BẮC KINH – Lực lượng an ninh Trung Quốc hôm Thứ Bảy bắn vào một đám đông dân Tây Tạng ở tỉnh Tứ Xuyên, sau khi họ cố đòi lại thi hài của một người đàn ông Tây Tạng vừa mới tự thiêu vào buổi sáng cùng ngày.
Một nhà sư Tây Tạng cầm nến trong buổi cầu nguyện cho những người Tây Tạng đã bỏ mình trong khi tranh đấu bằng cách tự thiêu. Lễ cầu nguyện diễn ra ở Bồ Ðề Ðạo Tràng, phía Bắc Ấn Ðộ. Vừa có thêm nhà sư thứ 16 tự thiêu ở Tứ Xuyên vào hôm 14 Tháng Giêng. (Hình: AP/Altaf Qadri)
Người này tự thiêu để phản đối chính sách của công an Trung Quốc trong khu vực tập trung người Tây Tạng, The New York Times tường thuật theo báo cáo của hai tổ chức tranh đấu người Tây Tạng và các giới chức thuộc chính phủ lưu vong Tây Tạng ở Ấn Ðộ.
Kate Saunders, nữ phát ngôn viên của tổ chức International Campaign for Tibet, có trụ sở đặt ở Washington, cho biết, hình như có ít nhất hai người bị trúng đạn, và một trong hai có thể bị giết.
Tổ chức Tây Tạng Tự Do có trụ sở đặt tại London nói, báo cáo có kiểm chứng cho hay là một phụ nữ Tây Tạng bị trúng đạn. Trong khi giám đốc của tổ chức này là Stephanie Brigden lại thêm, có các báo cáo chưa được kiểm chứng cho biết nhiều người khác cũng bị trúng đạn.
Bạo động xảy ra ở thị trấn Aba, được biết dưới tên Tây Tạng là Ngaba, một điểm tập trung các vụ chống đối sự cai trị của người Trung Quốc và cũng là nơi có nhiều thường dân chết trong một cuộc nổi dậy lan tràn của người Tây Tạng vào năm 2008. Kể từ đó tại đây xảy ra thêm 11 vụ tự thiêu, một số bị chết. Những người tự thiêu hầu hết đều là tăng ni. Tất cả các sư sãi tự thiêu ở Aba đều xuất phát từ Tu Viện Kirti, nơi sự phẫn nộ dâng cao trước việc người Trung Quốc ngăn cản các cuộc hành lễ tôn giáo.
Vụ tự sát hôm 14 Tháng Giêng là vụ thứ 16 kể từ Tháng Ba năm 2011. Làn sóng tự thiêu hồi năm ngoái noi theo một vị sư ở Kirti, tự thiêu đầu tiên vào Mùa Xuân 2009. Tính chung có ít nhất 12 người Tây Tạng đã chết vì tự thiêu từ năm 2009, kể luôn vụ mới nhất vào hôm Thứ Bảy.
Các học giả của Tây Tạng thời nay cho rằng tự thiêu tượng trưng cho một chiến lược phản kháng mới mẻ và gây bối rối nhất.
Bốn người đã tự thiêu trong thời gian gần đây. Chưa có thông tin về danh tánh của người tự thiêu vào hôm Thứ Bảy. Theo cô Saunders, nhiều nhân chứng khai trông thấy công an đánh đập người này sau khi dập tắt được ngọn lửa. Cô viết qua một email: “Những người Tây Tạng có mặt tại chỗ rất đau lòng và uất ức, đồng thời họ tập hợp lại với nhau như là một cuộc biểu tình tự phát.”
Chính phủ lưu vong Tây Tạng ở Ấn Ðộ công bố một văn bản hôm Thứ Bảy, thuật rằng có đến “700 người bao vây đồn công an, sau khi bị cướp đi xác của người vừa mới tự thiêu”. Một cuộc chạm trán diễn ra sau đó và một phụ nữ Tây Tạng cao niên bị công an bắn chết.
Bản văn thêm: “Chính quyền nước Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về những trường hợp tự thiêu. Việc chấm dứt những sự kiện đáng tiếc này nằm trong quyền hạn của nhà nước Trung Quốc, bằng cách áp dụng chính sách trả lại tự do cho Tây Tạng và người dân của nước này.” (T.P.)