Thursday, March 28, 2024

Lầm lẫn về dầu nhớt

 


 


Phạm Ðình


 


Nhân câu chuyện về nước coolant, xin nói sang chuyện dầu nhớt. Các thứ dầu nhớt trong xe bao gồm nhớt máy (engine oil), dầu hộp số (transmission oil), dầu thắng (brake fluid), dầu tay lái (steering fluid). Nhưng câu chuyện hôm nay là câu chuyện về sự nhầm lẫn: Râu ông nọ cắm cằm bà kia! Cụ thể là vô tình đổ nhớt máy vào bình dầu hộp số, hoặc ngược lại, dầu hộp số đổ vào bình nhớt.









(Hình minh họa: Mark Ralston/AFP/Getty Images)


Không hiểu bạn có nhầm lẫn như vậy bao giờ chưa, hay là đã bị rồi mà vô tình không biết. Thực tế thì thiên hạ bị hoài, là vì, hai thứ đó – nhớt máy và dầu hộp số – mặc dầu không in hệt nhau như 2 chị em sinh đôi, chúng cũng gần gần như nhau. Chắc bạn đã từng nghe nói anh chàng kia vào làm rể một nhà nọ có 2 chị em sinh đôi. Anh chàng lấy một người, người ngoài không phân biệt được là anh lấy cô chị hay lấy cô em. Còn anh, không biết có phân biệt được hay không, nhưng có vẻ như anh… lầm người hoài. Và cũng không biết, sau mỗi lần lầm như vậy thì anh có khổ không, hoặc có vấn đề gì với người này người kia hay không? Có điều nếu chúng ta nhầm nhớt máy với dầu hộp số thì rõ ràng đó là vấn đề cần phải được điều chỉnh ngay. Sau đây là một vài trường hợp cụ thể:


 


Dầu hợp số vô lầm bình nhớt


 


Hỏi 1: Tôi mới gặp một trường hợp khó xử do chính tiệm sửa xe gây ra khi tôi đưa xe vào để thay nhớt. Vô tình họ lại đổ dầu hộp số vào bình. Mãi tới 2 tháng sau mới phát giác ra. Không hiểu đầu máy có bị tổn hại gì không? Và nếu có, làm sao mình biết để bắt đền người ta?


Và sau đây là một trường hợp tương tự:


Hỏi 2: Xe của tôi là Nissan Sentra, mới chạy được 92,000 dặm. Hồi Tháng Hai, tôi có đưa xe ra ngoài một tiệm lớn (chi nhánh của một công ty toàn quốc) để thay nhớt. Ngày hôm sau, xe không chịu nổ máy ngay mà cứ khục khặc hoài, đến khi nổ được thì lại tắt. Tôi phải mang xe ra 2 tiệm khác, và tốn kém thêm vài trăm đô nữa mới chỉnh lại được. Sau đó tôi lái xe bình thường cho đến Tháng Bảy vừa qua, thì mang xe tiệm. Tại đây họ hỏi tôi có muốn thay nhớt không? Tôi nói Ok vì từ lần thay nhớt trước đến nay cũng đã 5 tháng. Khi thay nhớt, thợ mới khám phá ra là dầu hộp số chứ không phải là nhớt ở trong bình. Tôi liên lạc lại bên cái tiệm cũ, là chỗ thay nhớt lần trước cho tôi. Họ nói chờ lâu quá rồi, họ không chịu trách nhiệm gì hết. Như vậy là tôi lại mất thêm vài trăm nữa để lo súc bình mà không biết máy móc có tổn hại gì không?


Ðáp: Chúng ta không lạ khi những trường hợp lầm lẫn như vậy lại xảy ra ở tiệm sửa xe. Là vì, ở tiệm sửa xe người ta phải phục vụ nhiều người, mỗi người một nhu cầu khác nhau, khi thì nhớt khi thì hộp số, khi khác lại là nước coolant. Nên sự lầm lẫn đương nhiên phải xảy ra. Còn nếu bạn tự làm lấy, thì dăm bảy tháng, hoặc xuân thu nhị kỳ mới làm một lần, mỗi lần làm là chuẩn bị long trọng cứ như sắp xảy ra chuyện lớn, nên tuy làm chậm chạp vì không quen tay, nhưng chuyện lầm lẫn “râu ông nọ cắm cằm bà kia” khó xảy ra.


Bây giờ, nói về chuyện lợi hại: Dầu hộp số và nhớt máy có cùng chức năng như sau, nghĩa là để bôi trơn các thành phần cọ xát. Tuy nhiên, dầu hộp số có độ trơn ít hơn nhớt máy, nên không đủ điều kiện để thay thế nhớt máy. Nhưng, lỡ tay đổ dầu hộp số vào bình nhớt cũng không đến nỗi nguy hại như đổ nước rửa kiếng vào trong đó. Ðây rõ ràng là một trường hợp chểnh mảng của tiệm sửa xe, có thể làm thiệt hại đến quyền lợi của khách hàng. Thiệt hại như thế nào thì còn tùy. Rất tiếc, thời gian 2 tháng, hoặc thậm chí 5 tháng, là một khoảng cách khá dài, sợ rằng máy xe cũng bị tổn hại ít nhiều, tùy trường hợp:


-Nếu không dùng xe dưới những điều kiện “gian khổ” như leo đồi cao, đua xe, phóng nhanh lâu giờ trên xa lộ, chở nặng, hoặc lái xe khi trời cực nóng (trên 100 độ F) thì không đáng lo lắm, sự thiệt hại nếu có chắc không đáng kể.


-Hơn nữa, nếu xe chạy bình thường, không nghe nhiều tiếng động lạ, hoặc ồn ào đáng kể thì đó cũng là một dấu hiệu đáng mừng.


-Ngược lại, nếu xe vận hành dưới những điều kiện gian khổ như trình bày trên, hoặc máy xe kêu to khác thường, thì đó là dấu hiệu tổn hại.


Khi phát giác ra điều đó, bạn phải lo cho cái xe như sau:


-Tìm ngay một tiệm sửa xe uy tín để xem xe đã bi tổn hại ra sao.


-Thay nhớt ngay, thay cả bình lọc nhớt.


-Và sau đó chừng 1 tháng lại thay nhớt, thay lọc lần nữa. Làm như vậy chừng 2 lần mới mong tháo hết được lượng dầu hộp số lỡ tay đổ vào.


Không hiểu bạn có tính kiện cáo gì không, nhưng đây là một bằng chứng của sự chểnh mảng về chuyên môn. Cho dù không kiện cáo gì chăng nữa, bạn cũng phải đòi cái tiệm đó chịu trách nhiệm về các phí tổn sửa xe sau này. Khi mang xe cho tiệm thứ hai kiểm tra lại, bạn nên nhờ họ viết một cái report để làm bằng chứng.


Tóm lại, đổ lầm dầu hộp số vào bình nhớt, nếu được phát giác sớm trong khoảng 1, 2 tuần lễ thì xe không bị tổn hại gì. Nếu phát giác trễ, mà xe lại được sử dụng trong những hoàn cảnh ngặt nghèo thì đó là điều đáng quân tâm.


Hỏi 3: Còn trường hợp của tôi, tôi thay nhớt tại nhà, vô tình dùng bình dầu hộp số mà cứ tưởng bình nhớt. Mãi tới khi đổ hết một quartz mới phát giác ra, sau đó tôi tiếp tục đổ nhớt vào cho đủ. Như vậy có sao không?


Ðáp: Nếu bạn vô tình đổ lỡ chừng độ một quartz dầu hộp số, còn 3 quartz còn lại đúng là nhớt của máy thì không sao! Nhưng lần sắp tới nên thay nhớt sớm hơn một chút.


 


Dùng dầu hộp số để rửa máy


 


Hỏi 4: Tôi nghe nói là có thể dùng dầu hộp số trong bình nhớt để “clean” máy. Chuyện đó có đúng không?


Ðáp: À ra vậy, không phải bạn đổ lầm, nhưng cố tình đổ dầu hộp số vào bình nhớt để clean máy. Quả thực cũng có một “trường phái” cho rằng: Bởi vì dầu hộp số có chất tẩy (detergent) nên dùng nó thay cho nhớt máy một thời gian là một áp dụng thuận lợi, giúp cho hệ thống máy được sạch hơn. Lý luận như vậy không phải là không có cơ sở. Nhưng để được an toàn, thì đề nghị bạn làm như sau:


-Chỉ nên đổ chừng một quart dầu hộp số vào trong bình nhớt, 3 quartz còn lại phải là nhớt máy chính cống (giống như trường hợp người bạn lỡ tay trên đây). Chạy chừng vài trăm dặm rồi cho thay bằng 100% nhớt máy. Ðó là cái kiểu bảo trì xưa cũ, ngày nay người ta có một sản phẩm đặc chế được dùng để “deep clean” đầu máy. Dùng sản phẩm này không đắt hơn bao nhiêu mà an toàn hơn.


-Ðừng bao giờ dùng 100% dầu hộp số thay cho nhớt máy, với mục đích “deep clean.” Trường hợp vô tình nhầm lẫn thì đành chịu, chứ còn cố tình làm như vậy là điều không nên không phải. Một lần nữa, dầu hộp số không đủ độ nhờn (viscosity) như nhớt máy chính qui để bôi trơn những va chạm của các linh kiện đầu máy. Bắt nó hoạt động thay cho nhớt máy là một việc làm hết sức độc tài, giống như “không có chó bắt mèo ăn c…” Ðừng nghe thiên hạ xúi dại.


Hỏi 5: Thế còn vô tình đổ nhớt vô bình dầu hộp số thì sao? Có hại gì không?


Ðáp: Nên tìm cách xả nhớt ra ngay, bằng cách kéo xe đến cho thợ chuyên môn dùng máy súc để hút ra. Dĩ nhiên, nếu mới đổ vô chừng 1 hoặc 2 ounces thì không đến nỗi nào: Bạn có thể tự mình tháo nhớt ra rồi thay lại bằng dầu hộp số. Khi nào có dịp, thì mang ra nhờ thợ súc bình.


Trong trường hợp nào chăng nữa, chúng ta vẫn thấy sự lầm lẫn giữa dầu nhớt gây ra phiền toái, không ít thì nhiều. Còn chuyện lầm lẫn giữa 2 chị em gái sanh đôi thì sao? Người viết thực tình chưa có kinh nghiệm. Ai biết xin chia sẻ nhé!


[email protected]


 





Xe lột dên, xe kêu lóc cóc, xe rỉ nhớt…? Xin xem Cẩm Nang Bảo Trì Tập III đã phát hành. Cùng với Tập I, Tập II, mỗi tập $6.00+$2.00 cước phí. Money Back Guarantee 3 tháng. Gửi cheque hoặc tiền mặt cho Phạm Ðình, PO Box: 9255, Fountain Valley, California 92728-9255. Tel: 714-837-1935. Cho biết điện thoại và email, nếu có. Có thể hỏi tại nhà sách Tú Quỳnh 714-531-4284; hoặc Tự Lực 714-531-5290.




CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

MỚI CẬP NHẬT