MANILA (NV) – Tòa án Tối cao của Philippines vừa ra phán quyết, tuyên bố Hiệp Định Gia Tăng Hợp Tác Quốc Phòng mà chính phủ Philippines ký với Hoa Kỳ năm 2014 là hợp hiến nên không cần Quốc Hội phê chuẩn.
Quân nhân Hoa Kỳ và Philippines phối hợp với nhau trong một cuộc tập trận ở Philippines. (Hình: AFP)
Thỏa thuận vừa kể từng bị một số dân biểu Philippines tìm cách cản trở việc thực hiện bằng cách đề nghị Tòa án Tối cao của Philippines xem xét có vi hiến hay không.
Phán quyết vừa kể của Tòa Án Tối Cao Philippines sẽ giúp Hoa Kỳ có thể điều động quân đội đến Philippines thường xuyên trong khuôn khổ kế hoạch chuyển trọng tâm chiến lược sang khu vực Châu Á-Thái Bình Dương.
Trước nay, Philippines vẫn là một đồng minh của Hoa Kỳ. Hai bên vốn đã có một hiệp định hỗ trợ lẫn nhau về an ninh được ký từ năm 1951. Năm 1998, Philippines và Hoa Kỳ ký thêm một hiệp định, theo đó, Hoa Kỳ có thể đưa quân đến Philippines để tập trận.
Gần đây, do lo ngại về tham vọng của Trung Quốc – khống chế và độc chiếm biển Đông, chính phủ Philippines muốn Hoa Kỳ hỗ trợ Philippines xây dựng các căn cứ quân sự, gia tăng sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ tại những căn cứ đó như một phương thức nhằm kiềm chế Trung Quốc bởi Philippines không đủ nội lực.
Theo AFP, ông Barack Obama, tổng thống Hoa Kỳ rất sốt ruột, muốn thực thi sớm Hiệp Định Gia Tăng Hợp Tác Quốc Phòng mà Hoa Kỳ đã ký với Philippines năm 2014.
Vào lúc này, ngoại trưởng và bộ trưởng Quốc Phòng Philippines đang ở Hoa Kỳ. Họ sẽ hội đàm với ông John Kerry, ngoại trưởng Hoa Kỳ và ông Ashton Carter, bộ trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ về an ninh của khu vực Châu Á-Thái Bình Dương.
Theo ông John Kirby, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ thì chắc chắn các viên chức cao cấp về ngoại giao và quốc phòng của hai quốc gia sẽ thảo luận về sự căng thẳng tại biển Đông. Đó là điều làm cả Hoa Kỳ và Philippines cùng bận tâm và sẵn sàng chia sẻ với nhau.
Các chuyên gia tin rằng, Philippines sẽ yêu cầu Hoa Kỳ nhanh chóng và tiếp tục thực hiện chiến dịch bảo vệ tự do hàng hải ở biển Đông.
Bà Bonnie Glaser, một chuyên gia làm việc tại Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược và Quốc Tế của Hoa Kỳ nhận định, họ sẽ thảo luận về việc tiến hành những hoạt động quân sự hỗn hợp ở biển Đông. Những cuộc tuần tra sẽ được tiến hành một cách lặng lẽ nhưng thường xuyên, không có mục đích gây hấn mà chỉ hành xử quyền tự do hàng hải.
Một số chuyên gia khác thì nhận định, Hoa Kỳ sẽ chứng tỏ việc thực hiện các cuộc tuần tra tại biển Đông là bình thường như trước nay Hoa Kỳ vẫn thực hiện ở khắp nơi trên thế giới. Hoa Kỳ sẽ không bày tỏ lập trường đối với yêu sách về chủ quyền tại vùng biển mà một số quốc gia đang có tranh chấp về chủ quyền song sẽ chứng minh tự do lưu thông là bất khả xâm hại và sẽ ngăn cản ý đồ mở rộng yêu sách về chủ quyền ra đến hải phận quốc tế. (G.Đ)