Năm 1918 Liên Bang Xô Viết (USSR) hình thành và chọn Moscow (Moskva) làm thủ đô của đế quốc này. Năm 1991, USSR tan rã lôi kéo theo sự sụp đổ của chủ nghĩa Cộng Sản tại Russia. Tháng Tư, 1992, Russia Federation (Liên Bang Nga) ra đời và Moskva vẫn được chọn làm thủ đô của Russia.
Vào cuối thế kỷ 14, Moskva đã từng được chọn làm thủ đô đầu tiên của nước Nga sau khi quốc gia này được thống nhất vào thời điểm đó. Tuy nhiên, sau khi thành phố St. Petersburg ra đời vào thế kỷ 18, nhà vua Nga Sa Hoàng đã dời thủ đô Moskva đến St. Petersburg.
Cuộc cách mạng vô sản nổ ra năm 1917, Nga Sa Hoàng Nicolas II bị lật đổ và chính quyền vô sản lại dời thủ đô của Russia về lại Moskva. Chính vì thế mà thành phố Moskva ngày nay mang nhiều nét văn hóa và kiến trúc của nước Nga suốt từ thế kỷ 14 hơn là cố đô St. Petersburg, một thành phố mang nhiều dáng dấp kiến trúc của một thành phố Âu Châu.
Nói đến Moskva là ai cũng nghĩ ngay đến một địa danh rất nổi tiếng “Red Square/ Quảng Trường Đỏ.” Có lẽ Quảng Trường Đỏ được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ 15 và trải qua biết bao thăng trầm đổi tên đổi họ, có khi là Quảng Trường Thương Mại, có khi là Quảng Trường Thánh Ba Ngôi và sau cùng đến thế kỷ 17 thì quảng trường đổi tên là Quảng Trường Đỏ cho đến ngày nay.
Ở đây, Đỏ không có nghĩa hoàn toàn là màu đỏ. Mà trong ngôn ngữ cổ của nước Nga, chữ “krasnaya” có hai nghĩa “Đẹp” và “màu Đỏ,” vì thế “Quảng Trường Đỏ” còn có nghĩa là Quảng Trường Đẹp. Quả thật quảng trường này rất đẹp. Trong lịch sử cận đại dưới thời Xô Viết, Quảng Trường Đỏ là nơi hằng năm diễn ra các buổi diễn binh vĩ đại vào các ngày lễ của Russia. Du khách đến Moskva mà không đến thăm Quảng Trường Đỏ là chưa đến Moskva.
Quảng Trường Đỏ là khu vực trung tâm thành phố nơi có rất nhiều di tích lịch sử suốt từ thế kỷ 16. Trong số đó, ngôi nhà thờ St. Basil (Thánh Vasily) với chín mái vòm đầy màu sắc rực rỡ, mỗi mái vòm có hình dáng như những giọt nước mắt xót thương của Đức Mẹ. Một công trình kiến trúc đã trở thành biểu tượng cho Moskva nói riêng và cho cả Russia nói chung. Ngôi nhà thờ này được người dân Moskva xây dựng vào những năm 1555-1561 để nhằm cám ơn thượng đế đã giúp họ đánh đuổi được kẻ thù ra khỏi đất nước.
Đối diện ngôi nhà thờ St. Basil, ở cuối quảng trường là bảo tàng lịch sử Moskva với một kiến trúc màu đỏ thẫm viền trắng trông rất lạ mắt trong quần thể khu vực. Nối liền ngôi nhà thờ St. Basil và viện bảo tàng lịch sử là bức tường thành màu đỏ (màu tượng trưng cho uy lực) của Điện Kremlin.
Khoảng giữa ngôi đại giáo đường và nhà bảo tàng, du khách có thể nhìn thấy một Kim Tự Tháp ba tầng hình vuông màu đỏ thẫm nằm sát vào với tường thành Kremlin, rất ít du khách nhận ra rằng “Kim Tự Tháp” đó chính là lăng Lenin. Có một khoảng thời gian, những hình tượng của Lenin và Stalin chỉ còn là những hình ảnh giả tạo để du khách đứng chụp hình kỷ niệm với giá vài đô la. Ngày xưa, dưới thời Xô Viết, phiên “Lính đổi gác” lăng Lenin là một điểm thu hút khách du lịch. Nhưng từ sau 1993 thì chương trình “Lính đổi gác” cho ông Lenin cũng sụp đổ như những bức tượng của ông, theo sự giải thể của Liên Bang Xô Viết.
Sau lưng lăng Lenin và sát bờ tường thành Kremlin là những ngôi mộ của các tổng bí thư đảng Cộng Sản Liên Bang Xô Viết, các ông đều được chôn cất ở đây. Không biết mai này khi nằm xuống ông cựu tổng bí thư Xô Viết cuối cùng Gobachev sẽ được chôn cất ở đâu?
Điện Kremlin không những chỉ là trung tâm của Moskva mà còn là biểu tượng và trung tâm quyền lực chính trị, văn hóa, và kinh tế của Liên Bang Nga. Đây cũng là nơi làm việc của tổng thống nước Nga. Mặt chính của Điện Kremlin nhìn ra Quảng Trường Đỏ và một phần tường nằm dọc theo sông Moskva.
Về mặt lịch sử, khu vực Điện Kremlin hiện nay là một nhà bảo tàng lớn nhất thế giới, những biểu tượng vô giá, những viện bảo tàng vũ khí và nữ trang kim cương vàng ngọc, những ngôi nhà thờ và lăng mộ của các Nga Sa Hoàng đều được lưu giữ ở đây.
Đối diện Điện Kremlin, nhìn về phía bên kia Quảng Trường Đỏ, là khu mua sắm GUM rộng lớn đang được chuyển thành một shopping mall sang trọng và đắt đỏ nhất ở Moskva. Có vào shopping mall này người ta mới nhận thấy được chủ nghĩa kinh tế Cộng Sản đã chết hẳn ngay trong lòng đất nước đã khai sinh ra nó.
Nói chung không gian Quảng Trường Đỏ bao gồm bốn kiến trúc hết sức là rực rỡ của Moskva: Ngôi đại giáo đường St. Basil, tường thành Điện Kremlin, nhà bảo tàng lịch sử Moskva, shopping mall GUM.
Quần thể này quả là rất đẹp so với nhiều quảng trường trên thế giới. Nhưng Quảng Trường Đỏ không phải chỉ đẹp về ban ngày mà du khách còn nên trở lại đây vào ban đêm! Có như thế người ta mới nhìn thấy được hết cái đẹp của quảng trường này.
Ánh đèn và màu sắc của ngôi đại giáo đường St. Basil, của ngọn tháp đồng hồ số Một Spasskaya, của cổng tháp Phục Sinh và viện bảo tàng lịch sử, của shopping mall GUM… các màu sắc ánh đèn rực rỡ trộn lẫn vào nhau, biến không gian Quảng Trường Đỏ thành một Quảng Trường Đẹp… Rất Đẹp!
Rời Quảng Trường Đỏ, du khách có thể đến thăm ngôi nhà thờ Chúa Cứu Thế nằm cách đó không xa lắm. Đây là ngôi giáo đường Chính Thống giáo vĩ đại được xây dựng từ năm 1839 theo phong cách Russia-Byzantin và được hoàn thành vào năm 1883 trong ngày đăng quang của Nga Hoàng Nicolas I.
Ngôi thánh đường gồm có năm mái vòm, một mái ở trung tâm và bốn mái vây quanh với 14 quả chuông lớn và 600 chiếc giá thắp nến. Có nhiều huyền thoại linh thiêng về ngôi nhà thờ Chúa Cứu Thế này dưới thời Cộng Sản.
Chế độ Cộng Sản đã muốn phá hủy, dẹp bỏ ngôi thánh đường và họ muốn xây dựng một hồ tắm lớn trên nền của ngôi thánh đường. Tuy nhiên, họ đã không thành công theo ý muốn của họ. Có người cho rằng Chúa đã không cho phép họ làm như thế.
Sau khi chế độ Cộng Sản sụp đổ, ngôi nhà thờ Chúa Cứu Thế đã được xây dựng lại và hoàn thành vào năm 1995. Đứng từ vị trí cây cầu trước ngôi nhà thờ Chúa Cứu Thế, người ta có thể nhìn thấy được toàn cảnh của ngôi nhà thờ St. Basil, Điện Kremlin và dòng sông Moskva uốn mình chạy dài qua thành phố. Hình ảnh cho người du khách cảm nhận được vẻ đẹp vừa dịu dàng, vừa hiện đại của thủ đô Liên Bang Nga ngày nay.
Ngoài ra, đến Moskva du khách cũng không thể bỏ qua một chuyến du ngoạn hệ thống nhà ga metro xe điện ngầm của thành phố. Hệ thống nhà ga Moskva được xây dựng từ những năm 1932. Hệ thống xe điện ngầm được xây dựng không chỉ để giải quyết vấn đề giao thông mà nó còn được dùng để tuyên truyền chứng tỏ tính ưu việt của chủ nghĩa Cộng Sản tại thời điểm đó.
Nhà nước Liên Xô lúc đó đã không tiếc tiền để xây dựng những nhà ga metro như những cung điện ngầm dưới đất. Các họa sĩ, kiến trúc sư nổi tiếng nhất thời đó đã được mời đến để trang trí cho những nhà ga metro này. Mỗi nhà ga metro của Moskva là một công trình kiến trúc, không nhà ga nào giống nhà ga nào. Các họa tranh, các kiểu đèn cũng đều được thiết kế khác nhau. Bây giờ người ta đang bỏ công sức tiền bạc ra trùng tu lại những nhà ga metro để biến chúng thành các địa điểm du lịch của Moskva.
Những ai đã có dịp đến Moskva vào những thập niên trước (1985-1995), và bây giờ nếu trở lại thành phố này, có lẽ không có ai có thể ngờ được rằng Moscow từ một thành phố hấp hối, nghèo kém của 30-40 năm trước, ngày nay đã lột xác tận cùng để vươn vai đứng dậy cùng với thế giới thị trường tư bản. Sự tan rã của đế quốc Xô Viết không phải chỉ trong phần vật chất, lãnh thổ mà còn là sự sụp đổ trong tư duy về nền kinh tế chỉ huy bao cấp của chủ nghĩa Cộng Sản.
Cứ nhìn vào nền kinh tế nghèo kém của các xứ Cộng Sản cũ thì nhận ra ngay sự thay đổi lớn lao đó. Để chứng tỏ sự dứt khoát với chủ nghĩa Cộng Sản, họ đã cho thay đổi rất nhiều tên quảng trường, tên đại lộ đường xá ngày xưa. Tượng đài của các nhân vật lừng lẫy trong thế giới cộng sản cũng bị hạ xuống theo chủ nghĩa của một thời đã qua. Ngay cả những tòa nhà có những kiến trúc như những nhà tù dưới Staline cũng đang được phá đi hoặc thay đổi hoàn toàn các phòng ốc phía trong để trở thành những khách sạn 4-5 sao theo tiêu chuẩn quốc tế.
Tại Quảng Trường Đỏ khu mua sắm sang trọng đắt đỏ GUM ngày một hiện đại hóa hơn và tất cả những món hàng danh hiệu trên toàn thế giới đều có mặt tại đây. Ngày xưa dưới thời Xô Viết, shopping GUM (từ thời Nga Sa Hoàng) đã bị trưng dụng để làm nơi hội họp của các ông viên chức cộng sản cao cấp Xô Viết.
Ngày nay, bạn không cần phải sang Paris để mua các món hàng như Louis Vuitton hay Channel nữa, bạn cũng không cần phải sang New York để tìm kiếm Coach, Gucci hay bất cứ hàng hiệu nào của Hoa Kỳ. Nếu bạn muốn tìm mua bất cứ loại đồng hồ Thụy Sĩ nổi tiếng nào, bạn cũng đều có thể tìm thấy trong shopping GUM.
Tình trạng kẹt xe trong thành phố cũng là một nan giải đau đầu cho những người quyền cao chức trọng của thành phố. Thời Xô Viết xe hơi chẳng có bao nhiêu mà đường xá thênh thang. Vừa mới chạy theo kinh tế thị trường hơn 20 năm, Moskva đã có khoảng bốn triệu chiếc xe hơi. Đường xá nào mở rộng theo kịp với đà tăng trưởng xe hơi như thế! Thế mới biết con người vẫn thích “tư bản giãy chết” hơn là “thiên đường Cộng Sản.”
Năm nay Russia đăng cai tổ chức giải túc cầu thế giới 2018, nên chắc hẳn bộ mặt thủ đô Moskva sẽ rất tưng bừng náo nhiệt. Không biết đất nước nào sẽ vinh quang đoạt chiếc cúp vô địch 2018. Nhưng chắc chắn mùa Hè này Moskva sẽ tha hồ hốt bạc nhờ du khách từ bốn phương thế giới. (Trần Nguyên Thắng)
ATNT Tours đã có các chương trình cho năm 2019
ATNT Tours chuyên tổ chức và hướng dẫn các chuyến tour, có hướng dẫn viên nói tiếng Việt
=> ATNT Bus Tour sáng đi chiều về: 1-Tour Santa Barbara – Solvang; 2-Tour La Jolla – San Diego
=> (Western Europe) Tây Âu: Anh – Pháp – Thụy Sĩ – Monaco – Ý
=> Tây Nam Âu Châu: Morroco – Tây Ban Nha – Bồ Đào Nha (14 ngày)
=> Đông Âu: Poland – Hungary – Czech – Austria – Slovakia – Slovenia – Croatia – Germany (15 ngày)
=> Nga & Bắc Âu: Liên Bang Nga – Đan Mạch – Na Uy – Thụy Điển – Phần Lan
=> Tour: Israel – Jordan – Egypt
=> Tour: South Africa – Zimbabwe Safari
=> Tour: South America (Brazil – Argentina – Peru)
=> Tour: Fiji – Tân Tây Lan – Úc
Fiji Island, New Zealand: Auckland – Bay of Islands, Úc: Melbourne – Phillip Island – Thủ đô Canberra – Sydney
=> Tour: Nepal – Bhutan – Dubai (tour đến chân núi Hy Mã Lạp Sơn)
=> Tour: Myanmar – Indonesia – Singapore – Malaysia – Lào – Thái Lan – Cambodia
=> Tour: Japan – Đài Loan – Nam Hàn
=> Tour: Hoa Kỳ – Canada
=> Nhận làm visa nhập cảnh Miến Điện, Ấn Độ, Việt Nam, Russia, Brazil, Úc.
=> Renew passport Mỹ khẩn cấp và passport Việt Nam.
Xin liên lạc văn phòng ATNT Tours để biết thêm chi tiết:
9106 Edinger Ave., Fountain Valley, CA 92708
Điện thoại: (714) 841-2868 / (888) 811-8988
Website: www.atnttravel.com
* Đón nghe chương trình Radio VNR 106.3 FM mỗi tối Thứ Bảy từ 10 PM – 10:25 PM.