Thursday, March 28, 2024

Cuối năm hương, chiếu, hoa đèn…

 


 


Phương Minh/Người Việt


Có lẽ không riêng gì miền Trung, mà mọi miền trên đất nước hình chữ S này đều có nhịp sống khá giống nhau, vội vã và nóng dần về phía cuối năm. Vào đầu Tháng Chạp, không hẹn mà đến, các dịch vụ bán chiếu rong, hương, hoa, đèn, vàng mã kéo nhau ra đường. Cảnh đời xô bồ cơm áo Tháng Chạp cũng hiện ra rõ nét trong thời khắc này.









Một người bán hàng mã ven đường. Năm nào cũng như năm nào, dịch vụ cung cấp cho âm ty cũng ăn nên làm ra. (Hình: Phương Minh/Người Việt)


Cách tân vàng mã


Chưa năm nào vàng mã được cách tân, “sáng tạo” đa dạng và độc chiêu như năm nay. Nếu như trước đây người ta có thói quen đốt áo giấy, tiền bạc, đô la, xe gắn máy, xe hơi, biệt thự gửi xuống cho người thân chốn âm ty thì năm nay, chuyện đã khác hẳn, mọi thứ trở nên gọn nhẹ hơn.


Thay vì phải đốt một chiếc xe hơi kềnh càng, tốn tiền, người ta đốt hộ chiếu, chứng minh thư, bằng lái xe, bằng tiến sĩ, bằng thạc sĩ, bằng cử nhân… cho người thân.


Bà M., chủ một đại lý vàng mã cho biết: “Năm nay có vẻ như nhà nghèo thì đốt xe máy và xe hơi loại nhỏ cho ông bà, người thân chốn âm ty nhiều hơn nhà giàu. Vì mọi năm trước đây nhà giàu đốt mấy thứ này nhiều rồi, bây giờ đốt nữa thêm thừa, chỉ có người nghèo mới thấy thiếu mấy thứ này, mới mua nhiều về đốt…”


“Ðốt bằng cấp, giấy tờ thông hành vốn là mốt của năm nay, đặc biệt, đốt bằng lái xe máy và xe hơi là mốt của nhà giàu. Có người đốt số tiền giấy ba chục triệu, ghi riêng trên đó là tiền đóng thuế xe cho năm 2012. Nói chung là đốt tiền đóng thuế xe nhiều lắm!”


“Cõi âm với cõi dương đôi khi chỉ là một thôi, tôi thấy kể từ ngày ông Ðinh La Thăng đưa ra ý kiến thu thuế một triệu đến một triệu rưỡi đồng/năm cho xe gắn máy, 20 đến 30 triệu đồng cho xe hơi, thì người ta đổ xô đi đặt những gói tiền tương tự, có ghi chú mục đích sử dụng là đóng thuế hẳn hoi, gửi xuống âm ty ngay tức khắc.”


Ông S., người mua chiếc xe hơi vàng mã với giá 10 triệu đồng (tương đương $500) và ba cái bằng, một cử nhân, một thạc sĩ và một bằng lái xe bốn bánh gởi xuống cho người con trai đã chết hơn một năm vì tai nạn xe, tâm sự: “Buồn lắm, nhiều chuyện không làm không được!”


“Mình vốn dân cán bộ, không mê tín đâu, mình yêu Mác, nhưng con mình mà, mình sống đây là ăn với Mác, ngủ với Mác, chống dị đoan, nhưng mình cũng phải cần bằng cấp, nếu không có phải chạy vạy cho có, bằng mọi giá, vậy thì cõi âm, muốn được yên thân, có chỗ ngồi yên ổn thì cũng phải có bằng cấp vậy!”


Ðến hương chiếu hoa đèn


Hương, chiếu, hoa, đèn là những thứ mà cõi dương dùng nhiều hơn là cõi âm. Một đời người, dù ngủ nệm hay gì khác, thì chắc chắn rằng không có ai chưa từng một lần ngủ chiếu, thậm chí có người suốt đời gắn với chiếc chiếu, đến chết cũng được quấn chôn bởi chiếc chiếu họ nằm.








Những người bán chiếu đi suốt từ sáng tinh mơ đến chiều tàn để kiếm tiền ăn Tết nhưng chưa năm nào ế ẩm như năm nay, mỗi ngày họ kiếm chưa tới 100,000 tiền lãi. (Hình: Phương Minh/Người Việt)


Hương, hoa, đèn cũng thế, không chỉ dành để cúng mà ngay cả người đang sống trên cõi dương cũng có thói quen mua chậu hoa về chưng Tết, trồng vài luống hoa thay đổi cảnh quan, tạo thẩm mỹ, đốt nén nhang mỗi khi trời mưa giông để xông lấy khí dương…


Tháng Chạp về là cơ man nào hương, hoa, chiếu, đèn kéo ra đường đi bán dạo.


Khác với nhiều năm trước, những năm gần đây, dường như những dịch vụ này có vẻ ế ẩm, ít ăn nên làm ra.


Ông T., người bán chiếu rong trên quốc lộ 1A, đoạn đi qua Quảng Nam, cho biết: “Mấy năm gần đây mua bán ế ẩm lắm, Tháng Chạp mà mỗi ngày kiếm chưa tới 100 ngàn đồng, vì những nhà khá giả người ta chuyển sang ngủ nệm, hơn nữa, chăn, nệm Trung Quốc bán đầy ra đó, giá rẻ như cho, chiếu trúc Trung Quốc cũng đầy ra đó, nên mình bán chiếu dân tộc khó mà trụ nổi!”


Những người trồng hoa bán Tết năm nay than thở không kém, vì thời tiết lạnh, lũ lụt đến muộn, nhen cấy giống không kịp vụ, phải cho vào vĩ, rọ, đến khi trồng xuống thì cây suy nhược, nên nguy cơ cây có thể trổ hoa vào thời điểm rằm Tháng Giêng là có rồi.


Ông Nguyên, một người trồng hoa lâu năm ở phố cổ Hội An, Quảng Nam cho biết: “Hoa năm nay tôi đoán sẽ có giá cao, nhưng chắc chắn là thiếu hoa để bán, vì nó trổ muộn, các loại hoa đều trổ muộn…”


“Hoa bây giờ cũng biết làm thơ, đất nước này nhà nhà làm thơ, người người làm thơ, đến hoa cũng bày đặt trổ vào đúng dịp Nguyên Tiêu, ngày thơ Việt Nam, chẳng biết nói ra làm sao nữa, chỉ có dân lao động nghèo của mình là khốn nạn thôi!”


Ðúng như lời ông Nguyên nói, cả một vườn hoa cúc Pha Lê đang tụ búp xanh, với đà này, chừng rằm Tháng Giêng sẽ cho một vườn hoa rực rỡ, đón ngày thơ Việt Nam. Chúng tôi đi dạo quanh một vòng các vườn hoa trong xóm Mới, dường như nhà nào cũng có vườn hoa trổ muộn, với đà này, khó có một cái Tết ấm áp cho những nhà trồng hoa!


 Ngẫm chuyện âm dương trên xứ Việt


Ở một đất nước lấy chủ nghĩa vô thần làm kim chỉ nam nhưng lại có quá nhiều cán bộ mê tín, bỏ số tiền lớn ra để đốt vàng mã thì cũng nên suy nghĩ về sự thành tâm và tính khoa học của nó.


Ðiều này cho thấy con người chưa hết bất an, chưa hết mặc cảm tội lỗi, và đặc biệt là trong nỗi mặc cảm ấy lại mang tham vọng quyền chức, lại lo sợ về bằng cấp, lại mang hơi hướm của tính trục lợi, giả trá, giảo hoạt, luồn lách, lươn lẹo để kiếm quyền thế bằng mọi giá.








Hoa cúc sẽ nở muộn do trời lạnh, vốn liếng của người trồng hoa đổ hết vào đây. (Hình: Phương Minh/Người Việt)


Và, cũng đến lúc con người phải suy nghĩ lại về một đất nước mà nỗi hoang mang, lo sợ về cái chết, về xác chết quá nhiều, những kiểu cúng bái mang hình thức, nhằm cầu tài, cầu quyền, thậm chí đánh tráo khái niệm tâm linh đang ngày càng nở rộ…


Trong khi hơn 80% những người sống phải bươn bả kiếm cơm, phải đối diện với nguy cơ nghèo đói thì có một bộ phận đồng tộc của họ lại bỏ ra những khoản tiền mà họ có mơ cũng không thấy được để đốt thành tro bụi.


Ngày hết, Tết đến gần, nhìn ra khắp nẻo đường, đâu đâu cũng bắt gặp những gương mặt lao động nghèo, đâu đâu cũng bắt gặp những phận người thui thủi kiếp cá lạnh canh nguội và áo quần toe nhàu cười với gió Ðông… Lại nghĩ đến tro bụi và vàng mã, nghĩ đến những giấc mơ chỉ thấy toàn là giấy bạc.

MỚI CẬP NHẬT