Nông dân đào nhiều giếng, đất vùng Central Valley ở California lún dần

FRESNO, California (NV) — Đất vùng Trung California đang lún dần vì nông dân nơi đây đào giếng hút quá nhiều nước, làm cạn sạch các hồ chứa nước ngầm thiên nhiên, và cũng đe dọa làm hư hại một hệ thống dẫn nước vô cùng quan trọng của tiểu bang California.

Theo bản tin của tờ San Francisco Chronicle thì việc khu vực San Joaquin Valley hiện đang lún xuống không phải là điều gì mới lạ. Đây là điều khởi sự nhìn thấy từ thập niên 20.

Tuy nhiên, trong thời gian năm năm có tình trạng hạn hán toàn tiểu bang vừa qua, tình trạng sụt lún này tăng vọt ở mức kỷ lục, đe dọa kéo các hệ thống hạ tầng cơ sở như cầu cống, đường xá theo cùng.

Một trong những thiệt hại mới nhất đã xảy ra cho con kinh làm bằng xi măng Friant-Kern Canal, dài 152 dặm (243 cây số), chạy dọc theo phía Đông của vùng San Joaquin Valley, là nguồn cung cấp nước cho dân chúng Fresno và các thành phố nhỏ hơn, và cũng là nguồn nước của hàng ngàn nông dân với các cánh đồng rộng bát ngát nơi này.

Ở một đoạn dài khoảng 25 dặm ở quận Tulare County, con kinh này bị sụt xuống và nứt bể ở nhiều nơi, đến nỗi khả năng chuyên chở nước bị giảm còn một nửa.

Ông Douglas De Flitch, giới chức điều hành con kinh Friant, nói với tờ báo Fresno Bee rằng, nhiều nơi đã thấy xuất hiện các hồ nhỏ do nước tụ lại.

Nơi xảy ra tình trạng trầm trọng nhất là ở thị trấn Terra Bella, nơi con kinh sụt xuống khoảng 2 feet từ năm 2015 tới 2017, khiến tới 60% nước của con kinh không tới được các nông trại và thành phố cách đó 50 dặm ở hạ nguồn.

Vấn đề ở đây là nếu con kinh không hoạt động hữu hiệu, nông dân sẽ đào thêm giếng để bơm nước ngầm, làm hao mòn thêm các hồ chứa ngầm và tiếp tục vòng lẩn quẩn gây nên đất sụt.

Việc sửa chữa kinh Friant-Kern, được khởi sự từ năm 1949, ước tính sẽ tốn khoảng $350 triệu. (V.Giang)