TT Trump đề nghị trao đổi, phía Dân Chủ bác bỏ

WASHINGTON, DC (NV) – Ngày Thứ Bảy, 19 Tháng Giêng, Tổng Thống Donald Trump đưa ra đề nghị tạm thời không trục xuất những người khi còn nhỏ được cha mẹ vào Mỹ bất hợp pháp (thường gọi là Những người mơ mộng, Dreamers), đổi lại, ông TRump muốn phía Dân Chủ đồng ý chi $5.7 tỷ để xây tường ở biên giới Mỹ-Mexico; để chấm dứt tình trạng chính phủ đóng cửa.

Ngay lập tức, phía Dân Chủ lên tiếng bác bỏ, nói rằng họ muốn mở cửa chính phủ trước, rồi tiếp tục thảo luận chuyện bức tường sau.

Ngoài ra, phía Dân Chủ muốn chương trình DACA, (Deferred Action for Childhood Arrivals), sẽ bảo vệ các Dreamers mãi mãi. Chương trình này được đưa ra dưới thời Tổng Thống Barack Obama nhằm bảo vệ con cái những di dân bất hợp pháp, họ theo cha mẹ qua Mỹ từ lúc còn nhỏ.

Ngồi trong phòng Diplomatic Room bên trong Tòa Bạch Ốc, Tổng Thống Donald Trump nói đề nghị của ông là “hợp lý và cả hai đảng nên chấp nhận.” Ngoài đề nghị cho nhóm di dân DACA được tiếp tục làm việc trong ba năm, ông Trump cũng đồng ý cho một số di dân bất hợp pháp được hoãn trục xuất để cứu xét lại.

Ông Trump coi đề nghị của mình là một sự thỏa hiệp của ông, để nếu đảng Dân Chủ từ chối thì họ chịu trách nhiệm. “Cả hai phía ở Washington phải ngồi lại với nhau,” ông nói, “trong lúc cùng tìm cách phá vỡ sự bế tắc.”

Trong bài diễn văn dài 13 phút, ông cũng nói bức tường không phải là “vô luân” như bà chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi nói, trái lại nó hợp với luân lý, bởi vì giúp bảo vệ nhiều người dân Mỹ.

Tổng thống Mỹ nói rằng đề nghị của ông đã được các giới chức chính quyền và các nhà lập pháp Cộng Hòa đề nghị. Đây là lần thứ nhì kể từ khi chính phủ đóng cửa, vụ đóng cửa dài nhất trong lịch sử Mỹ.

Tuy nhiên, Dân biểu Pelosi đã nói trước rằng phía Dân Chủ chỉ chấp nhận giải quyết tình trạng các “Dreamers” vĩnh viễn, cho họ trở thành di dân chính thức, với cơ hội có thể thành công dân Mỹ. Những Dreamers này phần lớn đến nước Mỹ từ lâu, đã lớn lên trong xã hội Mỹ, nhiều người lập gia đình với người Mỹ, và có công việc làm.

Hiện nay khoảng gần nửa số người làm việc cho chính phủ liên bang được cho nghỉ không lương hoặc đi làm nhưng chưa được lãnh lương vì Hạ viên và Tòa Bạch Ốc không đồng ý ban hành ngân sách. Đảng Dân Chủ trong Hạ viện đã thông qua ngân sách các bộ khác trong chính phủ, trừ bộ Nội An lo việc xây tường ở biên giới để bàn sau. Nhưng đảng Cộng Hòa ở Thượng viện từ chối không bàn, vì biết Tổng thống sẽ không ký những ngân sách xé lẻ đó.

Theo USA TODAY, các dân biểu Dân Chủ nói đề nghị của Tổng Thống Trump chỉ giúp ông xây một bức tường đắt tiền mà không ích lợi trong việc ngăn chặn ma túy và những kẻ khủng bố vào nước Mỹ, như tổng thống nói, vì các tay buôn ma túy và khủng bố vẫn vào Mỹ qua các cửa khẩu chính thức, kể cả các phi trường.

“Đề nghị của tổng thống chỉ là biên soạn lại nhiều đề nghị bị phản đối trước đây, mà mỗi đề nghị này đều không thể chấp nhận được, vì chúng không cho thấy ông Trump thật lòng muốn hồi phục cuộc sống của một số người Dreamers,” Dân Biểu Nancy Pelosi (Dân Chủ-California), chủ tịch Hạ Viện, tuyên bố trước khi ông Trump đọc diễn văn, vẫn theo tờ báo trên.

Theo USA TODAY, một phụ tá cao cấp của phía Dân Chủ ở Hạ Viện nói đề nghị của tổng thống sẽ không được Hạ Viện hoặc Thượng Viện thông qua, một phần là vì “nó vẫn còn bao gồm số tiền $5.7 tỷ để xây bức tường tốn kém và không hiệu quả.”

Tổng Thống Trump nói đề nghị của ông là những người thuộc diện DACA sẽ được cấp giấy phép làm việc, được bảo đảm không bị trục xuất.

“Đề nghị này sẽ giải quyết được khủng hoảng ngay lập tức,” tổng thống nói, nhưng ông lại không đề cập đến chuyện cho phép những người này sẽ thành di dân hợp pháp để có ngày nhập tịch thành công dân Mỹ.

Ông Trump cũng nói đề nghị của ông được đưa ra để hai phía Cộng Hòa và Dân Chủ có thể ngồi xuống thảo luận cách chấm dứt vụ chính phủ đóng cửa lâu nhất trong lịch sử Mỹ.

Về đề nghị liên quan đến DACA,Tổng thống Trump đã ký lệnh chấm dứt chương trình này từ năm ngoái, nhưng lệnh chưa được thi hành vì bị kiện ra tòa. Nghĩa là các Dreamers không bị trục xuất, vẫn được tiếp tục làm việc.

Trong năm nay, tòa án liên bang hai cấp đã phán quyết cho chương trình này được tiếp tục.

Ngày 8 Tháng Mười Một, 2018, Tòa Phúc Thẩm Liên Bang Khu Vực 9 ở San Francisco đồng ý với quyết định của một chánh án tòa sơ thẩm hồi Tháng Giêng, phán rằng Tổng Thống Trump không có quyền chấm dứt chương trình này.

Quyết định của tòa kháng án năm ngoái có nghĩa là chương trình DACA hiện nay vẫn hiệu lực, bảo vệ khoảng 700,000 di dân bất hợp pháp để họ không bị trục xuất và có thể tiếp tục hưởng giấy phép làm việc, mặc dầu Tổng thống Trump chấm dứt. Chính phủ kháng án, nhưng không biết bao giờ Tối Cao Pháp Viện sẽ cứu xét trong khi còn quá nhiều vụ kiện khác. Đảng Dân Chủ cho rằng Tổng thống Trump đề nghị trao đổi nhưng chỉ đưa cho họ một tình trạng đã có sẵn, không cần nhờ ai cho. (Đ.D.)