NGHỆ AN (NV) – Giữa lúc Nghệ An đang chìm trong biển nước, có nơi mực nước ngập lên tới 4 mét, thì xí nghiệp thủy lợi Hoàng Mai loan báo xả lũ từ hồ Vực Mấu vào sáng Chủ Nhật, 16 Tháng Mười.
Vực Mấu là hồ chứa nước lớn nhất của Nghệ An, cung cấp cả nước sinh hoạt cho thị xã Hoàng Mai lẫn nước tưới cho 3,600 héc ta đất nông nghiệp. Dung tích của hồ Vực Mấu là 75 triệu mét khối. Nếu lũ về có thể chứa tới 125 triệu mét khối nước.
Mưa lớn, liên tục đã khiến mực nước ở hồ Vực Mấu chạm mức 20.5 mét trong khi theo thiết kế thì mực nước tối đa ở hồ này chỉ là 22.2 mét. Bởi vì mưa chưa ngừng mà một siêu bão đang đổ vào khu vực này, hồ có thể vỡ, xí nghiệp thủy lợi Hoàng Mai loan báo từ 7 giờ sáng, sẽ mở 3/5 cửa xả để thoát nước (xả lũ). Việc xả lũ không biết đến lúc nào mới ngừng vì không thể dự đoán được thời tiết.
Tháng Mười, 2013, hồ Vực Mấu đã từng mở 2/5 cửa xả để tránh vỡ hồ. Cũng vì vậy, lúc đó, cả khu vực hạ du đã chìm trong biển nước. Ngoài ba người chết (một mất xác), hàng ngàn căn nhà bị ngập qua nóc, thiệt hại được ước tính phải đến 800 tỷ. Không có viên chức nào bị truy cứu trách nhiệm vì việc xả lũ được xem là đúng qui trình (không xả nước từ từ trước khi lũ về vì cần tích nước, xả đột ngột vì nếu không xả, hồ vỡ, cả thị xã Hoàng Mai sẽ bị tống ra biển).
Chưa rõ lần này, thảm họa do hồ Vực Mấu xả lũ sẽ ở mức nào.
Các hồ chứa nước cho thủy điện và thủy lợi vẫn tiếp tục là ẩn họa cho dân chúng nhiều vùng ở Việt Nam. Cần nhắc lại rằng, đây là những ẩn họa có thể tránh được nếu chính quyền Việt Nam và chính quyền các địa phương lắng nghe ý kiến của các chuyên gia, nhưng điều đó không xảy ra.
Trong vụ lụt đang diễn ra ở phía Bắc miền Trung Việt Nam, đến nay đã có hai nhân họa liên tiếng giáng xuống đầu dân chúng các tỉnh trong khu vực này khiến tình cảnh của các nạn nhân thêm thê thảm.
Cũng do mưa to, liên tục, lũ càng lúc càng lớn, sáng 14 Tháng Mười, nhà máy thủy điện Hố Hô (tọa lạc ở khu vực giáp ranh giữa Hà Tĩnh và Quảng Bình) đột ngột xả lũ. Nước từ trên cao tràn xuống nhấn chìm nhiều khu vực ở hạ du. Tuy là huyện miền núi nhưng tất cả các khu dân cư ở huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh, đều ngập sâu. Dân chúng chỉ kịp thoát lên nóc nhà, bỏ lại toàn bộ tài sản.
Nước từ hồ Hố Hô xả ra cũng cô lập nhiều khu dân cư ở Quảng Bình. Ngày 15 Tháng Mười, chính quyền tỉnh Quảng Bình đề nghị chính quyền Việt Nam điều động trực thăng, các loại tàu chuyên dụng để cứu những nạn nhân đang đó, lạnh giữa biển nước suốt ba ngày vừa qua.
Theo báo chí Việt Nam, với tình trạng mưa, lũ, bão lớn đang đổ đến như hiện nay, khả năng hàng chục hồ chứa nước ở khu vực phía Bắc miền Trung đồng loạt xả lũ như hồ Hố Hô, hồ Vực Mấu, là rất lớn. Không thể ước đoán mức độ thảm họa sẽ lớn thế nào. (G.Đ.)