Friday, March 29, 2024

Tiếng Việt Dấu Yêu (Kỳ 312)

Trường tiểu học Star View, Midway City mừng Xuân Mậu Tuất

Cô giáo Audrey Trần chúc Tết và giới thiệu Tết Việt Nam cho học sinh.
Kịch Sơn Tinh – Thủy Tinh do các em đóng vai.
Các em chơi lắc bầu cua.
Các thầy cô giáo đều mặc áo dài Việt Nam.
Lân đón mừng bà hiệu trưởng và quan khách.

Các em vui với đoàn lân, và đoàn trống Thiên Ân của Trung Học Westminster.
Các em cắt hình con chó tượng trưng năm Mậu Tuất.


LTS
: Giáo Sư Trần Chấn Trí cộng tác qua mục “Học Tục Ngữ Bằng Hình Ảnh” trên trang Tiếng Việt Dấu Yêu của nhật báo Người Việt vào ngày Thứ Bảy cách tuần.

Mọi hình ảnh và bài viết cho trang TVDY xin gởi về email: [email protected]

GS Trần C. Trí (PhD, UCLA) hiện giảng dạy Ngôn ngữ học và Việt ngữ tại University of California, Irvine và tiếng Tây Ban Nha tại một số đại học khác trong vùng Orange County. Ông cộng tác với Ban Đại Diện Các Trung Tâm Việt Ngữ Nam California từ năm 2003 đến nay, góp phần trong các khoá huấn luyện và tu nghiệp sư phạm hàng năm dành cho các thầy cô dạy Việt ngữ ở California và các tiểu bang khác ở Hoa Kỳ. Ông cũng là tác giả của nhiều sách giáo khoa và nghiên cứu tiếng Việt và tiếng Tây Ban Nha.

Học tục ngữ bằng hình ảnh

GS Trần C. Trí

Trang Tiếng Việt Dấu Yêu xin hân hạnh giới thiệu một mục mới dành cho các em. Qua mục Học Tục Ngữ Bằng Hình Ảnh thường xuyên này, các em sẽ vừa tìm hiểu kho tàng tục ngữ Việt Nam, vừa ôn luyện tiếng Việt và giải trí với những hình ảnh vui đẹp.

“Tục” là thuộc về ngôn ngữ bình dân và “ngữ” là một câu nói. Qua tục ngữ, các em sẽ được dịp học hỏi thêm về văn hoá, luân lý, lịch sử, địa lý, kinh nghiệm dân gian, v.v. được truyền từ đời này sang đời khác ở Việt Nam.

Thông qua việc tìm ra câu tục ngữ dựa theo hình ảnh và phần gợi ý kèm theo, các em sẽ có cơ hội ôn luyện tiếng Việt về nhiều mặt: cấu trúc vần, hệ thống thanh, chính tả, dấu giọng và dấu nguyên âm, từ vựng và cú pháp.

Đây là một trò đố vui khá phổ thông, đã có từ lâu ở Việt Nam. Đối với mỗi hình ảnh, nếu không có phần chú thích kèm theo thì tên gọi của hình ảnh đó cũng chính là một chữ trong câu tục ngữ. Phần nhiều các hình ảnh cần bỏ đi hay thêm vào một số chữ cái, dấu thanh hoặc dấu nguyên âm mới trở thành những chữ trong câu tục ngữ.

Phần giải đáp câu tục ngữ và giải thích nghĩa đen, nghĩa bóng cũng như ý nghĩa mở rộng của nó được đăng trong kỳ kế tiếp.

Câu đố kỳ này:

Giải đáp câu tục ngữ kỳ trước:

CỦA NGƯỜI BỒ TÁT, CỦA MÌNH LẠT BUỘC

Nghĩa đen: Chúng ta thường không tiếc của khi đó là của cải của người khác (thậm chí còn tỏ ra rộng rãi như một vị bồ tát vậy). Tuy nhiên, đối với của cải của chính mình thì chúng ta lại thường tỏ ra keo kiệt, như một sợi dây lạt quấn chặt vào một vật nào đó.

Nghĩa bóng: Câu tục ngữ này nói lên sự hào phóng bề ngoài của một số người khi sử dụng tiền bạc, của cải của những người khác. Khi tiền bạc, của cải đó là của chính mình, những người ấy mới lộ ra tính keo kiệt, ích kỷ.

Ý nghĩa tâm lý: Câu tục ngữ cho thấy rằng nhiều người thường tỏ ra cho mọi người chúng quanh biết là họ có một đức tính nào đó dựa trên một điều kiện giả tạo. Đến khi họ ở trong một tình huống thật thì họ mới lộ ra cho người khác biết thật sự họ là người thế nào.



Em viết văn Việt

Những bài viết của học sinh các trường Việt ngữ

1- Nhằm tạo một diễn đàn cho các em tập viết tiếng Việt, Ban Biên Tập trang Tiếng Việt Dấu Yêu kêu gọi quý phụ huynh và quý thầy cô khuyến khích các em viết văn, diễn tả bằng tiếng Việt những cảm nghĩ và ước vọng trong đời sống của các em. Ước mong nơi đây một sân chơi được mở ra và khu vườn văn hóa Việt sẽ được quý phụ huynh và quý thầy cô góp tay vun trồng, khuyến khích.
2- Trong các bài nhận được và chọn để đăng, chúng tôi cố ý giữ nguyên văn những gì các em viết. Vì thế, khi đọc đến những ngôn từ, lỗi chính tả và sai văn phạm, chúng tôi mong được phụ huynh và thầy cô chia sẻ và sửa chữa cho các em tại nhà hay trong lớp học.
3- Tất cả các bài viết dưới dạng MSWord, font Unicode; và hình ảnh dạng .jpg, xin gởi về địa chỉ email: [email protected] (Xin đừng gởi dạng .pdf vì không tiện cho việc layout).
Trân trọng cảm ơn quý vị.
Nguyễn Việt Linh

Mừn tuổi
Bảo Uyên, Lớp Năm

Tết năm nay em có ít tiền mừn tuổi hơn năm củ. Mẹ nói em đã lớn, nên tiền mừn tuổi chĩ là tượn trưn thôi. Ông bà và cô chú sẽ thưởn cho em nếu em học giỏi và ngoan.

Em khôn thít như thế đâu, em muốn em cũn có tiền thưởn khi lấy nhiều điểm A, mà cũn có nhiều tiền mừn tuổi nữa cơ.

Em có một điều muốn hỏi cô : cô nói khôn nên nói tiền Lì Xì mà phải nói tiền mừn tuổi vì Lì xì khôn phải là tiến Việt. Em nghe lời cô nên nói là Tiền Mừn Tuổi, nhưn các cô chú bác khi mừn tuổi cho em đều nói là “ nè, lì xì cho con nè” . Sao lạ vậy, người lớn ai cũng nói lì xì. Hôm trước em đọc báo, thấy một chú viết trên báo cũn viết Lì xì là phong tục nước ta, chú ấy viết nhiều lần chữ lì xì trong một bài báo.

Hay là người lớn được nói LÌ XÌ, còn chún em phải nói MỪN TUỔI.

Em sẽ hỏi cô khi đi học lại.

***

Lớp em

Thái Nguyễn, Trường Việt Ngữ Oregon

Con viết về cái lớp nầy là từ ngày con tới lớp này học thì cô dại bài thì cái cắc của dô dại thì cô bắt mình độc bài và lên lớp kể ra cho cả lớp nghe và cho mấy bạn mình hổi câu hổi.

Cả năm nầy con học về nhiều cái của bài mình học mấy cái là mình giúp mấy người các và người nghèo, đừng nối láo cho cái gì lên só tiền nhỏ, phải kiên nhẫn, nghẻ lời cha mẹ. và persavere trong sựa sống của mình.

Khi cô cho bãi về để làm thì mình chỉ có đọc và viết 10 câu hổi và trả lời nớ.

Con thích học lớp này tại vì cô dể với mình và cô cho bài dể hều và con hiểu bài.



Góc hoạt họa thiếu nhi

Huey Nguyenhuu

Kính thưa quý phụ huynh,
Ba Bố con chúng tôi xin hân hạnh được giới thiệu đến quý vị và nhất là các thanh thiếu niên Việt Nam những mẩu chuyện hí hoạ về chú cún con “Boo”, Boo Berry Bandit (BBB).
Tôi là cựu quân nhân Hoa Kỳ gốc Việt, là một người tỵ nạn đến Mỹ đầu năm 1981. Sau khi giải ngũ với cấp bậc Đại Úy Hải Quân ngành nguyên tử, tôi làm kỹ sư trong căn cứ Không Quân tại Los Angeles. Hai con tôi một trai, một gái đang học lớp 7 và lớp 4 tại Placentia Yorba Linda Unified School District.
Meet Boo Berry Bandit là một tác phẩm tinh thần của ba Bố Con. Mong quý vị thưởng thức những câu chuyện dí dỏm hàng ngày, dựa vào những tin tức nóng bỏng, hay những câu châm ngôn dậy dỗ con cái làm người.
Tái Bút: Boo cũng xin chào quý vị. Quý vị có thể xem thêm câu chuyện chúng tôi tại: http://meetbooberrybandit.blogspot.com/



Tâm tình thầy cô

Tiền mừng tuổi

Cành Hồng

Sau hai tuần nghỉ Tết, tôi thật vui khi trở lại lớp và được gặp lại những khuôn mặt ngây thơ, dễ thương.

Thầy trò chào hỏi nhau xong, tôi tặng mỗi em một phong bao mừng tuổi đỏ với hàng chữ: Chúc Mừng Năm Mới (những phong bao này do Viện Việt Học Nam California phát hành với hàng chữ tiếng Việt, với cành Mai nước Việt).

Năm nay tôi tăng tiền mừng tuổi cho các em. Trong mỗi phong bao là một tờ giấy $2.00 USD mới (tôi đã ra ngân hàng đổi tiền mới trước những ngày Tết). Tuy chỉ có $2, nhưng em nào cũng vui hớn hở khi nhận quà của tôi.

Và những phong bao đuọc mở ra, lớp tôi như một buổi họp chợ. Các em nói, các em cười, các em bàn và nhất là các em khoe: Khoe số tiền mừng tuổi mình đã nhận được trong dịp Tết vừa qua.

Bảo Uyên, cô bé với hai má lúm đồng tiền thật duyên dáng giơ tay muốn nói, tôi yêu cầu cả lớp trật tự lại để nghe em nói. Em hỏi tôi “Cô dạy chúng em phải nói là TIỀN MỪNG TUỔI mà không nên nói tiền lì xì, chúng em nghe lời cô, nhưng tại sao người lớn không nghe lời cô, họ luôn nói ‘lì xì, lì xì.’ Có phải tiền lì xì dành cho người lớn, còn chúng em bé nên phải nói mừng tuổi?”

“Vậy chúng em bắt đầu dùng chữ ‘lì xì’ vào lúc chúng em bao nhiêu tuổi?,” em hỏi.

Nói xong điều “thắc mắc” Bảo Uyên ngồi xuống, còn tôi hơi ngơ ngẩn trước câu hỏi bất ngờ và hợp lý này. Tôi “câu giờ” bằng cách trả lời mang tính cách vui đùa với các em trước khi bài học đầu năm được bắt đầu:

“Các em nghe lời cô, dùng từ ‘mừng tuổi’ vì các em là học trò dễ thương của cô. Từ ‘mừng tuổi’ được dùng cho tất cả người Việt Nam chúng ta, vì đó là tiếng Việt. Và vì, thì, là như thế, nên các em sẽ dùng từ MỪNG TUỔI suốt đời, nghĩa là khi các em 80, 90, 100… tuổi, các em vẫn nói “Đây ông, bà ‘mừng tuổi’ cháu, chúc cháu hay ăn, chóng lới, khỏe mạnh, học giỏi, được nhiều người yêu thương…”

Giờ học đã bắt đầu, và lòng tôi nặng trĩu với câu hỏi của cô bé dễ thương! Chắc là tôi phải soạn một bài nói về đề tài này trong một buổi họp phụ huynh toàn trường; và sẽ nhờ các bạn tôi đang công tác với các nhật báo, đài phát thanh, đài truyền hình… tìm các vị diễn giả thuyết trình để mọi người lớn đều biết rằng chữ “lì xì” là tiếng Trung Hoa (“Lợi Thị” = phát tài) được phát âm theo giọng Quảng Đông. Tiếng Việt là MỪNG TUỔI.

Mời độc giả xem phỏng vấn “Patrick Phạm – Nhà thiết kế thời trang đến từ Paris”

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

MỚI CẬP NHẬT