PHOENIX, Az./ DEARBORN, Mi. (AP) –Hãng thông tấn AP căn cứ trên thăm dò các cử tri từ phòng phiếu đi ra đã đi đến kết luận là trong cuộc bầu cử sơ bộ hôm Thứ Ba ông Mitt Romney thắng tại tiểu bang Arizona và Michigan, mặc dù còn 25% số phiếu tại Michigan chưa đếm, tính đến 8 giờ tối Thứ Ba, giờ California.
Anh Freddie Parker, một cử tri tự xưng Dân Chủ, đi bầu ở Southfield, Michigan, nói là bỏ phiếu cho Rick Santorum mong đánh bại Mitt Romney vì như vậy Tổng Thống Barack Obama sẽ dễ thắng cử Tháng Mười Một hơn. (Hình: Joe Raedle/Getty Images)
Các phòng phiếu ở hai tiểu bang đều đóng cửa vào lúc 9 giờ tối, giờ miền Ðông Hoa Kỳ (6 giờ chiều giờ California). Như đã dự đoán, số cử tri đi bầu ít, và cũng là bình thường trong giai đoạn bầu cử sơ bộ không hứa hẹn có nhiều bất ngờ hào hứng.
Tại Arizona, ông Romney, cựu thống đốc tiểu bang Massachussett, được sự ủng hộ của bà Thống Ðốc Jan Brewer và một số đáng kể cử tri giáo phái Mormon.
Ở Michigan, với 10% các thùng phiếu đã báo cáo, ông Rick Santorum, cựu thượng nghị sĩ Mỹ đại diện tiểu bang Pennsylvania, hơn 1%, tuy nhiên, kết quả sơ khởi này chưa cho thấy điều gì chắc chắn. Michigan có giá trị quan trọng hơn Arizona rất nhiều trong cuộc bầu cử.
Ông Romney sinh trưởng ở đây, cha ông đã từng là thống đốc, nên Michigan được coi là tiểu bang nhà. Thất bại của ông Romney sẽ còn phương hại về mặt tâm lý. Ông tung rất nhiều tiền vào cuộc vận động, nhưng các thăm dò trước bầu cử cho thấy ông chỉ ngang ngửa với ông Santorum và cuộc tranh đấu giữa hai người rất gay go quyết liệt.
Trong khi Arizona là bầu cử sơ bộ khép kín (closed primary) thì Michigan theo thể thức mở rộng (open primary) có nghĩa là cử tri Ðộc Lập cũng được tham gia bỏ phiếu. Vì vậy, một số phiếu Dân Chủ có ảnh hưởng đến kết quả. Khoảng 10% cử tri Dân Chủ đã đi bầu, nghĩa là tỷ lệ cao nhất so với những kỳ bầu cử sơ bộ mở rộng cho đến nay.
Hai ứng cử viên khác, Dân Biểu Ron Paul và cựu Chủ Tịch Hạ Viện Mỹ Newt Gingrich ít vận động ở Michigan cũng như Arizona. Các chiến lược gia của ông Gingrich cho rằng không nên chia bớt một số phiếu của ông Santorum để nếu ông ta thắng thì sẽ làm suy yếu vị trí hàng đầu của ông Romney trong giai đoạn kế tiếp của các cuộc bầu cử sơ bộ, đặc biệt là ngày “Thứ Ba siêu đẳng” (Super Tuesday) 6 Tháng Ba sắp tới với 10 tiểu bang cùng tổ chức bầu sơ bộ.
Ông Romney có một lợi thế quan trọng với những cử tri đi bầu sớm và bầu khiếm diện. Theo sự thăm dò, ông có thể thắng tới 50,000 số phiếu này.
Cho tới lúc 7 giờ tối, giờ California, với 59% phiếu được đếm ở Michigan, ông Romney vượt lên, với kết quả như sau: Romney 40%, Santorum 36%, Ron Paul 12%, và Gingrich 7%.
Kết quả cho đến lúc 8 giờ tối chứng tỏ ông Romney sẽ là người thắng mặc dầu phải đến nửa đêm mới có thể xác định chắc chắn. Với 75% phiếu đã kiểm, kết quả như sau: Romney 41%, Santorum 37%, Paul 12%, và Gingrich 7%.
Trong khi chưa có kết quả rõ ràng, ông Santorum đã qua vận động ở Ohio, một trong 10 tiểu bang bầu vào ngày “Thứ Ba siêu đẳng.” Ông Gingrich không có mặt tại Michigan tối Thứ Ba, mà đến Georgia, tiểu bang nhà của ông, để vận động. Georgina cũng sẽ bầu sơ bộ vào ngày “Thứ Ba siêu đẳng.” Ðây là tiểu bang sẽ đóng vai trò quyết định đối với ông Gingrich để xem liệu ông có thể còn tiếp tục tranh cử hay không.
Michigan được cử 30 đại biểu tham dự đại hội đảng Cộng Hòa, số đại biểu phân chia theo tỷ lệ phiếu của các ứng cử viên. Sau Arizona, ông Romney đã có 152 đại biểu, ông Santorum 72, ông Gingrich 32 và ông Paul 19, theo tính toán của hãng thông tấn AP. Ứng cử viên cần phải có 1,144 đại biểu để được đại hội tại Tampa, Florida, vào mùa Hè đề cử làm ứng cử viên tổng thống chính thức của đảng Cộng Hòa. (HC)