung cấp Hoa Kỳ phải tính toán sao cho đôi bên cùng có lợi.
Ông Wu Shicun, chủ tịch viện nghiên cứu Nam Hải (tức Biển Đông) của Trung Quốc, nhận xét: “Hiệp Ước Phòng Thủ Hỗ Tương giữa Hoa Kỳ với Philippines đã được Tối Cao Pháp Viện Philippines thông qua, thì dễ gì một lời nói của ông Duterte có thể xóa bỏ.”
Ông Shicun tiếp: “Dù nỗ lực giữ một thế cân bằng giữa hai ông khổng lồ Mỹ và Trung Quốc, thì tổng thống Philippines cũng không thể nào loại bỏ hay rút lại những thỏa thuận hợp tác quốc phòng từ lâu nay giữa hai nước.”
Về phía Trung Quốc, Bắc Kinh sẽ không thể cung cấp vũ khí cho Manila, nếu như Philippines sử dụng vũ khí của Trung Quốc để tự vệ ở Biển Đông, chống lại tàu thuyền Trung Quốc.
Nói chung, ý định mua vũ khí của Trung Quốc được ông Duterte nhắc tới, chẳng qua chỉ nhằm xoa dịu Bắc Kinh sau phán quyết của Tòa Án Trọng Tài Quốc Tế bất lợi cho Trung Quốc về Biển Đông. (TP)