Tạp Ghi Quỳnh Giao
Ðôi khi, tất cả chỉ là ngẫu nhiên.
Một tháng nữa, 15 Tháng Tư này sẽ là ngày tưởng niệm 100 năm tai nạn xảy ra cho du thuyền Titanic khiến hơn 1.500 người thiệt mạng. Cùng lúc đó, người viết được biết Kathy Bates tuyên bố giải nghệ. Ngẫu nhiên là hai chuyện cùng buồn.
Nữ tài tử Kathy Bates, từng đóng trong phim “Titanic.” (Hình: Kevin Winter/Getty Images for DGA)
Chiếc Titanic, có lẽ ai cũng biết. Còn về Kathy Bates thì người ghiền phim ảnh đều biết đến tài diễn xuất. Nàng sinh năm 1948 mà nay đã giã từ nghệ thuật thì thật là quá sớm.
Về Kathy Bates, chúng ta nhớ đến cuốn phim thuộc loại kinh dị là “Misery .” Mê văn chương đến như nhân vật này thì quả là sự khiếp đảm cho nhà văn. Trong cuốn phim lấy cốt truyện từ một tác phẩm của Stephen King, Kathy Bates thủ vai người ái mộ văn chương mà hành hạ tác giả đến phát điên.
Cuốn phim đó khiến Kathy Bates đoạt luôn hai giải Oscar và Golden Glove về thể loại Nữ Diễn Viên Chính Xuất Sắc Nhất. Sau đó, còn nhiều tác phẩm khác đã đưa Kathy Bates đến đẳng trật cao nhất của minh tinh màn bạc.
Nhưng, đáng chú ý nhất ở Kathy Bates chính là sự hiện diện vĩ đại đến choáng ngợp màn ảnh.
Nàng không có nhan sắc, thân thể còn hơi đẫy đà, và theo tiêu chuẩn của Hoa Kỳ thì cũng hơi lùn. Vậy mà cứ xuất hiện là nữ kịch sĩ siêu hạng này lại làm khán giả chú ý. Dù là trên màn bạc hay truyền hình, trong vai bi thương hay hài hước, nàng đều nổi trội.
Ðiển hình chính là trong cuốn phim “Titanic” vào năm 1997, tác phẩm điện ảnh thuộc loại ăn khách và nghệ thuật nhất của Hoa Kỳ.
Trong phim, Kathy Bates thủ một vai rất phụ, trước sau chỉ diễn xuất chừng mươi phút nhưng là mươi phút ngàn vàng. Ðó là vai bà Molly Brown, mập mạp, bệ vệ và lòe xòe xiêm y mũ mãng khi thảm kịch xảy ra. Nói quả không ngoa, Kathy Bates xuất hiện trong vai Molly Brown thì con tầu Titanic vĩ đại bỗng như nghiêng về một góc.
Vì thế, Quỳnh Giao tiếc mãi việc Kathy Bates dự tính giải nghệ. Nhưng cũng vì thế mà bài này sẽ nói về nhân vật có thật, là bà Molly Brown, người có biệt danh là “Nàng Molly Brown Không Thể Chìm”!
Bà là hành khách trên khoang hạng nhất trong chuyến đi vào định mệnh của con tầu Titanic. Bà thoát chết cùng 710 người khác. Nhiều người trong số may mắn này mà thoát thì chính là nhờ Molly Brown.
Từ con tầu bị nạn, Molly Brown giúp người khác bước xuống các thuyền phao trên mặt nước đen ngòm. Mỗi chiếc chỉ chứa được năm sáu chục người thôi. Khi được thúc giục, mãi đến lúc cuối, bà mới chịu bước xuống thuyền phao số 6. Ngồi trong cái xuồng nhỏ xíu gập ghềnh bên con tầu hấp hối cao hơn vách núi, Molly Brown vẫn chưa chịu chạy.
Bà còn yêu cầu và thật ra là ra lệnh cho thủy thủ chèo xuồng vào những nơi có tiếng kêu cứu để vớt thêm người khác trong một đêm đen đặc và giữa đại dương buốt giá. Mối nguy khi ấy là chiếc xuồng bé bỏng có thể bị xoáy vào con nước khi tầu chìm, hoặc cũng sẽ chìm nếu cả trăm người bám vào đó để đòi leo lên. Khi mọi người đã mệt lả và kiệt sức, Molly Brown nắm lấy mái chèo, xoay thuyền phao vào vùng nước hiểm hầu cứu thêm người khác.
Thuyền nhân của chúng ta chắc hẳn là cũng hiểu nỗi hiểm nguy và tuyệt vọng của nhiều người khi thuyền chìm giữa đại dương. Chúng ta hiểu và kính phục sự quả cảm của Molly Brown, rất mệnh phụ trong cơn hoạn nạn mà cũng có cái uy khác người. Tài tử Kathy Bates nổi bật trong vai bà Molly Brown anh hùng này.
Nhưng câu chuyện vẫn chưa hết!
Nổi tiếng từ thảm họa Titanic, Molly Brown còn làm nên lịch sử ở nơi khác.
Sinh năm 1867 tại tiểu bang Missouri dưới tên Margaret Toby, nàng Molly xuất thân khá bần hàn và làm nhân viên trong một cửa hàng bách hóa. Giấc mơ của cô gái là lấy chồng giàu, nhưng con tim nàng lại nghiêng về một người cũng khá nghèo, tên là Jim Brown. “Thà lấy chống nghèo mà mình yêu còn hơn là yêu đồng tiền của một ông chồng giàu,” về sau nàng có tâm sự như thế.
Nhưng hình như trời xanh có mắt. Về sau ông chồng lại ăn nên làm ra trong nghề hầm mỏ và khai thác được một quặng sắt. Họ trở thành người giàu có và con người thật của Molly Brown bắt đầu xuất hiện.
Bà vừa nấu súp cho gia đình phu mỏ vừa tranh đấu cho quyền đầu phiếu của phụ nữ tại Colorado. Sau khi là thành viên tích cực của một Câu lạc bộ Phụ nữ, bà cắp sách đi học vào năm 1901. Là sinh viên đầu tiên của viện Carnegie Insitute ở New York vào năm đầu tiên của thế kỷ 20, Molly Brown học rất giỏi về nghệ thuật và nói thạo ba thứ tiếng là Pháp, Nga và Ðức.
Năm 1909, bà còn ra ứng cử thượng nghị sĩ, mà không chỉ một lần. Năm 1914 bà ra tranh cử nữa và bỏ cuộc vì em gái lại lấy một Nam tước người Ðức ngay giữa cuộc đại chiến chống Ðức! Nghĩa là trước khi thành danh trên mặt biển từ chuyến tầu Titanic, Molly Brown đã thuộc hạng khét tiếng, “celebrities” theo lối chúng ta nói ngày nay.
Rồi sau đó bà còn khét tiếng hơn nữa!
Từ thành tích được cả thế giới ngợi ca trong việc cứu người ngoài biển, Molly Brown tiếp tục tranh đấu cho nữ quyền và công nhân, dành thời giờ và tiền bạc cho việc từ thiện và giáo dục thiếu nhi. Trong Thế Chiến Thứ Nhất, bà lại lên tầu qua Pháp yểm trợ hậu phương.
Tham gia ủy ban Hoa Kỳ giúp đỡ nước Pháp bị tàn phá, Molly Brown mở chiến dịch ủy lạo và cấp cứu thương phế binh Pháp và Mỹ ở ngay sau phòng tuyến. Những đóng góp tích cực đó khiến vị nữ lưu Hoa Kỳ này được chính phủ Pháp trao tặng huân chương Bắc Ðẩu Bội Tinh!
Có lẽ người Mỹ đời nay ít biết về sự kiện này và cũng không biết rằng cuối đời Molly Brown còn là nữ kịch sĩ. Molly Brown từ trần vào năm 1932, tại New York, hưởng thọ 65 tuổi.
Vào đầu câu chuyện, Quỳnh Giao nói đến sự ngẫu nhiên vì tiếc cái tài của Kathy Bates. Nhưng mình cũng có quyền nghĩ đến truyện thần tiên chứ?
Hãy thử tưởng tượng là nền điện ảnh Pháp vừa được vinh danh với năm giải Oscar cho phim “The Artist” bỗng dưng cao hứng mà nghĩ đến Molly Brown tại Pháp trong Thế Chiến Thứ Nhất. Sao không dựng một cuốn phim về người phụ nữ Hoa Kỳ giữa cơn khói lửa mịt mù? Và ai xứng đáng hơn Kathy Bates trong vai Molly Brown? Ðược mời như vậy, biết đâu là Kathy Bates chẳng hồi tâm mà sẽ bước ra lần nữa.
“Nổi trôi mà không chìm” có thể là tên cuốn phim.