Thursday, March 28, 2024

Hal Moore, tác giả của ‘We Were Soldiers Once,’ vừa qua đời

AUBURN, Alabama (NV) – Ông Hal Moore, cựu trung tướng Lục Quân Mỹ, người chỉ huy một trong những trận đánh đẫm máu nhất hồi chiến tranh Việt Nam, tác giả của cuốn sách, sau được dựng thành phim cùng tựa đề “We Were Soldiers Once…And Young,” vừa qua đời ở tuổi 94.

Washington Post trích lời của gia đình ông loan tải trên Facebook, rằng ông qua đời hôm 10 Tháng Hai tại nhà riêng ở Auburn, tiểu bang Alabama, sau khi trải qua một cơn suy tim hồi tuần trước.

Đời binh nghiệp của ông trải qua ba cuộc chiến trên nhiều lục địa khác nhau.

Ông tạo được tiếng tăm nhờ tài lãnh đạo tài tình trong Cuộc Chiến Triều Tiên và trong thời kỳ đầu của Chiến Tranh Việt Nam, qua trận đánh ở thung lũng Ia Drang, trận giao chiến quan trọng đầu tiên giữa lực lượng Mỹ và Bắc Việt.

Trận Ia Drang bắt đầu vào ngày 14 Tháng Mười Một, 1965.

Không lâu sau khi Tướng Moore, bấy giờ cấp bậc trung tá, cùng 457 quân đổ bộ xuống thung lũng ở cao nguyên trung phần của Nam Việt Nam để truy tìm bộ chỉ huy một đơn vị lớn của địch, và bấy giờ mới khám phá ra rằng họ đang đối đầu với hơn 3,000 quân Bắc Việt, đang ẩn núp trong vùng địa thế hiểm trở.

Các sử gia sau này viết rằng tình thế của ông không khác gì của Trung Tá George Custer, khi quân ông này bị bao vây một cách bất ngờ và bị tàn sát trong trận Little Bighorn vào năm 1876.

Áp dụng chiến thuật “ai đến trước, rút lui sau,” Tướng Moore đích thân chỉ huy cuộc tấn công thẳng vào vị trí địch, và ở ngay tuyến đầu cho đến khi tiểu đoàn ông được cứu viện sau ba ngày cận chiến ác liệt.

Trong lúc giao tranh ông ba lần từ chối rời khỏi mặt trận để về gặp các tướng lãnh ở Sài Gòn.

Sau trận này ông được trao tặng huy chương “Distinguished Service Cross” do “trong suốt đợt tấn công đầu tiên, Đại Tá Moore không ngừng xả thân trước hỏa lực kinh hồn của địch để bảo đảm sự an toàn cho quân bạn có thể đến tăng viện.”

Theo cuốn sách do ông viết, kết quả trận chiến, quân Mỹ có 79 tử trận, 121 bị thương, phía quân Bắc Việt có khoảng 1,800 chết hoặc bị thương.

Trung Tá Bruce P Crandall, người về sau được Huy Chương Danh Dự nhờ dùng máy bay xông qua lửa đạn để tiếp tế đạn dược và nước uống cho binh sĩ của ông Moore, cũng như vận chuyển binh sĩ bị thương ra khỏi trận tiền, miêu tả với báo Washington Post hồi năm 2007 rằng trận đánh này là một “địa ngục trần gian.”

Trong cuốn sách, Tướng Moore ca ngợi thành tích của trực thăng UH-1, thay vì kỹ năng chiến thuật của bản thân ông, nhờ chúng mà bảo đảm được sự tồn vong của đơn vị ông.

Ông nói, không có trực thăng tải thương và tiếp liệu, quân lính của ông “hẳn cũng bị tàn sát như đội kỵ binh của Trung Tá George Armstrong Custer trong trận Little Bighorn, do bị cắt đường rút quân, và bị lực đông đảo của đối phương bao vây, tràn ngập và tàn sát đến người lính cuối cùng.”

Tuần duyên Mỹ ngưng kiếm thủy thủ đoàn tàu đánh cua mất tích

Cuốn sách do ông viết về sau được đạo diễn Randall Wallace dựng thành phim, với tài tử Mel Gibson thủ vai của ông.

Sau Việt Nam, Tướng Moore chỉ huy một sư đoàn bộ binh ở Nam Hàn, rồi về phục vụ ở khu vực Washington, DC với tư cách phó tham mưu trưởng về nhân sự tại Bộ Lục Quân.

Ông giải ngũ trong danh dự vào năm 1977, với huy chương “Distinguished Service Medal,” ba huy chương “Legion of Merit,” bốn huy chương “Bronze Star Medal” và huy chương “Purple Heart.”

Nhiều năm về sau, ông làm giám đốc điều hành tại khu nghỉ mát trượt tuyết Crested Butte Ski Resort ở Colorado.

Bắt đầu từ đầu thập niên 1990, ông nhiều lần trở lại chiến trường xưa ở Ia Drang cùng các binh sĩ dưới quyền, đích thân gặp lại những cấp chỉ huy Bắc Việt từng đánh nhau với ông, và ít nhất một lần cùng họ cắm trại ngủ tại bãi chiến trường dưới bầu trời sao.

Về đất nước Việt Nam, ông nói: “Chúng ta cố xây dựng một quân đội Nam Việt Nam theo hình ảnh của quân đội Hoa Kỳ.”

Đối với Iraq, ông nói: “Chúng ta đang lập lại lịch sử ấy.”

Người vợ ông chung sống suốt 55 năm, bà Julia Compton, qua đời vào năm 2004.

Ông giã từ cõi đời, để lại năm người con, 11 cháu và bốn chắt. (TP)

MỚI CẬP NHẬT