HOUSTON, Texas (AP) – Một tòa kháng án liên bang Mỹ hôm Thứ Sáu, 16 Tháng Tám, có phán quyết theo đó mở đường cho chính phủ Mỹ được quyền cấm không cho di dân từ các quốc gia vùng Trung Mỹ được xin tị nạn ở hai đoạn biên giới bận rộn nhất ở khu biên giới phía Nam.
Phán quyết từ Tòa Kháng Án Số 9 cho phép chính phủ thi hành lệnh cấm ở hai tiểu bang New Mexico và Texas, bác bỏ đơn xin tị nạn của những người vượt qua lãnh thổ Mexico để đến vùng biên giới sát cạnh hai tiểu bang này.
Theo phán quyết của tòa kháng án hôm Thứ Sáu thì phán quyết trước đó của Thẩm Phán Jon Tigar, đưa ra hôm 24 Tháng Bảy, nhằm chặn không cho chính sách này được thi hành, nay chỉ có hiệu lực tại California và Arizona, vốn là hai khu vực thuộc thẩm quyền pháp lý của Tòa Kháng Án Số 9.
Hai vùng có nhiều di dân bất hợp pháp vượt biên giới nhất là khu Rio Grande Valley ở Nam Texas và khu vực quanh El Paso, Texas, bao gồm cả New Mexico. Có gần 50,000 người vượt biên giới vào Mỹ bất hợp pháp trong Tháng Bảy ở hai nơi này, theo các con số của Biên Phòng Mỹ.
Chính sách mới của chính phủ Mỹ sẽ bác đơn xin di trú của những người vượt qua một quốc gia khác trên đường đến Mỹ mà không xin được sự bảo vệ của quốc gia đó.
Nếu chính sách này được áp dụng thì các di dân bất hợp pháp vượt biên giới từ Mexico vào New Mexico và Texas có thể bị bắt giữ và nhanh chóng trục xuất.
Theo luật pháp Mỹ, ai cũng có thể xin tị nạn khi đến Mỹ, bất kể là họ vào Mỹ như thế nào. Luật này có điều khoản ngoại lệ đối với những người đi qua một quốc gia khác, được coi là “an toàn” trước khi đến Mỹ. Việc chứng nhận là “quốc gia an toàn” là điều thỏa thuận song phương giữa Mỹ và quốc gia liên hệ.
Canada và Mỹ có thỏa thuận về “quốc gia an toàn thứ ba” này, nghĩa là đến Canada thì phải xin tị nạn ở Canada trước.
Tuy nhiên Mỹ không có thỏa thuận với Mexico hay các quốc gia trong vùng Trung Mỹ. Chính phủ của Tổng Thống Donald Trump tìm cách có thỏa thuận ký với Guatemala, tuy nhiên tổng thống tân cử của quốc gia này nói sẽ không chấp nhận một thỏa thuận tạm thời mà người tiền nhiệm của ông ký với Mỹ. (V.Giang)