WESTMINSTER, California (NV) – Hội Đồng Thành Phố Westminster tối Thứ Tư, 11 Tháng Tư, bỏ phiếu 3-1, ủng hộ Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ kiện tiểu bang California vì ban hành Đạo Luật SB 54, “Tiểu Bang An Toàn” (Sanctuary State).
Phiên họp kéo dài hơn bốn giờ đồng hồ, và các vị dân cử lắng nghe lời phát biểu của cả hai phe bênh và chống SB 54.
Đạo Luật “Tiểu Bang An Toàn” cấm tất cả cơ quan công lực, từ tiểu bang đến đia phương, hợp tác với chính quyền liên bang trong việc truy lùng và bắt di dân bất hợp pháp, ngoại trừ trưởng hợp đặc biệt.
Ngoài ra, theo SB 54, dù bị cấm hợp tác với liên bang, các cơ quan công lực địa phương vẫn có quyền cung cấp thông tin của những thành phần tội phạm nguy hiểm, bao gồm cả giết người, cho cơ quan di trú.
Các phiếu ủng hộ vụ kiện gồm phiếu của Thị Trưởng Trí Tạ, Phó Thị Trưởng Tyler Diệp, và Nghị Viên Margie Rice. Phiếu chống là của Nghị Viên Sergio Contreras. Nghị Viên Kimberly Hồ vắng mặt vì tham dự một hội nghị ở xa.
Mục 8.1 về vụ kiện do Nghị Viên Margie Rice đưa vào nghị trình, và được Phó Thị Trưởng Tyler Diệp ủng hộ.
Có đến 83 người tham dự ghi danh muốn phát biểu, mỗi người 2 phút.
Sau khi nghe quan điểm của phe bênh và chống “Tiểu Bang An Toàn,” Thị Trưởng Trí Tạ bắt đầu phần thảo luận của hội đồng.
Ông yêu cầu Cảnh Sát Trưởng Ralph Ornelas minh định vai trò của cảnh sát với vấn đề bắt giữ người di dân.
“Cảnh sát Westminster chưa bao giờ bắt giữ một ai vì lý do di trú vì đó không phải là bổn phận của chúng tôi. Bổn phận của chúng tôi là giữ an toàn cho tất cả mọi người trong thành phố,” vị cảnh sát trưởng nói.
Sau đó, Thị Trưởng Trí Tạ phát biểu rằng ông không hề chống di dân vì chính ông cũng là một di dân, một người tị nạn Việt Nam.
“Chính tôi là người phát động ‘Westminster là thành phố của sự tử tế’ (City of Kindness) nên tôi rất thông cảm với những gì mọi người phát biểu về tình cảm giữa con người. Tuy nhiên chúng ta không thể điều hành một thành phố bằng tình cảm mà thôi. Chúng ta cần luật pháp công minh. Về vấn đề di trú, chính tôi và gia đình đã phải trải qua 12 năm chờ đợi để đến Mỹ một cách hợp pháp. Chúng ta phải tuân theo thủ tục luật pháp. Tất cả những người tị nạn Việt Nam là di dân hợp pháp,” ông nói.
Ông nói thêm vai trò của người dân cử: “Chúng tôi tuyên thệ trung thành với tổ quốc, với Hiến Pháp Hoa Kỳ. Mọi người phải tuân theo pháp luật.”
Phó Thị Trưởng Tyler Diệp nói: “Đừng hỏi mình có nên ủng hộ hay chống di dân bất hợp pháp. Hãy tự hỏi gia đình chúng ta muốn sống chung một khu phố, một cộng đồng với những phần tử phạm pháp không?”
Ông cho biết chính ông từng là một di dân được định cư ở Mỹ sau gần bảy năm chờ đợi visa.
“Tôi trân quý lòng nhân ái mà quốc gia này đã dành cho cộng đồng chúng ta. Chúng ta trả cái ơn này qua việc cố gắng trở thành các công dân lương thiện cho xã hội, cho quê hương thứ hai,” ông nói.
Nghị Viên Sergio Contreras nói ông không nghĩ hành động lúc này là cần thiết.
“Tôi muốn được đoan chắc rằng chúng ta sẽ không dùng tiền của thành phố vào những công việc phí phạm thời giờ của nhân viên,” ông nói.
Ông Richard Jones, luật sư thành phố, cho biết sẽ viết một lá thư ủng hộ vụ kiện và không có gì tốn kém cho thành phố.
Trước đó, khoảng 5 giờ chiều, một cuộc biểu tình diễn ra trước phòng họp Hội Đồng Thành Phố Westminster.
Phe chống có khoảng 40 người gốc Việt, gốc Hispanic, thuộc nhóm VOCEP (Vietnamese Organizing and Civic Engagement Project) mới được thành lập. Họ hô hào và hô những khẩu hiệu “Thành phố an toàn,” “Không ghét bỏ,” “Không hận thù,” “No deportation,” “No wall”…
Còn phe ủng hộ có khoảng 10 người, đa số là người bản xứ da trắng, với các khẩu hiệu “Deport all illegals,” “Illegal don’t have rights”…
Cuộc biểu tình cũng có sự hiện diện của cựu Thị Trưởng Garden Grove Bảo Nguyễn.
“Đây không phải vấn đề người Mexico. Sau khi phạm pháp, họ đã thụ án rồi, họ phải có nhân quyền, tự do trong xã hội. Trục xuất họ thì ai sẽ lo cho con cái họ? Không ai hiểu rõ sự sợ hãi cảnh sát hơn người tị nạn Việt Nam. Chúng tôi không muốn người di dân ở đây cũng phải sống trong sự sợ hãi bị cảnh sát bắt,” ông Bảo nói với nhật báo Người Việt.
Phe ủng hộ SB 54
Trước đó, một nhóm người trẻ gốc Việt tụ tập trước phòng họp, kêu gọi Hội Đồng Thành Phố Westminster không tham gia vụ kiện của Bộ Tư Pháp.
Cô Tracy La, 22 tuổi, cư dân Irvine, phối hợp viên của nhóm VOCEP, cho biết: “Cách đây 40 năm, khi người tị nạn Việt Nam đến California, mọi người cố gắng không cho chúng tôi đến đây. Westminster, và Orange County như một tổng thể, là một trong những nơi mà chúng tôi có thể tìm được nơi ẩn náu và trở thành nhà của chúng tôi. Không thể quay lưng lại với cộng đồng nhập cư ngày hôm nay giống như cách mọi người cố gắng làm điều đó đối với chúng ta cách đây nhiều thập kỷ. Đó là lý do tại sao tôi kêu gọi Hội Đồng Thành Phố bỏ phiếu không tham gia vụ kiện của ông Bộ Trưởng Jeff Sessions và hỗ trợ SB 54. Xin hãy đứng về phía phải của lịch sử.”
Một người khác, ông Tùng Nguyễn, 43 tuổi, cư dân Santa Ana, từng là nạn nhân bị cảnh sát di trú giam giữ nhiều năm, nói với nhật báo Người Việt: “Hội Đồng Thành Phố hành động chống lại các luật pháp bảo vệ bản sắc di dân của chúng tôi là phản bội người di dân chúng tôi. Westminster và Little Saigon là một thành phố của người di dân. Chúng ta không thể cho phép phân biệt chủng tộc và phân biệt chủng tộc để thống trị và làm tổn thương thành phố của chúng ta.”
Anh Ethan Nguyễn, 29 tuổi, cư dân Los Angeles, chia sẻ: “Là một người di dân và từng là cư dân của Westminster trong 20 năm, tôi không muốn cộng đồng mà tôi đã lớn lên và nơi mà bố mẹ tôi hiện đang sinh sống được chuyển đổi thành một cộng đồng sống trong nỗi sợ hãi liên tục. Đó là lý do tại sao tôi ủng hộ các thành phố an toàn và tôi phản đối việc Westminster tham gia vụ kiện SB 54 này.”
Anh Ender Hồ, 35 tuổi, ở Westminster, nói: “Tôi đã sống ở Westminster trong hơn 20 năm. Đây là thành phố của tôi. Và tôi muốn những người nhập cư không có giấy tờ biết rằng tôi đứng về phía họ; rằng thành phố của tôi là thành phố của họ. Westminster là thành phố của chúng tôi.”
Một người khác, cô Julie Võ, 36 tuổi, ở Garden Grove, cho biết: “Đây là cơ hội cho cộng đồng Việt Nam của chúng ta nghe được tiếng nói của chúng tôi. Vấn đề ‘Tiểu Bang An Toàn’ là một vấn đề của Việt Nam. Cộng đồng của chúng ta sẽ bị ảnh hưởng nếu Hội Đồng Thành Phố Westminster bỏ phiếu chống SB 54. Là một người trẻ Việt Nam quan tâm đến cộng đồng của mình, tôi muốn biết những gì các dân cử gốc Việt của chúng tôi đang thực sự làm cho chúng tôi? Họ thực sự quan tâm đến điều gì? Sự an toàn của người dân hay lá phiếu bầu?”
Phe chống SB 54
Trong khi đó, nhiều cư dân, đa số là người bản xứ, lên tiếng chống SB 54 và chống bảo vệ các di dân nhập cư bất hợp pháp và phạm pháp.
Ông Mike McCoy, 64 tuổi, cư dân Orange, nói: “Vấn đề ở đây là luật pháp, không liên quan gì đến nguồn gốc hay một sắc dân nào. Những người di dân bất hợp pháp phải bị trục xuất.”
Bà Rickie Hulsey, cư dân Westminster, nói: “Chúng tôi chống di dân bất hợp pháp. Không chống sắc dân nào. Tôi mới ở Việt Nam về đây sau khi ở đó 17 ngày.”
Ông Arthur Schaper, cư dân Torrance, cho biết: “Tôi ủng hộ mục 8.1 của chương trình nghị sự. Ủng hộ Bộ Tư Pháp kiện tiểu bang California về luật ‘Tiểu Bang An Toàn.”
Một người Việt duy nhất trong nhóm người này là anh Quang Vương, 37 tuổi, cư dân Garden Grove, hiện là một y tá.
“Một xứ sở phải có luật pháp. Ông Trí và Tyler làm đúng!” anh Quang nói.
Theo vụ kiện, Bộ Tư Pháp Mỹ cho rằng, qua đạo luật này, California vượt quá quyền hạn của mình, vì di trú thuộc quyền hạn liên bang.
Nhiều thành phố khắp Orange County bắt đầu phản ứng với luật “tiểu bang an toàn” của California, sau khi thành phố Los Alamitos hồi tháng trước thông qua luật cho phép địa phương này “đứng bên ngoài” luật này, theo báo mạng Voice of OC.
Vài tuần sau khi Los Alamitos thông qua luật vào ngày 19 Tháng Ba, Hội Đồng Giám Sát Orange County cùng các thành phố Mission Viejo, Huntington Beach, Fountain Valley, Yorba Linda, Orange, Newport Beach, và Aliso Viejo cũng thông qua luật tương tự, chống lại luật của tiểu bang.
Tuy nhiên, Santa Ana, từng tuyên bố “thành phố an toàn” hồi năm ngoái, và Fullerton đi hướng khác.
Santa Ana quyết định nộp đơn lên tòa, tuyên bố ủng hộ luật của tiểu bang.
Trong khi đó, Fullerton, ban đầu định đứng về phía Bộ Tư Pháp Mỹ, cuối cùng bỏ phiếu quyết định không làm gì cả.
Huntington Beach là thành phố đầu tiên tại Orange County nộp đơn riêng rẽ với Bộ Tư Pháp Mỹ, kiện tiểu bang California.
Ông Xavier Becerra, bộ trưởng Bộ Tư Pháp California, chắc chắn sẽ là bị cáo trong đơn kiện. (Linh Nguyễn)
——————
Liên lạc tác giả: [email protected]