Nguyễn Văn Khanh
Trong phòng họp chỉ có 4 người, ngồi đầu bàn là ông tỷ phú Sheldon Adelson tiếng tăm lẫy lừng ở Las Vegas, ghế bên phải dành cho ông Dan Burdish, một thành viên đầy quyền uy trong ban tham mưu vận động tranh cử của ông Cựu Chủ Tịch Hạ Viện Newt Gingrich. Bên cạnh mỗi ông là một cố vấn đầy kinh nghiệm về luật pháp, vì đề tài của cuộc thảo luận là làm sao ông tỷ phú có thể góp phần hỗ trợ cuộc tranh cử cho ông Gingrich, là người ông tin nếu đắc cử sẽ có chính sách thân thiện với chính phủ Israel hơn chính sách đang bị chê trách là “nửa nạc nửa mỡ” mà chính phủ Barack Obama đang thực hiện.
Không ai rõ cuộc gặp gỡ hồi cuối tháng 11 năm ngoái do ai sắp xếp, chỉ biết vợ chồng ông tỷ phú Adelson cam kết bỏ ra 10 triệu dollars để thành lập một Ủy Ban Siêu Vận Ðộng “Super PAC” mang tên “Chiến Thắng Cho Tương Lai Của Chúng Ta” (Winning Our Future). “Super PAC” này có mục tiêu rất rõ rệt: trả chi phí cho những quảng cáo trên báo chí, TV và radio cổ võ cử tri Cộng Hòa dồn phiếu cho ông Gingrich, cũng chẳng ngần ngại tấn công những ứng cử viên cùng đảng đang cản đường tiến vào Tòa Bạch Ốc của cựu chủ tịch Hạ Viện liên bang.
Với khoản tiền cả chục triệu bỏ ra, ông bà tỷ phú Adelson đương nhiên đứng đầu danh sách những người bỏ tiền giúp ông Gingrich, và sự hỗ trợ này đang là đề tài được bàn tán trong giới quan sát bầu cử khắp nơi. Ðây là điều khá dễ hiểu: gia đình Adelson làm giầu nhờ bỏ tiền đầu tư vào các sòng cờ bạc, thoạt đầu ở Las Vegas nhưng bây giờ “vương quốc bài bạc” này đã mở rộng sang tới Macau và Singapore. Cánh Cộng Hòa nổi tiếng bảo thủ, coi trọng đạo đức, xem tôn giáo là phần không thể thiếu trong mọi gia đình, nên chuyện nhận tiền của một ông làm giầu nhờ cờ bạc là điều… khó coi!!!
Khó coi thì ai cũng thấy, nhưng đến nay vẫn chưa một ứng cử viên Cộng Hòa nào lên tiếng chỉ trích việc ông Gingrich nhận tiền của một ông vua cờ bạc. Lý do chỉ vì ông Adelson là một trong những người thường xuyên lên tiếng bày tỏ quan điểm ủng hộ Israel và từng được chính phủ Israel ca ngợi “có những công giúp nước,” đặc biệt là các chương trình từ thiện, bảo tồn văn hóa mà hai ông bà đang làm. Nghe đồn cứ mỗi lần có tin người định cư ở các khu vực Israel đang chiếm đóng gặp khó khăn, ông bà tỷ phú chỉ thị ngay cho nhân viên đến tận nơi thăm hỏi, xem có thể giúp được gì hay không. Không biết đồn đãi này đúng sai thế nào, nhưng vẫn nói lên vị thế quan trọng mà gia đình Adelson đang có trong chính trường lẫn xã hội.
“Chẳng ai hài lòng nhưng khó nói ra” là nhận xét của ông Eric Sapp, chủ tịch điều hành tổ chức mang tên Mạng Lưới Giá Trị Ðạo Ðức Hoa Kỳ (The American Values Network) có trụ sở ở Washington D.C. Khéo léo không nhắc tới tên ông bà tỷ phú Adelson, nhưng ông Sapp cũng phải lắc đầu than thở là “chuyện không được đẹp cho lắm khi một cá nhân bị tai tiếng lại là người bỏ tiền thành lập Super PAC để ủng hộ người này, tấn công người khác.” Vẫn ông Sapp bảo “chẳng ai ưa điều đó, nhưng vì thế tế nhị chính trị nên họ không thể nói ra được thôi.”
Nghe ông Sapp trình bày, mọi người nghĩ ngay đến những lời chỉ trích mà các ứng cử viên Cộng Hòa đưa ra để chê bai nhau trong những tuần lễ vừa qua, trong đó có cả những chỉ trích liên quan đến hoạt động của “Super PAC,” nhưng chưa một ông nào lên tiếng chê bai ứng cử viên Gingrich nhận hỗ trợ từ “Super PAC” của ông “vua cờ bạc,” người luôn luôn theo đuổi mục tiêu ủng hộ Israel cho đến cùng.
Chính chữ “Israel” này cũng đẩy các nhà hoạt động tôn giáo ở vùng miền Nam nước Mỹ phải đắn đo khi nghe tin ông Adelson tung tiền giúp ông Gingrich. Một mặt công khai lên tiếng nhắc nhở mọi người đừng cờ bạc, nhưng mặt khác chính các nhà lãnh đạo tôn giáo lại phải làm ngơ vì họ có đồng quan điểm chính trị với ông Adelson. Quan điểm này rất rõ rệt: nước Mỹ phải là bạn thân thiết nhất của Israel, bằng mọi giá nước Mỹ phải bảo vệ an ninh cho Israel.
Ðảm bảo an ninh cho Israel cũng là quan điểm từng được Tổng Thống Dân Chủ Barack Obama nói tới nhiều lần – ngay cả trong bản thông điệp báo cáo tình hình liên bang hàng năm, nhưng vì mối quan hệ giữa ông với giới lãnh đạo Israel không được nồng ấm nên người dân lẫn truyền thông nước bạn đưa ra những lời chỉ trích mang nội dung ông Obama sẵn sàng đánh đổi quan hệ thân thiết giữa 2 quốc gia cho mục tiêu hòa bình Trung Ðông mà ông mơ ước đạt được trước khi rời Tòa Bạch Ốc. Trong thành phần bảo thủ của đảng Cộng Hòa cũng có dư luận cho rằng ông Obama “không coi trọng sự sống còn của dân tộc Do Thái bằng các vị tổng thống Mỹ trước đây.”
Nếu cánh Cộng Hòa không muốn đả động đến “Super PAC” của ông Adelson, “cánh Dân Chủ chắc chắn sẽ đem chuyện này ra làm đề tài vận động tranh cử,” theo nhận xét của ông Mark Hathaway, một chiến lược gia độc lập. Ông Hathaway cho rằng hiện giờ dân chúng không mấy hài lòng với thành phần giầu có nhưng đóng rất ít thuế mà ông Mitt Romney là người tiêu biểu, “sự xuất hiện của tỷ phú Adelson là cơ hội để phe Dân Chủ tung tin cánh Cộng Hòa chỉ bắt tay với tư bản, trong khi Tổng Thống Barack Obama đang đưa ra những chính sách để phục vụ giới trung lưu.” Cũng vẫn ông Hathaway giải thích thêm “phe Dân Chủ có thể dùng chuyện ông Adelson làm bằng chứng cáo buộc bên Cộng Hòa để yên cho tư bản kiểm soát bầu cử, đẩy bên Cộng Hòa ở thế phải mất thì giờ giải thích với cử tri.”
Tin ghi nhận được từ hành lang Quốc Hội cho biết ông Gingrich và ông Adelson gặp nhau từ hồi 1995, ngay sau khi ông Gingrich tuyên thệ nhậm chức chủ tịch Hạ Viện. Một cựu nhân viên của ông kể lại trong cuộc gặp đầu tiên, “hai người đồng ý với nhau là Hoa Kỳ nên chuyển tòa đại sứ từ Tel Aviv vào Jerusalem.” Ðề tài này là điều ông Gingrich mới nói tới hồi tuần trước khi vận động tranh cử ở Miami, hứa nếu đắc cử “sẽ làm ngay trong vòng 1 tuần lễ.”
Nói mạnh như thế nhưng đến giờ ông cựu chủ tịch Hạ Viện Mỹ vẫn chưa nói rõ chính sách sẽ áp dụng đối với Do Thái cũng như kế hoạch đi tìm hòa bình cho vùng Trung Ðông. Trong cuộc tranh luận cuối cùng trước khi cử tri Cộng Hòa bỏ phiếu chọn người đại diện cho đảng, ông chỉ nói “chung chung,” đại để là Hoa Kỳ “không thể bỏ rơi đồng minh đang bị Iran đe dọa tấn công bằng võ khí nguyên tử,” nhưng không đưa ra một lời cam kết chắc chắn, và cũng chẳng cho biết sẽ làm những gì để giúp quốc gia đồng minh chiến lược và làm hài lòng ông bạn tỷ phú gốc Do Thái Sheldon Adelson đang chiếm ngự “thành phố tội lỗi” Las Vegas.