Quỳnh Giao tên thật là Công Tằng Tôn Nữ Đoan Trang, sinh năm 1946 tại làng Vỹ Dạ, Huế. Quỳnh Giao là con gái của nữ danh ca Minh Trang. Năm Quỳnh Giao 5 tuổi, cha của bà qua đời và mẹ bà tái giá với nhạc sĩ Dương Thiệu Tước.
Ngay từ bé, Quỳnh Giao đã hát trên đài Phát thanh Quốc Gia Sài Gòn, trong những chương trình Tuổi Xanh của Ban Nhi Đồng Kiều Hạnh. Quỳnh Giao cũng từng tốt nghiệp thủ khoa lớp dương cầm và được bà Robin của Trung Tâm văn Hóa Pháp, Alliance Française, hướng dẫn về thanh nhạc và opera.
Ngày 24 tháng 4 năm 1975, Quỳnh Giao cùng chồng và con rời Việt Nam sang cư ngụ tại thành phố Annandale, tiểu bang Virginia. Trong thời gian ở Annandale, bà gần như ngưng mọi hoạt động về ca nhạc ngoài việc tiếp tục mở lớp dạy dương cầm và thỉnh thoảng thực hiện vài băng nhạc có tính cách lưu niệm do chính bà tự đàn và hát.
Năm 1990, sau khi lập gia đình lần thứ hai, Quỳnh Giao cùng chồng về sống tại California. Từ đó, bà bắt đầu quay lại với âm nhạc và phát hành nhiều CD thành công như Khúc nguyệt quỳnh, Hành trình Phạm Duy… Quỳnh Giao cũng cùng với Mai Hương, Kim Tước lập ban Tiếng Tơ Đồng ở hải ngoại và thu được nhiều thành công.
Ca sĩ Quỳnh Giao qua đời vào lúc 3 giờ sáng hôm thứ tư ngày 23 tháng 7 năm 2014 tại Fountain Valley, California, hưởng thọ 68 tuổi.
Kỷ Niệm Với Ca sĩ Quỳnh Giao
*Ca sĩ Hoàng Oanh
Tháng 7 năm nay, Hoàng Oanh nhớ đến Quỳnh Giao, một người bạn nghệ sỹ đã mất vào tháng 7 năm 2014.
Nhớ lại năm xưa, Hoàng Oanh và Quỳnh Giao có với nhau rất nhiều kỷ niệm. Kỷ niệm từ thời thơ ấu cho đến lúc Cô qua đời. Năm 1958, Quỳnh Giao đang hát cho Ban nhi đồng Tuổi Xanh. Lúc đó, bác Kiều Hạnh và bác Phạm Đình Sỹ (trưởng ban Tuổi Xanh) có ý muốn tăng cường thêm một số các nhi đồng khác để thay thế cho các đàn chị Mai Hương, Mai Hân, Bạch Tuyết sang hát cho các ban “người lớn”. Đó là lúc Hoàng Oanh gia nhập vào Ban Tuổi Xanh cùng lúc với Bích Vân, Ngọc Vân và Phước Vân (Tam Vân do anh Nguyễn Đức đào tạo). Vào đây thì Hoàng Oanh gặp ngay Quỳnh Giao và các bạn ca sĩ nhi đồng như: Tuấn Ngọc, Quốc Thắng, Kim Chi…
Đến năm 1960, vì một số lý do riêng mà Ban Tuổi Xanh ngưng hoạt động để nhường chỗ cho Ban Việt Nhi thay thế. Và Hoàng Oanh cũng chuyển qua Ban Việt Nhi (do anh Nguyễn Đức làm trưởng ban). Lúc đầu thì Hoàng Oanh thấy có Quỳnh Giao cũng chuyển qua Ban Việt Nhi. Nhưng sau đó, vì được lời mời gia nhập Ban Tây Hồ để thay thế cho bác Minh Trang nên Quỳnh Giao đã rút lui khỏi Việt Nhi. Trong khi Hoàng Oanh vẫn tiếp tục ở lại Ban Việt Nhi cho đến vài năm sau đó, thì nghỉ để sang hát cho các ban “người lớn” và để cộng tác với các hãng dĩa. Về học vấn, Hoàng Oanh và Quỳnh Giao cùng học chung một trường Gia Long, cùng học chung một lớp trong 3 năm cuối của Trung học (vì lúc đó có giai đoạn trường có nhận thêm các học sinh ưu tú của các trường khác được vào trường Gia Long ở các lớp Đệ tam, Đệ nhị và Đệ nhất). Hoàng Oanh nhớ nhất là vào những buổi văn nghệ cuối niên học. Quỳnh Giao và Hoàng Oanh có đóng góp vào phần văn nghệ và trình bày những bài song ca, đơn ca đã được các thầy cô và các bạn học tán thưởng.
Ngoài đời, Hoàng Oanh cũng rất thân với Quỳnh Giao và gia đình bác Minh Trang (danh ca Minh Trang là thân mẫu của Quỳnh Giao). Còn trong sinh hoạt văn nghệ, Hoàng Oanh và Quỳnh Giao có nhiều dịp gặp nhau vì hai đứa hát rất nhiều trong các ban nhạc của Đài phát thanh Saigon như: Ban Tiếng Tơ Đồng (Hoàng Trọng), Ban Tiếng Hát Đôi Mươi (Trần Thiện Thanh), Ban Y Vân (nhạc sĩ Y Vân), Ban Hải Sơn (Nghiêm Phú Phi)… Rồi Quỳnh Giao lập gia đình với anh D.N.H trước năm 1970. Trong đám cưới của Quỳnh Giao, Hoàng Oanh làm phù dâu. Còn nhớ một ngày trước hôm đám cưới, Hoàng Oanh có đến nhà Quỳnh Giao ngủ qua đêm để sáng hôm sau làm lễ khỏi lo có sự chậm trễ.
Ra Hải Ngoại, lúc Hoàng Oanh ở New Jersey thì Quỳnh Giao ở Virginia. Đến khi Hoàng Oanh dời sang Cali thì nghe tin Quỳnh Giao cũng dời qua Cali, nên hai đứa thỉnh thoảng lại gặp nhau. Ngoài ra, Hoàng Oanh còn có dịp gặp lại cô Kim Tước, chị Mai Hương và chị Hà Thanh (ở Massachusetts) cũng thỉnh thoảng qua Cali chơi. Vào năm 2005, Hoàng Oanh có tổ chức một buổi tiệc gây quỹ cứu trợ nạn nhân bão Katrina và Hoàng Oanh có mời được cô Kim Tước, chị Mai Hương và Quỳnh Giao. Bên cạnh đó còn có thêm các nghệ sỹ Trung Chỉnh, Phương Dung, Trọng Nghĩa… đến giúp cho chương trình ca nhạc. Ước nguyện của Hoàng Oanh là có được một dịp kết hợp những tiếng hát trong Ban Tiếng Tơ Đồng năm xưa để trình diễn một bài hợp ca kỷ niệm: Sẽ do “Tứ ca Tiếng Tơ Đồng” là Kim Tước, Mai Hương, Quỳnh Giao và Hoàng Oanh trình bày. Và bài hát đó là bài Bức Họa Đồng Quê của nhạc sĩ Văn Phụng. Sau đó, Hoàng Oanh và Quỳnh Giao còn song ca bài Thu Vàng của Cung Tiến.
Mãi đến sau nầy, Hoàng Oanh thấy Quỳnh Giao viết những bài Tạp Ghi trên báo Người Việt. Hoàng Oanh có đọc được và theo dõi các bài viết của Quỳnh Giao. Sau đó, Quỳnh Giao xuất bản quyển “Tạp Ghi Quỳnh Giao”, Hoàng Oanh có đặt mua và được Quỳnh Giao gửi đến với chữ ký tặng. Rồi kế đến, Hoàng Oanh lại được theo dõi các mục phỏng vấn của Quỳnh Giao trên Người Việt TV về văn học – nghệ thuật, âm nhạc… Đang lúc tiếp tục theo dõi các chương trình nầy thì đột nhiên một hôm, Trọng Nghĩa báo cho Hoàng Oanh biết tin bất ngờ là Quỳnh Giao tạm nghỉ đài vì lý do sức khỏe, Hoàng Oanh rất lo lắng.
Một tháng sau đó thì được biết tin Quỳnh Giao lâm bệnh nặng. Và Cô đã qua đời sau một thời gian ngắn. Ai cũng bàng hoàng và sửng sốt. Riêng Hoàng Oanh thấy rất buồn và vẫn không tin đó là sự thật. Nhớ lại, cách đó mấy tháng, Hoàng Oanh có đến dự một buổi họp mặt của các bạn Gia Long cùng lớp. Có Quỳnh Giao đến dự, đi cùng với cô con gái. Lúc đó, Quỳnh Giao trông rất tươi tắn, vui vẻ và đầy sức sống. Sau đó, hai đứa còn có chụp ảnh kỷ niệm với nhau. Vậy mà chỉ vài tháng sau thôi là Quỳnh Giao đã qua đời. Mới thấy đó rồi mất đó. Cô ra đi thật nhanh chóng, bất ngờ. Âu cũng là số mạng của mỗi con người.
Tang lễ của Quỳnh Giao, Hoàng Oanh đến dự mà lòng vương vấn một nỗi buồn: Mình đã mất đi một người bạn học, một người bạn nghệ sỹ thâm tình. Hoàng Oanh tiếc cho một người ca sỹ có tài hát hay, đàn giỏi (Cô còn là giáo sư dạy dương cầm nữa). Quỳnh Giao học rất giỏi, có kiến thức sâu rộng về nhiều lãnh vực. Có một điều lý thú là cả hai Quỳnh Giao và Hoàng Oanh đều có chung một sở thích là thích sưu tầm, làm collection nước hoa. Và sau cùng, hai đứa đều chọn mùi nước hoa hiệu Jicky của nhà sản xuất Guerlain (Pháp). Đó cũng là một kỷ niệm vui rất khó quên. Bây giờ, nhớ đến bạn, Hoàng Oanh đang ngồi đây xem lại bài hát kỷ niệm của hai đứa đã hát chung với nhau: Bài Thu Vàng. Và hồi tưởng về những kỷ niệm xa xưa ở Đài phát thanh, ở trường Gia Long. Ôi Saigon, những ngày thơ mộng!
Tháng 7 – 2016
Ca sĩ Hoàng Oanh