Không phải ai cũng như ông Dan Grohs, muốn mua một căn nhà bị ngân hàng thu hồi và mốc meo.
Ông và địa ốc viên của ông đang xem xét một căn nhà ba phòng ngủ ở Minneapolis, Minnesota. Các ống nước bằng đồng đã bị những kẻ phá phách đánh cắp và máy đun nước không hoạt động, nhưng ông Grohs mới đây đã đấu giá căn nhà – và ông nhìn thấy triển vọng kiếm lời.
Ngân hàng làm chủ căn nhà bị xiết này muốn bán nó với giá khoảng $48,000, nhưng ông Grohs đã đề nghị $40,000 bằng tiền mặt. Nếu vụ thương lượng diễn ra trôi chảy, ông dự tính tân trang căn nhà và bán lại. Ðó là cách kiếm tiền của ông các anh em của ông, và ông Grohs nói có lẽ họ đã thực hiện được hơn 500 vụ mua bằng tiền mặt trong ba chục năm.
Trong hai năm qua, có thêm nhiều nhà đầu tư đã hành động giống như vậy. Khoảng 34% những vụ mua bán nhà hoàn tất trong Tháng Giêng đã được trả bằng tiền mặt, theo Campbell Surveys và Inside Mortgage Finance. Phần thị trường đó đã gia tăng chỉ mới từ một vài năm trước đây, và hiện vượt rất xa mức 10% thường thấy trong một thị trường bình thường hơn.
Các ngân hàng chọn tiền mặt thay vì tiền thế chấp
Ðôi khi những người mua bằng tiền mặt là những người muốn cư ngụ một căn nhà. Nhưng thường thấy hơn, họ là những nhà đầu tư. Và một lý do thúc đẩy những người mua bằng tiền mặt hơi bất ngờ, theo lời ông Tom Popik, giám đốc nghiên cứu tại Campbell Surveys. Ông nói điều đó liên quan đến lời hứa hẹn của Quỹ Dự Trữ Liên Bang là sẽ duy trì lãi suất ở mức thấp trong một thời gian dài.
“Tôi nghĩ rất nhiều người đang chịu thua và quyết định họ nên đầu tư vào địa ốc thay vì để tiền của họ trong một trương mục ký thác tại ngân hàng,” ông Popik nói.
Ông nói rằng, trên lý thuyết, những lãi suất thấp đó đáng lẽ phải thúc đẩy thêm người mua nhà truyền thống vay tiền mua nhà. Nhưng vào thời này, những người muốn mua nhà khó hội đủ điều kiện hơn nhiều.
Ngược lại, những người mua bằng tiền mặt không phải đối phó với thủ tục chấp thuận vay tiền dài dòng, hoặc ngay cả một vụ đánh giá nhà. Tiến trình được giản lược đó hấp dẫn các ngân hàng hiện làm chủ hoặc phục vụ những vụ xiết nhà và muốn trút bớt gánh nặng.
Ông Bob Davis, phó chủ tịch điều hành của American Bankers Association, nói “đó là lý do tại sao một ngân hàng có thể từ chối một giá mua cao hơn của một người mà họ cảm thấy khó được vay tiền mua nhà.”
Cuối cùng, ông Davis nói, một ngân hàng đang tìm cách rũ bỏ các bất động sản bị xiết và có thể sẽ phải ghi chúng vào sổ sách với tính cách lỗ lã dù điều gì xảy ra. Những người mua bằng tiền mặt có thể giúp một ngân hàng trút gánh nặng một cách nhanh chóng hơn.
“Tất cả liên quan đến sự tính toán người mua nào sẽ giảm thiểu lỗ lã nhiều nhất cho ngân hàng,” ông Davis nói.
“Quét dọn” những vụ xiết nhà
Nhưng những khoản giảm giá đáng kể mà những nhà đầu tư bằng tiền mặt mong muốn nói chung đang thúc đẩy giá nhà xuống. Thật đáng ngạc nhiên, điều đó cũng tốt đối với ông Richard Green, một giáo sư tại Trung Tâm Ðịa Ốc Lusk của Ðại Học Southern California. Ông nói bất cứ ảnh hưởng đè nén nào mà những người mua bằng tiền mặt gây ra cho giá cả có thể cũng đáng đánh đổi – bởi vì chúng cũng đang giảm bớt những căn nhà có nguy cơ bị xiết.
“Những người mua bằng tiền mặt này đang quét dọn kho tồn đọng, và đó có thể là điều quan trọng nhất có thể xảy ra ngay bây giờ,” ông nói. “Người ta sẽ không nhìn thấy giá cả hồi phục cho tới khi số nhà tồn đọng trở lại những mức bình thường hơn.”
Và, theo lời ông Green, kho tồn trữ đang khởi sự ổn định trở lại.
Trong khi đó, ông Grohs tin rằng ông đang làm nhiều điều tốt cho những khu dân cư ở Minneapolis, nơi ông đang đầu tư, thường đầy rẫy những nhà bị ngân hàng tịch thu.
“Bất cứ lúc nào bạn có thể nhận một căn nhà bị đóng ván, bỏ trống, và/hoặc bị thải, sửa chữa nó đàng hoàng, và rồi có người ở – tôi tin rằng điều đó phải ổn định hóa và cải thiện khu phố,” ông Grohs nói.
Và dĩ nhiên, ông Grohs không không làm hại ai khi kiếm được một món lời kha khá dọc đường. Ông cho biết ông thu về ít nhất $100,000 một năm. (nn)
