Thursday, March 28, 2024

Gắn bó cả triệu dặm vẫn chưa muốn rời nhau!

Bảo trì xe hơi (kỳ III)


 


PHẠM ÐÌNH


 


Bảo trì là công việc của người chủ xe, cho dù bạn là nam giới nữ giới hay lão giới. Ðã lái xe thì ít nhiều phải biết về bảo trì. Biết nhiều thì xe không hư, biết ít thì xe hư ít, mà không biết thì xe hư nhiều. Bảo trì là việc dễ làm, nhưng xem ra không dễ nhớ, vì chúng bao gồm khá nhiều thứ lặt vặt. Chúng tôi muốn chia chúng thành hai loại công việc để nhắc nhở những chủ xe hay quên. Nhưng bản tính là một người không nghiêm trang, nên những thứ mà sờ vào thấy nhớt nhớt, mềm mềm thì Phạm Ðình gọi là phần mềm. Những công việc khác thì gọi là phần cứng bởi vì sờ vào thấy nó không mềm. Không biết có ai khác gọi như vậy để chỉ những công tác về bảo trì không, nhưng nếu có thì chắc họ cũng muốn “cà giỡn” đôi chút. Bạn yên tâm, cà giỡn một chút để làm việc, chứ không có anh Việt Cộng nào len lỏi vào được đâu.









Bảo trì là công việc của chủ xe, cho dù là nam giới, nữ giới hay lão giới!


Sau ba thứ như dây belt, lốp xe, bộ thắng đã nói đến lần trước, còn nhiều món cưng cứng khác cần được chúng ta quan tâm, xin kể ra như sau:


4. Bình điện (Battery): Khi tra chìa khóa vào ổ máy, xoay vòng và không nghe máy nổ, chúng ta có thể lo xanh mặt hoặc sợ cuống cuồng. Trong đa số trường hợp, nguyên nhân chỉ là do bình điện. Nó có thể bị ngắt mạch, hoặc tệ hơn nữa là hết điện.


Ðể khỏi rơi vào những phút “khủng hoảng” như vậy, bạn nên bỏ giờ săn sóc cái bình điện một chút. Những đầu dây nối hai cọc bình cần phải sạch sẽ và cuốn chặt. Mỗi lần mở nắp đầu xe, bạn nên quan sát bình điện, và lau chùi hai cọc bình cho sạch các muội trắng bao quanh, và siết lại các dây nối cho chặt. Trong khi tiếp xúc với bình điện, nhớ tháo đồng hồ, nhẫn vàng, hoặc những đồ trang sức bằng kim loại đeo ở tay ra để khỏi bị ảnh hưởng vì chạm điện.


Bình điện sở dĩ cần thiết là vì nó cung cấp điện lượng để đầu máy có thể khởi động, để thắp sáng hệ thống đèn, nghe hát, xem phim. Trong lúc máy chạy thì bình điện lại được nạp điện để dành khi hữu sự. Bình điện còn tốt là khi nó có đủ khả năng nạp đủ số điện lượng cần thiết để làm việc. Bình điện có thể bị “hết hơi” không còn khả năng nạp điện hoặc giữ điện, mà không có dấu hiệu gì báo trước với tài xế cả. Một bình điện có thể phục vụ tới năm, bảy năm, nhưng nếu đã xài qua hai năm, bạn có thể thấy một vài triệu chứng bệnh hoạn.


Săn sóc cho bình điện sống lâu, chúng ta không có thể làm gì khác hơn là giữ cho hai cọc bình luôn luôn sạch sẽ. Ðể cho muội trắng phùn lên nhễ nhại bao quanh sẽ làm rỉ điện, và giảm thời gian hữu dụng của bình điện.


5. Lọc khí (Air Filter): Lọc khí là dụng cụ ngăn chặn bụi bặm trong những luồng khí lấy từ ngoài trời vào trong xe. Luồng khí này sẽ được trộn với xăng để tạo thành hỗn hợp cháy nổ trong xi lanh. Không có bộ phận lọc khí, phòng cháy nổ chẳng mấy chốc sẽ đầy tro than của bụi rác. Một mặt khác, bộ phận lọc khí làm việc quá nhiều, quá lâu sẽ trở nên dơ bẩn vì bụi rác dính vào quá nhiều, cho đến một lúc thì sẽ bị nghẹt khiến cho luồng khí không thể lọt qua và đầu máy không đủ dưỡng khí kích hoạt tiến trình cháy nổ, làm hao xăng, xe chạy không hết công suất, và ô nhiễm môi trường vì xịt ra quá nhiều khí thải.


Vì thế, cần phải thay bộ lọc khí sau mỗi 15,000 dặm hoặc một năm một lần. Tuy nhiên, nếu xe thường chạy ngoài xa lộ, ít khói ít bụi, thì bạn có thể xài lọc khí tới mức 20 hoặc 25,000 dặm. Xe chạy ở những con đường quê nhiều bụi thì lọc khí phải được thay sớm hơn, có thể chỉ chừng 10,000 dặm là đã quá sức chịu đựng rồi.


Thay lọc khí là một việc dễ dàng, nhanh chóng, ai cũng có thể tự làm. Chỉ việc ra cửa hàng Auto Parts, nói hiệu xe, đời xe để mua một bộ phận lọc khí tương đương, rồi dành ra chừng 5 phút để lắp vào là xong chuyện.


Có một số xe còn lắp thêm một lọc khí nữa để lọc luồng không khí đưa vào trong khoang người ngồi, gọi là “Cabin Air Filter.” Nếu xe bạn có bộ phận này thì cũng phải nhớ để thay theo định kỳ.


6. Lọc xăng: Dụng cụ này lọc các chất cặn bẩn ra khỏi xăng, trước khi có thể nạp một lượng xăng tinh khiết vào trong phòng cháy nổ. Bộ phận lọc xăng làm việc lâu ngày sẽ trở nên dơ bẩn và bị nghẹt, làm cho xăng không thể chảy qua được. Lọc xăng nằm sâu kín bên trong hệ thống nên ít khi được để ý, nếu không có trục trặc xảy ra, gây nhiều tốn kém. Là người biết săn sóc bảo trì, bạn cần thay thế lọc xăng trong khoảng 50,000 tới 80,000 dặm. Công tác có thể đòi hỏi dụng cụ và kinh nghiệm không phù hợp với chúng ta, bạn nên nhờ một thợ chuyên môn làm giúp.


7. Ống dẫn nước (Radiator Hose): Những ống cao su đen to, dẫn nước “coolant” từ bể nước (radiator) vào trong lòng máy, rồi từ lòng máy đưa về bể nước. Làm việc trong những điều kiện lạnh nóng bất thường, các ống có thể bị rạn nứt, gây rò rỉ, khiến nước “coolant” bị hao kiệt lúc nào không biết. Vì thế, mỗi khi kiểm tra nước “coolant,” chúng ta phải để ý xem lại tình trạng của các ống, và thay thế nếu phát giác đường ống bị hư hại, rạn nứt hoặc rò rỉ.


8. Bộ nhún (Shock absorbers and struts): Hệ thống ống nhún được lắp đặt để xe di chuyển cho êm ái, không bị nẩy lên, kéo xuống khi vượt qua lỗi lõm trên đường. Ðể bảo vệ tuổi thọ của bộ nhún, cần phải cảnh giác khi đi qua những ổ gà hố vịt. Ðường sá ở Hoa Kỳ không có ổ gà hố vịt, nhưng lại có “dip” (rãnh) và “bump” (mô) chạy ngang qua đường như một biện pháp buộc tài xế giảm tốc độ trong những đoạn đường nguy hiểm. Qua rãnh qua mô mà vẫn cứ phóng băng băng như trên đường phẳng, thì bộ nhún phải làm việc cật lực để giảm thiểu tác động.


Bộ nhún ít khi hư, nhưng nếu bị “hành hạ” quá mức, chúng sẽ không còn làm việc hiệu quả nữa. Xe cần phải được mang đến tiệm cho thợ coi lại để kiểm tra xem dầu nhớt trong ống nhún có bị rò rỉ không. Hoặc nếu thiệt hại quá nhiều thì phải thay cả hệ thống nhún để tránh thiệt hại thêm cho các thành phần khác.


9. Quạt nước (Windshield wipers): Bộ quạt nước ở ngay trước mặt, chứ không giấu mình ẩn kỹ như các bộ phận khác. Như tên gọi, chúng dùng để quạt nước trong những ngày trời mưa hoặc có sương mù để mở một đường nhìn thông thoáng trước mặt tài xế. Sau mỗi lần sử dụng, nhất là trước khi ra khỏi xe và để lại xe ngoài trời qua đêm, nhớ đưa cần gạt về vị trí cũ, xếp lại gọn gàng ở đáy kính xe.


Cần kiểm tra bộ quạt nước trước mỗi mùa mưa. Nếu thấy “lưỡi” cao su quá mòn, thì phải thay ngay, để cho khung sắt không cạ vào mặt kính làm hư kính. Ðây là một việc ai cũng làm được sau khi đã mua một bộ “Windshield” tốn chưa tới $20.


10. Các bóng đèn: Chung quanh xe có cả một hệ thống bóng đèn phức tạp, như đèn đầu mũi (headlight), đèn đuôi, đèn thắng, đèn signal rẽ phải rẽ trái. Luật pháp Hoa Kỳ đòi hỏi xe phải có đủ đèn để bảo đảm an toàn cho chính người lái xe và những người cùng di chuyển trên đường. Bất cứ một bóng đèn nào bị cháy cũng cần phải được thay ngay. Ðáng tiếc, đây không phải là điều bạn dễ phát giác, nhất là đối với những bóng đèn ở đuôi xe. Ðể cảnh sát giao thông phát giác giúp, thế nào bạn cũng lãnh được một tấm giấy phạt vài trăm đô la. Phải chi bạn biết kịp thời, thì thay một bóng đèn chỉ tốn vài ba đồng bạc!


11. Ngoại hình và nước sơn: Chẳng ai phủ nhận ngoại hình của xe dính liền với ngoại hình của chủ xe. Chẳng ai muốn mình xuất hiện ngoài xã hội với một cái xe lam nham mốc thếch. Muốn giữ cho xe đẹp, bạn phải lo bảo vệ nước sơn, biết cách rửa xe, đánh bóng xe. Ðây là những việc không đòi hỏi kỹ thuật cao, nhưng đòi hỏi sự quan tâm và gắn bó. Chiếc xe làm cho bạn hãnh diện ắt hẳn cũng sẽ bắt mắt người khác. Có muốn bán đi để mua xe mới, hy vọng bạn sẽ nài được giá cao hơn.


 


Kết luận


Giữ được các mục bảo trì trên phần mềm cũng như phần cứng, cái xe sẽ trung thành phục vụ bạn lâu lắm. Có chạy đến vài ba trăm ngàn dặm, thậm chí cả triệu dặm, hai bên vẫn chưa muốn rời nhau đâu.


Phạm Ðình


[email protected]


 


Xe lột dên, xe kêu lóc cóc, xe rỉ nhớt…? Xin xem Cẩm Nang Bảo Trì Tập III đã phát hành. Cùng với Tập I, Tập II, mỗi tập $6.00+$2.00 cước phí. Money Back Guarantee 3 tháng. Gửi cheque hoặc tiền mặt cho Phạm Ðình, PO Box: 9255, Fountain Valley, California 92728-9255. Tel: 714-837-1935. Cho biết điện thoại và email, nếu có. Có thể hỏi tại nhà sách Tú Quỳnh 714-531-4284; hoặc Tự Lực 714-531-5290.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

MỚI CẬP NHẬT