PHNOM PENH (Reuters) – Nhật hôm Thứ Hai lên tiếng cảnh cáo rằng cuộc tranh chấp ở biển Ðông có thể gây nguy hại cho “hòa bình và ổn định” tại Á Châu trong lúc Trung Quốc tìm cách tránh né lời kêu gọi nhằm đạt thỏa thuận giảm sự đối đầu ở biển Ðông, một điều cũng gây bất đồng ý kiến giữa Philippines và Cambodia.
Căng thẳng tại Hội Nghị Thượng Ðỉnh ASEAN vì tranh chấp Biển Ðông được biểu lộ qua nét mặt của các vị lãnh đạo trong vùng. Từ trái: thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng, tổng thống Nam Hàn Lee Myung Bak, thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo (Hình: Romeo Gacad/Gettyimages)
Sự bất hòa này góp phần tạo bối cảnh khó khăn cho chuyến viếng thăm của Tổng Thống Barack Obama, vốn dự trù sẽ kêu gọi Trung Quốc và các quốc gia ASEAN tìm cách giải quyết tranh chấp biển Ðông, một trong những vấn đề an ninh quan trọng nhất ở Á Châu.
Thủ Tướng Nhật Yoshihiko Noda bày tỏ sự không đồng ý về nỗ lực của quốc gia chủ nhà Cambodia, một đồng minh của Trung Quốc, nhằm giới hạn cuộc thảo luận về vấn đề biển Ðông.
“Thủ Tướng Noda đưa lên vấn đề biển Ðông, nói rằng đây là sự quan tâm chung của cộng đồng thế giới, vốn có ảnh hưởng trực tiếp tới hòa bình và ổn định trong vùng Á Châu-Thái Bình Dương,” một bản thông cáo của chính phủ Nhật cho hay sau khi ông Noda gặp các nhà lãnh đạo từ 10 quốc gia thành viên khối ASEAN.
Phát biểu này được đưa ra tiếp theo một phát biểu hôm Chủ Nhật của một viên chức ngoại giao Cambodia, Kao Kim Hourn, nói rằng các nhà lãnh đạo Ðông Nam Á “quyết định là từ nay sẽ không quốc tế hóa vấn đề biển Ðông”.
Trong một chỉ dấu cho thấy có sự căng thẳng trầm trọng, Tổng Thống Benigno Aquino của Philippines thẳng thừng cho hay không hề có thỏa thuận nào như vậy, bằng cách đưa tay yêu cầu được phát biểu ngay trước khi ông Hun Sen tuyên bố bế mạc cuộc họp với ông Noda. (V.Giang)