Ngủ không đủ

Bác Sĩ Nguyễn Trần Hoàng

Hỏi:

-Em làm việc mỗi ngày mười tiếng, khi về nhà còn phải lo việc nhà, nên mỗi đêm chỉ ngủ được khoảng 5 tiếng. Người em gần đây lúc nào cũng uể oải. Có cách nào dể ngủ ít mà vẫn khỏe không?

-Tôi ngủ mỗi ngày chỉ được khoảng bốn, năm tiếng đồng hồ, nhưng khi thức dậy vẫn tỉnh táo.  Có người nói, vì tôi đã hơn bảy mươi, nên ngủ ít như vậy là thường, không có gì mà lo; nhưng người khác lại nói ngủ mà không đủ thì sẽ tổn thọ. Tôi rất sợ uống thuốc ngủ vì nghe nói có thể làm lú lẩn và bị nghiện thuốc. Xin cho biết tôi có cần tìm cách để ngủ nhiều hơn hay không?  Ngủ bao nhiêu thì mới gọi là đủ? Nếu cần thì có cách nào để ngủ nhiều hơn mà không cần dùng thuốc ngủ hay không? 

-Không biết tại sao mà cả ba lẫn mẹ em bị mất ngủ rất nặng, không dùng thuốc thì không cách nào ngủ được. Em rất sợ sẽ bị giống như ba mẹ em. Bệnh mất ngủ có di truyền hay không và có cách nào để phòng bệnh này hay không?

Đáp:

Chuyện ngủ nghê là một chuyện rất thường bị trục trặc. Ở Hoa Kỳ, người ta ước lượng có đến hơn 1/3 người lớn gặp các rối loạn này một lần nào đó trong đời, và có đến khoảng hơn phân nửa các bệnh nhân than phiền với bác sĩ gia đình của mình về các rối loạn về giấc ngủ. Trong các rối loạn về ngủ nghê, thì vấn đề thường gặp nhất là chứng mất ngủ.

Như thế nào thì mới gọi là mất ngủ (insomnia), tác hại của chứng mất ngủ

Không phải lúc nào giấc ngủ bị mất thì cũng gọi là mất ngủ. Ví dụ, đang vào mùa thi đấu thể thao nào đó, nếu gặp những trận đá đêm mà ta cố gắng thức để theo dõi; vào mùa thi, ráng thức để học; hay phải thức khuya để làm việc; thì không gọi là mất ngủ, mà gọi là thiếu ngủ.

Mất ngủ là một (triệu) chứng chứ không phải là một bệnh. Ta chỉ gọi là mất ngủ khi cố ngủ mà ngủ không được, không đủ, hoặc không “đã” (kém chất lượng). Ở người lớn, ngủ một ngày từ 7 đến 9 tiếng đồng hồ được cho là vừa đủ. Một số nghiên cứu cho thấy là, ở người lớn, ngủ dưới 7 tiếng hoặc trên 9 tiếng một ngày, đều có thể làm giảm thọ.

Người mất ngủ có thể bị trục trặc trong việc dỗ giấc ngủ, duy trì giấc ngủ, hoặc thức dậy quá sớm (ngoài ý muốn). Và sự mất ngủ này làm tổn thương đến sự tỉnh táo và khả năng làm việc của người đó trong ngày.

Chứng mất ngủ ảnh hưởng đến 1/3 người Hoa Kỳ một lúc nào đó trong đời, và là một vấn đề kinh niên ở khoảng 1/10 các người lớn ở Mỹ. Nếu mất ngủ chỉ xảy ra vài ngày hay vài tuần rồi hết, ta gọi đó là mất ngủ tạm thời hay ngắn hạn. Khi mất ngủ kéo dài trên 30 ngày, các bác sĩ bắt đầu gọi đó là mất ngủ mạn tính (chronic – có người dùng từ kinh niên, có vẻ không thật chính xác, vì chỉ cần bị trên 30 ngày thì được gọi là chronic, chứ không cần phải kéo dài năm này qua năm khác).

Phụ nữ thường dễ bị mất ngủ hơn nam giới, và chứng mất ngủ thường xảy ra hơn ở người lớn tuổi. Những người có nhiều chuyện lo lắng như có thu nhập thấp, ly dị, góa chồng hay góa vợ, bị căng thẳng, dùng xì ke ma túy, nghiện rượu thường có nguy cơ cao bị mất ngủ.

Ngoài việc khó dỗ giấc ngủ hoặc ngủ không yên giấc, hoặc bị tỉnh dậy sớm, người bị mất ngủ thường cảm thấy lúc nào cũng thiếu ngủ, mệt mỏi, mất khả năng tập trung tư tưởng, lãng trí, lúc nào cũng thấy như đau rêm cả người. Đối với nhiều người, chứng của mất ngủ hay thiếu ngủ có thể ảnh hưởng đến quan hệ của họ với người khác, họ cũng dễ bị tai nạn xe cộ hơn so với những người bị mệt mỏi do nguyên nhân khác.

Hiện nay, chưa có cách nào để giúp cho những người ngủ không đủ mà vẫn khỏe.

Có nhiều chỉ dấu cho thấy rằng chứng mất ngủ có thể gây ra các vấn đề sức khoẻ lâu dài, tuy nhiên, vẫn chưa có nhiều nghiên cứu lớn được thực hiện để theo dõi vấn đề này.

Tại sao mất ngủ

Mỗi người bị mất ngủ, có thể do những nguyên nhân khác nhau. Ta có thể tạm chia ra hai nhóm, mất ngủ ngắn hạn và mất ngủ kéo dài.

-Các nguyên nhân gây mất ngủ ngắn hạn:

Mất ngủ ngắn hạn có thể gây ra bởi:

  • Chỗ ngủ quá lạnh hay quá nóng
  • Ngủ lạ chỗ
  • Bị ồn
  • Bị bệnh hay bị mổ
  • Thay đổi ca làm việc (khiến giờ giấc ngủ bị thay đổi)
  • Bị căng thẳng, lo lắng, như khi bị mất việc, thất tình, giận người yêu, vân vân
  • Thay đổi múi giờ (Jet lag), thí dụ như khi đi du lịch xa (khiến đồng hồ của cơ thể bị xáo trộn, sáng thành chiều, ngày thành đêm…)
  • Dùng các thuốc có tác dụng kích thích thần kinh, như một số thuốc suyễn, thuốc trị suy giáp, trị viêm, vân vân
  • Dùng các loại xì ke ma túy, chất kích thích, như cocaine, methamphetamine
  • Phản ứng ban đầu khi cai rượu, cai các thuốc có ảnh hưởng lên hệ thần kinh trung ương

Thân mến
nguyentranhoang.com
[email protected]
(714) 531-7930

(còn tiếp)