1,474 ngày trong nhà tù Cộng Sản Việt Nam
Tôi đem cây chổi của tôi dựng trong kẹt cửa phòng giam. Năm giờ chiều đóng cửa phòng giam lại mọi người hết sức ngạc nhiên hỏi cây chổi của ai mới quá để ở đó, có phải chị Hoa mới mua không, chổi chị Hoa đang xài còn mới quá sao phải mua thêm cây nữa làm chi?
Chờ cho mọi người nhao nhao hỏi xong, tôi bèn thông báo luôn:
– Báo cho tất cả chị em trong phòng của mình biết chổi này của cán bộ trinh sát Nguyễn Văn Nguyên mới mua đưa tôi để quét trong phòng này. Bây giờ tôi dựng ở đó, từ đây về sau chị em nào có cần xài quét trong phòng thì cứ tiện nhiên lấy quét, quét xong để y chỗ cũ cho tôi là được, đừng đem quét ngoài sân nó dơ cái chổi rồi đem vô quét trong phòng, dơ phòng ở của mình. Chổi quét ngoài sân và đồ hốt rác cán bộ Nguyên nói tháng sau có kinh phí sẽ mua thêm đưa cho tôi.
Mọi người trong phòng nghe xong đồng loạt ồ lên:
– Vậy hả? Sao chị được mua chổi đưa cho sướng vậy? Không phải bỏ tiền ra mua hả?
– Tại sao phải mua? Tiền mua chổi, dụng cụ vệ sinh, chất tẩy rửa là ngân sách từ trên cấp xuống. Làm gì có chuyện tù phải tự mình bỏ tiền ra mua. Không đưa chổi là tôi không quét, ai muốn làm gì thì làm. Nó bắt tù bỏ tiền ra mua thì tiền ngân sách cấp vô túi chúng nó. – Tôi nói.
Ai cũng cười. Một người nói:
– Như vậy mới là tù chính trị. Từ hồi nào tới giờ mới thấy chị đòi cấp chổi mà họ chịu đưa chổi.
Tôi biết ngay sáng hôm sau, tin trại giam phải cấp dụng cụ làm vệ sinh phòng giam sẽ bay đi khắp trại. Tù nhân sẽ biết bọn trại giam chúng nó ăn bẩn đến từng cái chổi, từng chai nước tẩy bồn cầu của người tù.
Ðến bảy giờ tối, mọi người đều im lặng để xem thời sự trên đài VTV. Tôi để ý thấy chị Hậu rất chăm chú nghe, thỉnh thoảng chửi đệm vô, như vậy là chị cũng hiểu tình hình thực tế xã hội lắm.
Trong phòng giam, phía trên tường gần cửa ra vô cố gắn cái đồng hồ treo tường lớn để ai cũng nhìn thấy mà biết giờ giấc sinh hoạt. Từ hôm đó, cứ bốn giờ rưỡi sáng là tôi thức dậy đi vệ sinh, đánh răng rửa mặt. Sau đó lần lượt ai cũng thức dậy hết, sáu giờ cán bộ trực trại xuống mở cửa buồng giam điểm danh, ở trong phòng cứ xếp hàng đôi mà đi ra cho nó đếm, rồi mạnh ai nấy tỏa ra, người chạy xuống căn-tin mua đồ ăn sáng, trực sinh chạy ra phía phòng Tự quản chờ bưng khẩu phần cơm sáng của phòng mình đem vô. Tôi lấy cây chổi tàu cau ra phía sau phòng giam của mình quét cái sân rồi trở vô lấy cái tô nhựa ra lấy cơm ăn sáng. Tôi lấy gần đầy một tô đem vô chia ra cho tôi một nửa, chị Dương Thị Tròn một nửa. Chị Tròn quét lá cây bàng phía ngoài cổng khi giam tụi tôi xong vô lấy cơm tôi đưa. Hai chị em ra gốc cây ăn cơm sáng với muối mè của tôi hoặc muối ớt rang, hồ ky chiên mặn của chị Tròn. Có hôm tôi lấy cháo ăn liền nhồi làm bánh dày cho chị Tròn ăn sáng. Chị Tròn khen ngon, hỏi tôi làm sao biết làm. Tôi nói lúc ở trại an ninh điều tra Sài Gòn, con Nguyễn Thị Hà (lưu hành tiền giả) nó dạy tôi làm.
Tù nhân nữ ở đây nhìn thấy tôi đeo xâu tràng hạt Mân Côi bằng hột nhựa đen giả đá có Thánh Giá bằng mica in hình Chúa Jesus thì trầm trồ ngạc nhiên lẫn thán phục.
Có đứa nói:
– Nhìn chị là biết thứ dữ rồi.
– Sao biết thứ dữ? – Tôi hỏi. – Chị có làm gì ai đâu mà dữ?
– Trời, em thấy chị đeo xâu chuỗi có Thánh Giá trên cổ công khai là biết thứ dữ, bọn công an không dám cấm chị. Ở đây chúng nó cấm đeo tất cả những thứ gì có liên quan đến đạo Công Giáo. Nhiều người ở đây có đạo, muốn có cái xâu chuỗi đeo tay hay chuỗi như chị đeo cổ đọc kinh mà không có. Chẳng hạn như chị đó, chị đó (nói tên và đội) cũng có đạo đó mà làm gì có để đeo.
Tôi cười, nói:
– Nội quy trại giam không cấm đồ nhựa, chuỗi này là để lần hạt đọc kinh chớ đâu phải đồ trang sức, không thuộc loại cấm. Ðứa nào dám động đến là chết với tôi.
– Ðồ nhựa nó cũng thu hết chị ơi. Người ta đi làm để đồ trong thùng nó kiểm phòng lục lấy hết. Không ai dám đòi lại. – Con nhỏ này nói.
– Vậy thì lúc nào cũng đeo luôn trong người, chẳng lẽ nó dám đè mình xuống để cướp sao? – Tôi nói.
– Nó không cướp, nhưng nó ra lệnh phải lột ra đưa nó, ai cũng sợ không dám chống lệnh, chống thì nó quy tội chống đối, nhốt phòng kỷ luật, không giảm án nên ai cũng sợ. – Con nhỏ đó nói.
– Nếu vậy thì tao cũng hết cách. Phải tự mình đòi hỏi quyền lợi hợp pháp cho mình thì người khác mới bênh vực được. Chớ bản thân mình không đòi hỏi của mình thì ai đòi giùm cho được. Chúng nó sẽ nói: “Quyền lợi của chị đó mà đó không có nhu cầu thì liên quan gì đến chị?” thì tao cũng á khẩu luôn.
