Thursday, March 28, 2024

Ông Mitt Romney và miền Nam khó nuốt

Trước giờ phòng phiếu đóng cửa


Nguyễn Văn Khanh


 


Ðáng lý ra, tất cả mọi chú ý của cuộc bầu sơ bộ tại Alabama cũng như tại Mississippi phải được dồn cho ông Newt Gingrich và ông Rick Santorum.



Liệu số phiếu ông Mitt Romney kiếm được đủ phiếu ở Alabama và Mississippi? (Hình: Whitney Curtis/Getty Images)


Lý do: đây là hai tiểu bang miền Nam, nơi được xem là thành trì của phe bảo thủ Thiên Chúa Giáo, và mọi người chờ đợi xem cử tri sẽ chọn ai giữa hai ông có tên nêu trên. Cả hai đều là ứng cử viên con cưng, và kết quả sẽ quyết định ai là người bảo thủ đúng mức để được cử tri Cộng Hòa tín nhiệm trên đường đua dẫn về Tòa Bạch Ốc. Ông Gingrich mới thành công ở Georgia, ông Santorum cũng vừa reo hò chiến thắng ở Kansas, nên cái đinh các cuộc bầu sơ bộ tại Alabama và Mississippi chính là hai ông.


Nhưng từ chiều ngày Chủ Nhật vừa rồi câu chuyện ít nhiều đã đổi khác.


Kết quả các cuộc thăm dò do giới truyền thông địa phương thực hiện cho thấy ông Mitt Romney – ứng cử viên theo đạo Morman, xuất thân từ miền Ðông Bắc – đang thu ngắn cách biệt, có thể tạo bất ngờ trong ngày. Trước đây từng có lúc chính ông Romney than thở miền Nam là vùng đất “xa tầm tay với,” nhưng bây giờ có thể cử tri đã thay đổi ý kiến, bỏ phiếu cho ông vì họ tin ông là người có đủ khả năng để thu hút phiếu cử tri khắp nơi, đủ sức đánh bại ông Barack Obama của đảng Dân Chủ, lấy lại ghế tổng thống cho đảng.


“Tôi thấy rõ ràng đây là cuộc đua giữa ba người,” theo nhận xét của Giáo Sư Richard Fording, thuộc trường Ðại Học Alabama, trước giờ phòng phiếu đóng cửa, “và tôi không ngạc nhiên nếu ông Romney thành công tối hôm nay.” Giáo Sư Fording cho biết thêm “rất nhiều trường hợp có thể xảy ra ở cả Alabama lẫn Mississippi, trong đó những trường hợp ông Romney chiến thắng không phải là ít, chẳng hạn như chuyện hai ông Santorum và Gingrich sẽ chia phiếu với nhau, rốt cuộc chẳng ông nào có được 50% để lấy số đại biểu toàn tiểu bang, và sẽ tạo thuận lợi cho ông Romney.”


Ông Thomas Robison của đảng Cộng Hòa Alabama chia sẻ quan điểm vừa nói, cho rằng “chỉ cần về nhì đã là một chiến thắng chính trị rất lờn cho ông Romney, “vì đó là bằng chứng cho thấy ông có thể lấy được phiếu của cư tri miền Nam nổi tiếng bảo thủ, vì đó là biểu tượng chính trị rất cần thiết mà bất cứ ứng cử viên tổng thống nào cũng phải có để chứng tỏ với cử tri và những người bỏ tiền yểm trợ là mình được sự ủng hộ khắp nơi, khắp mọi vùng.”


Sự xuất hiện đầy bất ngờ của ông Romney trong các cuộc thăm dò khiến dàn tham mưu của ông Santorum lẫn các chiến lược gia của ông Gingrich phải ngạc nhiên. Trước khi bước vào Mississippi và Alabama, ông Santorum không chỉ thắng tại Kansas mà còn thắng ở Iowa, Colorado, Minnesota, North Dakota, Tennessee, Oklahoma và Missouri. Ông Gingrich cũng từng thắng ở Georgia và South Carolina, từng được dự đoán sẽ thắng tiếp ở những tiểu bang miền Nam còn lại.


“Tôi không nghĩ ông Romney có thể lật ngược thế cờ tối nay đâu,” ông cố vấn Mark Griffin của Ủy Ban Vận Ðộng Tranh Cử Newt Gingrich tại Mississippi trả lời báo chí. “Ngay từ ngày đầu các tiểu bang miền Nam đã không hài lòng với ông Romney, nên tôi chẳng thấy có lý do gì để họ phải thay đổi ý kiến cả.” Ông Grffin cũng nhắc lại đầu năm nay ngay sau khi cuộc bầu sơ bộ tại Iowa vừa kết thúc, các nhà lãnh đạo miền Nam “đã gặp nhau ở Texas và Florida để bàn thảo xem có nên ủng hộ một ứng viên cấp tiến như ông Romney hay không.” Kết quả cuộc họp quan trọng này là “không ai chấp nhận ông Romney.”


Ðiều ông Griffin đưa ra hoàn toàn đúng, nhưng sự kiện có tới hai ông bảo thủ chia phiếu của nhau là điều dường như các nhà lãnh đạo Cộng Hòa ở các tiểu bang miền Nam không nghĩ đến. Vì thế, khi vận động ở Biloxi, Mississippi, ông Santorum không ngần ngại nhắc lại đề nghị ông Gingrich nên rút lui, để tình trạng chia phiếu không xảy ra nữa, và để chứng tỏ cho thấy sự đoàn kết của những người có chung chí hướng.


Theo lời ông Santorum, “cử tri Alabama và Mississippi muốn một nhà lãnh đạo bảo thủ, họ sẽ không ủng hộ một ứng cử viên cấp tiến như ông thống đốc Massachusetts (tức là ông Romney). Cử tri Cộng Hòa khắp nơi chỉ muốn có một ứng cử viên chia sẻ lập trường với họ, để họ có thể đứng đằng sau ủng hộ, và lúc đó cuộc đua chỉ còn hai người, một bảo thủ, một cấp tiến, và ai ai cũng nhìn thấy đảng Cộng Hòa là đảng của những người bảo thủ.”


Ngay sau đó, phát ngôn viên Hogan Ridley của ông Santorum làm một bài toán nhỏ: ông Romney đang có 454 phiếu đại biểu, ông Santorum được 217 phiếu, ông Gingrich được 107 phiếu, cuối bảng là ông Ron Paul với 47 phiếu, nếu cộng phiếu của các ứng viên bảo thủ lại “tình hình sẽ đổi khác ngay, chưa chắc ông Romney tiếp tục đứng đầu sau vòng sơ bộ tại Alabama và Mississipi.” Cũng ông Ridley này than thở “chẳng biết tại sao ông Gingrich cứ theo cuộc đua, trong lúc ông ta biết có đi đến cùng cũng chẳng đi tới đâu.”


Không biết kết quả bầu cử tại Alabama và Mississippi sẽ tạo thuận lợi cho ông Romney như thế nào, nhưng với số phiếu đại biểu gấp đôi người về nhì, ông quyết định không dự cuộc tranh luận sẽ diễn ra vào Thứ Hai tuần tới ở Portland, Oregon, và chưa biết có dự hai cuộc tranh luận khác được tổ chức ở Georgia và California hay không.


Lý do được các phụ tá của ông Romney đưa ra: ông rất muốn dự các cuộc tranh luận được truyền hình toàn quốc, nhưng phải dành thì giờ tiếp xúc với cử tri, sửa soạn cho trận chiến quan trọng hơn, đó là trận chiến lấy ghế tổng thống mà ông Obama đang nắm giữ.

MỚI CẬP NHẬT