Sếp Tesla, Apple, IBM kêu gọi tạm ngưng thí nghiệm trí tuệ nhân tạo

WASHINGTON, DC (NV) – Hơn 1,000 nhà phê bình trí tuệ nhân tạo (AI), từ giới lãnh đạo doanh nghiệp và học giả tới kỹ sư công nghệ, vừa ký thư ngỏ kêu gọi tạm ngưng thí nghiệm AI quy mô lớn, mở rộng, ít nhất sáu tháng, theo NBC News hôm Thứ Tư, 29 Tháng Ba.

Những công ty nghiên cứu AI đang “vướng vào cuộc đua ngoài tầm kiểm soát nhằm chế tạo và khai triển trí tuệ kỹ thuật số ngày càng mạnh hơn mà không ai – kể cả người chế tạo – có thể hiểu, dự đoán, hoặc kiểm soát chắc chắn,” những người này viết trong thư. “Nếu họ không thể sớm tạm ngưng, chính phủ các nước nên can thiệp và ra lệnh tạm ngưng.”

Những người này cảnh báo có thể xảy ra nhiều tình huống tàn khốc.

“Chúng ta có nên phát triển trí tuệ không phải con người mà sau này sẽ đông hơn, thông minh hơn, làm cho chúng ta bị lỗi thời để thay thế chúng ta không?” họ viết. “Chúng ta có nên chấp nhận rủi ro mất kiểm soát nền văn minh của chúng ta không? Không được giao những quyết định như vậy cho nhà lãnh đạo công nghệ không phải giới chức chính quyền.”

Ông Elon Musk – tổng giám đốc SpaceX và Tesla, ông Steve Wozniak – đồng sáng lập Apple, ông Grady Booch – khoa học gia trưởng IBM, ông Emad Mostaque – tổng giám đốc Stability AI, và ông Tristan Harris – nhà đạo đức học về công nghệ, đều ký thư ngỏ. Lá thư được công bố sáng Thứ Tư.

Trong số học giả ký thư ngỏ, có ông Stuart Russell – giám đốc Trung Tâm AI Thích Hợp Với Con Người của University of California-Berkeley, ông Yuval Noah Harari – nhà sử học Hebrew University of Jerusalem, và ông Sean O’Heigeartaigh – giám đốc điều hành Trung Tâm Nghiên Cứu Rủi Ro Cho Sự Sống của Cambridge University.

Hiện nay, dụng cụ AI dành cho công chúng đang ngày càng phổ biến và năng lực ngày càng mạnh. Hồi Tháng Giêng, ChatGPT, ứng dụng trò chuyện AI sử dụng thông thạo ngôn ngữ, trở thành ứng dụng tiêu dùng phát triển nhanh nhất về một số khía cạnh. Hai tháng sau, OpenAI, công ty chế tạo ChatGPT, tung ra phiên bản nhu liệu AI mới cho ứng dụng này. Nhiều công ty công nghệ như Google, Microsoft và Snapchat chạy đua đưa ứng dụng như ChatGPT vô nền tảng của họ.

Giới quan sát kỹ nghệ từng cảnh báo, trên thực tế, những công ty đó đang lấy công chúng ra làm thí nghiệm công nghệ mới, còn những công ty chế tạo công nghệ mới thì khai triển công nghệ mà không cân nhắc hậu quả rộng hơn, như rủi ro làm nhiều người mất việc.

Thậm chí, thời gian qua, ông Sam Altman, tổng giám đốc OpenAI, liên tục kêu gọi kiểm soát kỹ nghệ này, mặc dù ông không nằm trong số những người đầu tiên ký thư ngỏ nêu trên.

Mặc dù nhiều người đồng ý kỹ nghệ AI đang phát triển nhanh tới mức nguy hiểm, một số nhà đạo đức học chỉ trích lá thư ngỏ chỉ tập trung vô mối nguy hại về lý thuyết, chưa xảy ra của AI.

Bà Sarah Myers West, giám đốc điều hành AI Now Institute, tổ chức bất vụ lợi nghiên cứu công nghệ AI ảnh hưởng xã hội ra sao, cho rằng lá thư ngỏ bỏ quên vài mối lo ngại lớn về kỹ nghệ này.

Theo bà Myers West, những công ty như Google và Microsoft chuẩn bị thống lĩnh thị trường AI ở Mỹ, AI có lẽ sẽ làm hàng loạt nhân viên công nghệ mất việc, và những công ty này đang nói quá về năng lực của sản phẩm. Tháng trước, Ủy Ban Thương Mại Liên Bang cảnh cáo những công ty AI hiện nay không được nói quá về sản phẩm.

“Cứ tập trung vô những rủi ro về lý thuyết và lâu dài thì sẽ làm xao lãng việc kiểm soát mà chúng ta cần ngay bây giờ,” bà Myers West cho biết. (Th.Long) [qd]