Friday, March 29, 2024

Nghệ thuật nói thách

Nguyễn Đạt Thịnh

Tôi vừa đánh mất niềm hãnh diện về một giá trị Việt Nam – cho đến ngày hôm qua tôi vẫn tin nói thách là một nghệ thuật thiên phú trời ban cho những cô bán hàng xinh đẹp của đất nước mình.

Kỷ niệm 60 năm cũ về nói thách của tôi là mua hớ chục cam về biếu mẹ.

Cô hàng cam gần 20 tuổi ở chợ Bến Thành, bảo anh trung úy 22 tuổi – là chính cái thằng tôi – “Em lấy anh $10 đồng một chục thôi.” Hàm răng trắng bóng đều đặn, nụ cười duyên dáng đưa tình, cộng thêm ba chữ ’em lấy anh’ dụng ý lẳng lơ làm anh trung úy vừa từ Ban Mê Thuột về phép, không đụng địch mà gần chết đứng.

Cô chọn những quả cam chín nhất, lớn nhất bỏ vào bao, gói kỹ lại cho tôi; tôi móc ví đưa cô tờ giấy $10; cái ví căng cứng giấy $100, tiền hai tháng lương vừa lãnh, vì giao tranh căng thẳng đến mức viên sĩ quan tài chánh không vào được tiền đồn để phát lương tháng trước.

Về đến nhà, mẹ tôi mở gói cam, xếp vào dĩa đem đặt lên bàn thờ để cúng tổ tiên trước, rồi mới cho đám em tôi ăn. Cái dĩa lớn cũng chỉ xếp được 8 quả cam sành tươi tốt, mẹ tôi đưa dĩa cam cho tôi để tôi tự tay mình dâng quà biếu tổ tiên.

Đang trịnh trọng đốt nhang khấn vái, tôi nghe tiếng mẹ tôi than vãn, “Giời đất ơi, con tôi nó ngu quá.” Khấn vái xong, tôi quay lại để chứng kiến 4 quả cam vừa nhỏ, vừa cũ, vỏ nhăn nheo, nằm lăn lóc trên bàn, không giống những quả tôi chứng kiến cô bán hàng lựa chọn bỏ vào bịt cho tôi.

Hôm sau, mặc thường phục, tôi trở ra chợ Bến Thành, định trách cô bán hàng gian dối. Vừa thấy tôi cô lại nở nụ cười thật tươi khoe hàm răng tuyệt vời dưới đôi môi không son mà vẫn đỏ, rồi bảo tôi, “mặc thường phục, anh bảnh trai hơn ngày hôm qua. Anh từ đâu về phép thăm gia đình, phải không?”

Tôi hãnh diện đáp, “Anh đóng đồn tại Buôn Hô.”

“Buôn Hô là ở đâu?”

“Một làng nhỏ cách Ban Mê Thuột 40 cây số.”

Tôi định bụng ra chợ trách cô về việc cô nói thách khiến tôi mua chục cam hớ đến $4 – giá thường ngày cô vẫn bán cho mọi người chỉ có $6 một chục 12; và trách cô để sẵn trong bịt 4 quả cam cũ, không ngon như 8 quả cô lựa trước sự chứng kiến của tôi.

Nhưng anh trung úy dại gái vẫn bị cô dắt vào mê hồn trận với những chuyện không liên quan gì đến cam cũ, cam mới, hoặc đến cái thuật nói thách của kẻ bán, đối với người mua nữa.

Nói thách quả là một nghệ thuật. Nghệ thuật ở chỗ người bán khéo léo tạo cho người mua cái nhu cầu phải mua món hàng họ bán ra, và mua với giá thật cao. Tại Mỹ người đi chợ mua thịt, mua rau không là nạn nhân của nạn nói thách, vì vĩ thịt, bó rau đã dán sẵn giá, thích thì mua, không thích thì đừng.

Mua xe cũ là gặp nạn nói thách, không trả giá là thiệt thòi vài trăm bạc; người bán xe cũ còn có nhiều mánh khóe làm mất thời giờ của người mua.

Tuy nhiên người bán siêu việt nhất trên thị trường Mỹ vẫn là Tổng Thống Donald Trump: ông bán một món hàng người Mỹ không cần mua và cũng không thích mua: bức tường biên giới. Ông tạo ra nhu cầu đó cho khách mua bằng cách mô tả những người Nam Mỹ đến Mỹ xin tị nạn là bọn khủng bố, là băng đảng, buôn người, hiếp dâm, và bị bệnh phong tình, sẽ gây lây lan sang phụ nữ Mỹ.

Để tăng cường hình ảnh đó, tổng thống chuyển hàng ngàn binh sĩ xuống tăng cường biên giới, dùng vũ khí ngăn chặn người xin tị nạn; mặc dù quân đội chính quy không được phép can thiệp vào việc nội bộ của Hoa Kỳ để tránh họa nội loạn.

Sau gần 2 năm tạo giá cho bức tường vô dụng đó tổng thống ra giá $5.7 tỷ, và vừa bán được với giá $1.375 tỷ.

Lấy giá ấn định $5.7 tỷ trừ giá bán $1.375 tỷ thành số tiền nói thách $4.325 tỷ – số dư thừa này đủ để tạo sung túc cho 40,325 gia đình, nếu trận mưa giấy $100, rơi vào mỗi gia đình nghèo $100,000.

Số kinh phí cấp cho tổng thống đóng cọc biên giới $1,375 tỷ đành coi như mất.

Hôm Thứ Tư, 13 Tháng Hai, 2019, tổng thống tuyên bố ông đành ép bụng nhận số tiền $1,375 tỷ bạc, vì ông không muốn trừng phạt 800,000 công chức trở lại cảnh túng thiếu, đói khổ vì tình trạng không lương, do chính phủ đóng cửa.

Tổng thống có công ơn không đóng của chính phủ lần thứ nhì, sau khi ra lệnh đóng cửa lần thứ nhất; 2 năm sau, cầm lá phiếu bỏ vào thùng khối trên dưới 2 triệu cử tri công chức và gia đình đã nếm mùi đói khổ đó phải nhớ tên tổng thống là Donald Trump – ứng cử viên Donald Trump.

Ông còn bảo công dân Mỹ là ông biết cách cứ tiếp tục xây tường mà không cần ngân khoản do hạ viện cấp, nhưng ông không làm vì thần dân không hiểu thiện chí của ông.

Giờ này ông ngồi đó chờ ký luật xây tường theo những điều kiện của Hạ Viện.

Bà Nancy Pelosi – chủ tịch Hạ Viện – cũng gặp sức chống đối của nhiều dân biểu tả khuynh, nhất định không phí một đồng nào trong trò đùa biên giới. Họ chất vấn bà, “tại sao lại đem bạc tỷ tài trợ xây dựng một vật chướng mắt, vừa vô ích, vừa sỉ nhục Hoa Kỳ là kỳ thị chủng tộc.”

Dư luận bên ngoài quốc hội cũng chê bà là nhượng bộ tổng thống cấp ngân khoảng cho ông ta xây bức tường mà bà đã nhiều lần tố giác là vô tác dụng, và xấu xa.

Pelosi trả lời mọi người, “Xin nhân nhượng một lần để gần triệu công chức tránh được một lần đau khổ thứ nhì, và cũng xin đừng vội trách Hạ Viện những điều gì không có ngoài số tiền phải cấp. Chúng ta còn nhiều ngày để duyệt xét nhiều đạo luật khác.”

Lời bà chủ tịch hạ viện giải thích với dư luận, nghe như lời cảnh cáo dư luận.

Trở lại đề tài nói thách. Tôi nhìn nhận tổng thống nói thách giỏi hơn cô bán cam tại chợ Bến Thành, nhưng cái hậu của một cuộc mua bán cũng quan hệ như cái lợi hay cái hại của nó. Tôi thiệt thòi $4 đồng, nhưng trong 7 ngày phép, tôi mời cô gái bán cam đi xem chớp bóng được một lần, đi ăn tối được một lần và giữ liên hệ thư tín được trên một năm, cho đến ngày cô lên xe hoa. Mối tình tôi thương yêu cô, và những lá thư tình chúng tôi trao đổi trám đầy hạnh phúc cho 12 tháng dài trấn thủ lưu đồn của tôi, và được nhạc sĩ Trần Thiện Thanh mô tả chính xác trong nhiều nhạc phẩm của ông ta.

Tổng thống lời nhiều hơn $4, nhưng xin tổng thống thận trọng, vì trong cả 102 vị nữ dân biểu – phần lớn thuộc đảng Dân Chủ – tôi không tìm được bà nào có thiện cảm với tổng thống cả.

Bị đàn bà ghét là khổ lắm; tổng thống thử hỏi người đẹp Melania xem có đúng không? (Nguyễn Đạt Thịnh)

Video: Tin Trong Ngày Mới Cập Nhật

Copyright © 2018, Người Việt Daily News

Lưu ý: Để mở âm thanh, xin bấm vào nút muted icon imagephía góc phải bên dưới của khung video.

MỚI CẬP NHẬT