Các công ty Mỹ chi $1,000 tỷ mua lại cổ phiếu trong năm nay, làm giàu thêm cho giới chủ nhân

NEW YORK, New York (NV) – Các công ty Mỹ trong năm nay đã chi ra con số kỷ lục là khoảng hơn $1,000 tỷ để mua lại các cổ phiếu của chính họ.

Bản tin của CNN Business hôm Thứ Hai, 17 Tháng Mười Hai, nói rằng hai công ty Lowe’s và AbbVie hồi tuần qua đã tặng thưởng cho cổ đông cũng như các ông chủ lớn của công ty bằng cách loan báo chương trình mua lại cổ phiếu (buybacks) trị giá khoảng $34.4 tỷ, theo công ty nghiên cứu thị trường TrimTabs Investment Research.

Điều này khiến giúp trị giá các chương trình buybacks của năm nay lên quá $1,000 tỷ, phá kỷ lục trước đó là $781 tỷ vào năm 2015.

Và chiều hướng này vẫn còn tiếp tục hôm Thứ Hai. Công ty Johnson & Johsonn, tuy đang gặp nhiều rắc rối về cáo buộc phấn rôm có asbestos, đã loan báo kế hoạch mua lại trị giá $5 tỷ. Công ty Boeing cũng mở rộng chương trình mua lại cổ phiếu của mình.

Phong trào buybacks đã phát triển rầm rộ do kinh tế tăng trưởng và nhất là việc giảm thuế cho các công ty một năm trước đây.

Ông David Santschi, giám đốc nghiên cứu của TrimTabs, nói rằng “đây không phải là việc tình cờ. Rất nhiều vụ buybacks diễn ra vì có giảm thuế. Các công ty nay có thêm tiền để đẩy giá cổ phiếu của họ lên cao hơn.”

Các công ty cũng lợi dụng việc được giảm thuế khi đưa tiền lời ở ngoại quốc về nước vào việc buyback này.

Wall Street rất thích buyback vì điều này giúp các công ty có thể khai trên giấy tờ là số tiền lời cho mỗi cổ phiếu tăng lên (do số cổ phiếu lưu hành giảm). Và các nhóm đầu tư lớn cũng như các ông chủ lớn trong các công ty có chương trình buyback này là những người có lợi nhất.

Nhưng những người chỉ trích việc này nói rằng các công ty thường mở chiến dịch buyback khi giá cổ phiếu cao, chứ không đợi đến khi thấy xuống giá. Đây là điều đang thấy xảy ra trong năm nay, vốn khởi sự khi giá cổ phiếu đã lên mức cao nhất.

Nghị sĩ Marco Rubio (Cộng Hòa, Florida) tuần qua phát biểu trên Twitter rằng việc giảm thuế không nên là lý do thúc đẩy phong trào buyback.

“Khi một công ty dùng tiền có được để mua lại cổ phiếu, họ đã dùng tài nguyên đó cho cổ đông, thay vì đầu tư vào sản phẩm hay nhân viên của họ. Do vậy, không có gì là ngạc nhiên khi chúng ta thấy có mức lương thấp và công viêc không ổn định,” theo ông Rubio.

Tuy nhiên, những người khác nói rằng buyback là cách hợp lý để tái phân bổ số tiền mặt đáng lẽ ra sẽ bị bỏ không trong ngân hàng. Họ lý luận rằng người cổ đông có thể dùng tiền có được để chi tiêu, giúp phát triển kinh tế cả nước, hay đầu tư vào chính doanh nghiệp của họ.

Tuy nhiên, trong quá khứ đã có nhiều vụ buyback sai lầm, dẫn đến đe dọa sự sống còn của công ty.

Dưới thời cựu Tổng Giám Đốc Jeff Immelt, công ty GE chi ra $24 tỷ để mua lại cổ phiếu với giá vô cùng cao, trong thời gian 2016 và 2017. Nay GE vất vả để kiếm tiền mặt điều hành công ty, trong khi giá cổ phiếu của họ giảm 59% trong năm nay.

Một trường hợp khác là công ty Sears. Công ty này chi ra $6 tỷ để mua lại cổ phiếu từ năm 2005. Giá cổ phiếu công ty giảm 99% sau khi lên cao nhất vào năm 2007. Công ty Sears nộp đơn khai phá sản hồi Tháng Mười năm nay, khi cạn nguồn tiền điều hành. (V.Giang)