HÀ NỘI (NV) – Người ở Việt Nam, chỉ nhìn qua các tin tức theo dõi từng giờ liên quan đến cuộc bầu cử ở Mỹ, có vẻ thất vọng khi ông Donald Trump đắc cử tổng thống Mỹ như “ngựa về ngược.”
Ngay sau khi có tin ứng cử viên của đảng Cộng Hòa Donald Trump đánh bại ứng cử viên của đảng Dân Chủ Hillary Clinton, cả ông chủ tịch nước nguyên là Đại Tướng Công An Trần Đại Quang và ông Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc đều gửi điện văn chúc mừng đến ông Trump.
“Nhân dịp ngài Donald Trump được bầu làm tổng thống Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ, ngày 9 Tháng Mười Một, Chủ Tịch Nước Trần Đại Quang và Thủ Tướng Chính Phủ Nguyễn Xuân Phúc đã gửi điện mừng.” Bản tin vắn tắt của TTXVN viết. Bản tin này chỉ có hai câu và câu sau gián tiếp bày tỏ sự ngỡ ngàng. “Trước đó, tỷ phú Donald Trump đã bất ngờ giành thắng lợi vang dội trước cựu Ngoại Trưởng Hillary Clinton trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ.” TTXVN viết.
TTXVN trong phần tin tức quốc tế có khá nhiều tin liên quan đến cuộc bầu cử tổng thống tại Mỹ, một nước có chế độ chính trị tự do dân chủ trái ngược với chế độ độc tài đảng trị tại Việt Nam. Trước đây, nước Mỹ từng bị chế độ Hà Nội tuyên truyền như một thứ “tư bản giãy chết” nhưng hiện đang khá hồi hộp khi thấy ông Donald Trump lên làm tổng thống.
Khi vận động tranh cử, ông Trump từng tuyên bố chống lại Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà Tổng Thống Barack Obama cố gắng dàn xếp. Hiện hiệp định vẫn chưa được quốc hội Hoa Kỳ đề cập mà trong tình thế mới, tương lai TPP sẽ ảm đạm hơn trong khi Hà Nội rất mong muốn nó được ký kết hầu cứu nền kinh tế đang gặp rất nhiều khó khăn. Một số nhà phân tích thời sự từng cho rằng Việt Nam là một trong những nước được hưởng lợi nhiều nhất khi tham gia TPP.
Khác với TTXVN, nhiều báo chính thống của chế độ, kể cả tờ Infonet là báo điện tử của Bộ Thông Tin và Truyền Thông, đưa tin cập nhật từng giờ trong ngày người dân Mỹ đi bỏ phiếu 8 Tháng Mười Một, 2016 từ sáng sớm cho tới khi tất cả các phòng phiếu đóng cửa và các cuộc đếm phiếu kèm theo số phiếu đại cử tri đoàn.
Tuy không có những lời bình luận trực tiếp, hệ thống báo chí “lề phải” tại Việt Nam khá phong phú các tin tức liên quan đến cuộc vận động tranh cử của cả ông Donald Trump và bà Hillary Clinton. Nếu có bình luận hay phân tích gì đều chỉ lấy lại từ các bản tin và bình luận từ các hãng tin và báo chí nước Mỹ.
Một ngày trước ngày người dân Mỹ đi bỏ phiếu, một số báo điện tử có mục độc giả “bình chọn” hay dự đoán xem ai sẽ là tổng thống thứ 45 của Hiệp Chủng Quốc, kết quả trên tờ VnExpress cho kết quả bà Hillary Clinton thắng với 18,209 phiếu bầu (76%) trong khi ông Trump được 5,630 phiếu (24%).
VietNamNet hỏi độc giả “Bạn dự đoán ai là tổng thống Mỹ tiếp theo?” Kết quả, bà Clinton được 7,028 phiếu trong khi ông Trump chỉ được 2,056 phiếu.
Trong bản thăm dò ý kiến độc giả của tờ Tuổi Trẻ, bà Clinton được 2,669 phiếu trong khi ông Trump chỉ được 833 phiếu. Còn bản thăm dò ý kiến độc giả của tờ Dân Trí thì ông Trump chỉ được 25.32% phiếu trong khi bà Clinton được tới 74.68% trên tổng số 42,683 phiếu bầu.
Các kết quả này cho người ta cảm tưởng người ở Việt Nam rất muốn bà Hillary Clinton đắc cử mà dư luận chung đều cho bà sẽ tiếp tục chính sách của Tổng Thống đương nhiệm Barack Obama cũng là của đảng Dân Chủ. Lúc đầu thì bà Clinton ủng hộ nhưng sau đó đổi ý chống lại Hiệp Định TPP. Dù vậy, người ta vẫn tin hiệp định này sẽ được đưa ra Quốc Hội thông qua sau khi có một số điều chỉnh nào đó với các nước đối tác tham gia.
Sau khi có tin ông Trump đắc cử, tờ Thời báo Kinh Tế Việt Nam đưa bản tin thuật lại theo tin của Reuters nói: “Phố Wall hoang mang sau khi Trump chiến thắng” vì kết quả của cuộc bỏ phiếu hoàn toàn ngược lại với những dự đoán thăm dò dư luận trước đó.
Bên cạnh các cuộc thăm dò dư luận dự đoán kết quả bầu cử, nhiều báo cũng cho độc giả viết lời bình luận hay góp ý ở bên dưới các bản tin về cuộc bầu cử ở Mỹ. Phe ủng hộ bà Clinton cũng có và phe ủng hộ ông Trump cũng có.
Tờ South China Morning Post ở Hong Kong thuật lời một nhà quan sát chính trị dấu tên viết rằng “chiến thắng đáng kinh ngạc của Donald Trump trong cuộc bầu cử ở Mỹ sẽ làm cho các người làm chiến lược đối ngoại ở Hà Nội phải nghĩ lại. Nếu như bà Hillary Clinton thắng cử sẽ bảo đảm các chính sách thân thiện Việt Nam.”
Mời độc giả xem Điểm tin buổi sáng Thứ Tư, ngày 9 tháng 11 năm 2016
Tờ SCMP nói Việt Nam theo dõi sát cuộc bầu cử vì nó liên quan đến chính sách “xoay trục” lực lượng của Mỹ về Á Châu như một thứ đối trọng lại chính sách bành trướng của Bắc Kinh mà Hà Nội coi như bị đe dọa.
Dưới thời Tổng Thống Obama, ông đã cho nới lỏng rồi sau đó bãi bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán võ khí sát thương cho Việt Nam, lại còn đàm phán và lôi kéo Việt nam vào một hiệp định thương mại nhằm gạt Bắc Kinh ra ngoài. Bây giờ, ông Trump đắc cử sẽ làm Hà Nội bối rối không ít. (TN)