Thursday, March 28, 2024

Những gì sẽ xảy ra sau Iowa?


Nguyễn Văn Khanh (tường trình từ Des Moines cho nhật báo Người Việt)


 


DES MOINES, Iowa (NV) – “Cuộc đua chỉ mới bắt đầu,” nhà báo Jason Clayworth của tờ Des Moines Register dùng câu này cho bài báo viết ngay sau khi có kết quả cuộc bầu sơ bộ ở Iowa.










Sau Iowa Caucus, ứng cử viên Michele Bachmann là người đầu tiên của đảng Cộng Hòa tuyên bố bỏ cuộc đua vào Tòa Bạch Ốc. (Hình: Jewel Samad/AFP/Getty Images)


Kết quả cho thấy mọi dự đoán đều khá đúng: Ông Mitt Romney về nhất, đứng nhì là ông Rick Santorum, ông Ron Paul chiếm hạng 3 và cựu Chủ Tịch Hạ Viện Newt Gingrich về hạng tư. Ðứng hạng 5 là Thống Ðốc Rick Perry của tiểu bang Texas, và bà Dân Biểu Michele Bachmann “cầm đèn đỏ” với hạng 6.


Nói ông Romney thành công vì đứng đầu thì đúng, nhưng bảo rằng chiến thắng của ông thuyết phục được mọi người thì chưa. Là nhân vật xây dựng được cả một hệ thống vận động tranh cử toàn quốc, trên nguyên tắc, chiến thắng của ông phải lẫy lừng hơn chứ không phải chỉ hơn người về nhì có 8 phiếu, đặc biệt người đó lại là ông Santorum, nhân vật chỉ nổi bật ở giờ phút chót – đã từng thố lộ chuyện sẽ chia tay với ước mộng làm tổng thống nếu không thành công tại Iowa.


Với nhà báo Võ Thành Nhân, bầu sơ bộ Iowa năm nay “chưa chắc giới thiệu được cho mọi người thấy hình ảnh của các ứng viên sáng giá” cho bằng “sẽ loại bỏ những người yếu nhất”. Tay cầm ly cà phê Starbucks mới mua ở West Des Moines, anh nhà báo đại diện cho đài truyền hình SBTN ở Washington, DC, nói với các đồng nghiệp đứng chung quanh “chắc chắn bà Bachmann sẽ là người đầu tiên ra đi”. Lý do: “Yếu quá, có vận động tiếp cũng chẳng đi tới đâu.”


Ðiều anh Võ Thành Nhân nói đã trở thành sự thật. Ðúng 12 tiếng đồng hồ sau khi có kết quả bầu sơ bộ Iowa, Dân Biểu Michele Bachmann là người đầu tiên loan báo sẽ rời cuộc đua, chấm dứt ước mơ trở thành nữ tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ.


Nói với những người ủng hộ ở Des Moines, bà Bachmann cho hay “cử tri tiểu bang Iowa đã cất tiếng nói thật rõ ràng” và bà quyết định “sẽ đứng ngoài cuộc tranh cử” lần này. Bà cũng cho hay “không hối tiếc” đã ghi tên tranh cử vòng sơ bộ, và nói thêm “sẽ tiếp tục làm việc theo đúng với những gì Thượng Ðế trao phó,” trong đó có cả việc “tiếp tục chống đối chính sách Tổng Thống Barack Obama đang thực hiện,” chính sách mà bà gọi là “theo xã hội chủ nghĩa” đang “hủy hoại nước Mỹ”.


Quyết định rời khỏi cuộc đua của bà Bachmann không gây ngạc nhiên cho giới quan sát chính trị Hoa Kỳ.


Bà sinh trưởng ở Iowa, từng đứng đầu cuộc bỏ phiếu thăm dò được tổ chức hồi Tháng Tám năm ngoái, nhưng cuối cùng lại đứng cuối bảng. Trước khi kết quả được công bố, bà vẫn nói sẽ tiếp tục vận động ở South Carolina, vừa cười vừa bảo “chắc chắn sẽ có một Michele khác ở Tòa Bạch Ốc,” ý muốn nói Ðệ Nhất Phu Nhân “Michelle Obama” phải ra đi, người vào Tòa Bạch Ốc sẽ là “Michele Bachmann”.


Ngoài bà Michele Bachmann, mọi người cũng đang chú ý đến trường hợp của ông Rick Perry, cũng nằm trong danh sách những người không may mắn ở Iowa. Sau ngày bầu cử, ông cho biết sẽ về lại Texas, cùng với các nhân viên trong ban tham mưu duyệt xét lại tình hình trước khi quyết định có tiếp tục vận động hay không. Phát biểu này được nhiều người xem là dấu hiệu cho thấy ông Perry sẽ ngưng mọi cuộc vận động. Tuy nhiên, trong một bản tin ngắn được gửi hồi trưa hôm qua, ông thông báo sẽ dồn mọi nỗ lực cho vòng bầu cử sơ bộ của tiểu bang South Carolina diễn ra vào cuối tháng này.


Vắng bà Bachmann, cuộc vận động của những ứng cử viên còn lại sẽ không có gì thay đổi. Chắc chắn ông Romney đem chiến thắng từ Iowa về New Hampshire – nơi các cuộc thăm dò đều cho thấy ông sẽ thắng lớn – nhắc nhở cử tri ông là người có kinh nghiệm chính trường lẫn thương trường, lại được mặc nhiên công nhận là người có thể thắng ông Obama. Nhưng đối thủ Santorum cũng sẽ đem khí thế chính trị mới tạo được ở Iowa đến vùng Ðông Bắc, để trình bày cho cử tri Cộng Hòa biết họ nên bỏ phiếu ủng hộ ông, vì ông là người duy nhất giữ vững lập trường bảo thủ, nhưng không cực đoan, và cũng có khả năng đánh bại Tổng Thống Barack Obama ở cuộc bầu cử vào đầu Tháng Mười Một năm nay.


Ngay cả Dân Biểu Ron Paul cũng vậy. Sau Iowa, đi tới đâu ông cũng sẽ nói mặc dù lớn tuổi nhất nhưng ông lại là người thu hút được lá phiếu của cử tri trẻ tuổi và cử tri độc lập nhiều nhất, thu hút được cảm tình của hai khối cử tri thật quan trọng đã đưa ông Obama vào Tòa Bạch Ốc cách đây bốn năm. Trong khi đó, ông Newt Gingrich và ông Rick Perry sẽ mở mặt trận ở South Carolina, hy vọng lấy được phiếu của cử tri miền Nam để đi tiếp.


Như vậy, chuyện sẽ xảy ra trong những ngày tới như thế nào? Các ý kiến sau đây đang được nói tới:


Trước đây ông Mitt Romney hy vọng thành công lớn ở New Hampshire, chiếm một vị trí quan trọng ở South Carolina và đắc thắng ở Florida để trở thành ứng cử viên đại diện cho đảng. Sau Iowa, mọi người đều nói điều này khó có thể xảy ra, chính ông Romney cũng nhìn nhận “rất muốn rút ngắn cuộc đua, nhưng không có gì chắc chắn lắm, thành ra tôi phải sửa soạn cho đoạn đường tranh cử dài hơn”.


Sau Florida (31 Tháng Giêng) mà vẫn chưa có ứng cử viên nào nổi bật, đảng Cộng Hòa có thể nên triệu tập phiên họp đặc biệt, thảo luận đề nghị “ăn được cả ngã về không” (winner takes all) sẽ được áp dụng từ “Super Tuesday” (6 Tháng Ba) ở cuộc bầu cử sơ bộ được tổ chức ở 10 tiểu bang.


Nếu sau Florida mà vẫn chưa biết ai là người có triển vọng được chọn, có thể một số chính trị gia khác của đảng Cộng Hòa sẽ nhảy vào vòng chiến. Hai nhân vật đang đứng chờ ở bên ngoài: Ông tỷ phú Donald Trump và bà cựu Thống Ðốc Sarah Palin. Tháng trước, bà Palin nói “vẫn chưa trễ cho những ai muốn tranh cử,” ngay sau Iowa, ông Trump nhắc lại sẽ ra tranh cử “nếu đảng không chọn được đúng người có thể thắng ông Obama”.

MỚI CẬP NHẬT