Friday, March 29, 2024

Hà Nội vay tiền Bắc Kinh để hoàn tất dự án giao thông tai tiếng nhất

HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Theo báo điện tử VNExpress, Việt Nam vừa ký khế ước vay Trung Quốc thêm $250 triệu để hoàn tất dự án metro Cát Linh-Hà Đông. Cả dự án lẫn khoản vừa chính thức hỏi vay đều đã từng gây bất bình.

Tuyến metro này là dự án metro đầu tiên tại Việt Nam. Lẽ ra dự án này phải hoàn tất vào năm 2013 nhưng đến nay vẫn còn dở dang. Sau nhiều lần điều chỉnh, giới hữu trách Việt Nam… hy vọng là đến giữa năm 2018 sẽ có thể đưa tuyến metro Cát Linh-Hà Đông vào khai thác thương mại!

Đây là tuyến metro được xem là điển hình cho hợp tác Việt-Trung về vốn, nhà thầu, công nghệ nhằm phát triển kinh tế-xã hội.

Trong quan hệ hợp tác bám sát phương châm “16 chữ vàng” (láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện, ổn định lâu dài, hướng tới tương lai) và “tinh thần bốn tốt” (láng giềng tốt, bạn bè tốt, đồng chí tốt, đối tác tốt) vì “có cùng ý thức hệ và thể chế chính trị” này, Việt Nam luôn luôn “ngậm đắng, nuốt cay.”

Sau nhiều lần thất hứa, năm 2014, nhà thầu Trung Quốc thề sẽ hoàn tất công trình xây dựng tuyến metro Cát Linh-Hà Đông vào Tháng Sáu, 2015, nhưng đến thời điểm đó thì thông báo thời điểm khánh thành được dời lại đến cuối năm 2015. Nhưng đến cuối năm, có tin phải đến hết quý 1, 2016, tuyến metro này mới hoàn tất và cho chạy thử.

Song trong năm 2016, sự kiện đáng chú ý nhất liên quan tới tuyến metro này là Việt Nam phải ký một thỏa thuận đề nghị vay thêm tiền từ Trung Quốc nhằm hoàn tất dự án này (thỏa thuận đó vừa chính thức được ký kết dưới sự chứng kiến của ông Trần Đại Quang, chủ tịch nhà nước Việt Nam, trong chuyến thăm Trung Quốc từ 11 đến 15 Tháng Năm, 2017).

Ngoài sự nổi tiếng vì chậm trễ tới mức không thể tưởng tượng, công trình xây dựng tuyến metro Cát Linh-Hà Đông còn lẫy lừng vì thiếu an toàn, kém chất lượng. Đến nay đã có ít nhất sáu vụ tai nạn do: Cẩu bị sập, cẩu đứt cáp làm rớt lúc thì cọc thép, lúc thì dầm thép, đè chết và làm người đi đường trọng thương, giàn giáo đột nhiên sập xuống khi đang đổ bê tông.

Dự án tuyến metro này còn gây phẫn nộ vì sự tráo trở của nhà thầu Trung Quốc. Họ đòi nâng vốn đầu tư dự án từ $553 triệu lên $892 triệu. Tuy yêu sách này phi lý, song bất chấp sự can gián của chuyên gia nhiều giới, chính quyền Việt Nam vẫn vay thêm của Trung Quốc $339 triệu để đáp ứng đòi hỏi của… nhà thầu!

Khi đến thăm Trung Quốc hồi Tháng Chín năm ngoái, thủ tướng Việt Nam từng đề nghị thủ tướng Trung Quốc “sớm triển khai khoản vay bổ sung cho dự án xây dựng tuyến metro Cát Linh-Hà Đông, bảo đảm tiến độ, chất lượng, đưa công trình này vào sử dụng theo đúng dự kiến là… năm 2018”!

Theo báo chí Việt Nam thì tổng vốn đầu tư cho dự án xây dựng tuyến metro này chỉ tăng thêm $250.62 triệu chứ không phải là $339 triệu như chính quyền Việt Nam từng đồng ý hồi Tháng Bảy, 2015! Lúc đó, ông Nguyễn Hồng Trường, thứ trưởng Bộ Giao Thông Vận Tải, thú nhận, sở dĩ “lộ trình” thực hiện tuyến metro liên tục thay đổi vì tất cả mọi thứ đều phụ thuộc hoàn toàn vào nhà thầu Trung Quốc.

Có một điểm đáng chú ý là vì Việt Nam vay tiền của Trung Quốc để làm tuyến metro nên ngoài việc phải dùng nhà thầu Trung Quốc xây dựng hạ tầng cho tuyến metro, Việt Nam còn phải mua những thứ còn lại của Trung Quốc. Theo ông Trường, việc mua hệ thống đường ray, hệ thống thông tin-tín hiệu và 13 đoàn tàu có tổng trị giá là $200 triệu.

Hồi Tháng Hai vừa qua, giới hữu trách Việt Nam cho biết, muốn vận hành tuyến metro Cát Linh-Hà Đông thì phải tuyển 600 người và phía Việt Nam đã tuyển, gửi 200 người sang Trung Quốc nhờ đào tạo.

Tin vừa kể tiếp tục làm công chúng Việt Nam sôi sùng sục vì chỉ một tuyến metro dài 13 cây số mà cần chừng đó lao động thì khi hoàn tất 300 cây số metro ở Hà Nội như dự trù sẽ cần bao nhiêu, chẳng lẽ phải tuyển 10,000 người? Rồi tại sao trong khi những tuyến metro ở các quốc gia Đông Nam Á khác đã được tự động hóa gần như hoàn toàn thì tuyến metro lại cần nhiều nhân lực đến vậy? Phải chăng công nghệ Trung Quốc quá lạc hậu và nếu vậy thì việc gì phải vay Trung Quốc hơn $800 triệu?

Khế ước vay Trung Quốc thêm $250 triệu để hoàn tất dự án metro Cát Linh-Hà Đông mà Việt Nam vừa ký là một trong năm “văn kiện hợp tác” giữa Việt Nam với Trung Quốc khi chủ tịch nhà nước Việt Nam sang thăm Trung Quốc.

Theo báo điện tử VNExpress, các hạng mục chính của tuyến metro này gồm nhà ga, hệ thống đường ray, coi như đã hoàn tất nhưng việc hoàn thiện nền đường, hàng rào, thiết bị vận hành… đang chựng lại vì thiếu vốn. Nhà thầu Trung Quốc chờ Việt Nam nhận tiền vay từ… Trung Quốc. (G.Đ)

Mời độc giả xem điểm tin buổi sáng ngày 12 tháng 5 năm 2017

MỚI CẬP NHẬT