CẦN THƠ 5-4 (NV) – “Hàng chục người dân ở xã Thạnh Phú, huyện Cờ Đỏ, Cần Thơ vì hoàn cảnh khó khăn, âm thầm đi bán thận để lấy tiền, nhưng lại giả vờ làm đơn trình bày chính quyền địa phương là “hiến” thận cho người thân.”
Báo Dân Trí hôm Thứ Bảy 5/4/2014 tường thuật như vậy về một phong trào bán thận của nhiều người mà nguyên ủy chỉ vì quá nghèo, không có đường nào khác giúp họ giải quyết các khó khăn tài chính trong cuộc sống hàng ngày. Sự bế tắc thúc đẩy họ bán một phần thân thể, tương tự như bán máu lấy tiền.
Nguồn tin trên kể trường hợp một người đàn ông tên Tròn của xã nói trên có vợ có con cũng đã lớn, làm đơn với nhà cầm quyền địa phương “đi ra Bắc hiến thận cho người nhà” rồi sau đó “biệt vô âm tín”. Một người khác cùng xã, sau vụ việc, thì nhìn nhận đã bán đi một quả thận qua sự môi giới của ‘cò”.
“Thấy người ta cần thận, còn tôi để giải quyết nợ nần trước mắt nên quyết định “hiến” thận”, ông Hồ Văn Tranh, ấp 6 xã Thạnh Phú được thuật lời trên tờ Dân Trí. Ông kể là sau khi hiến thận, ông nhận được số tiền 120 triệu đồng. Một người hàng xóm của ông Tranh cho biết em rể của ông Tranh cũng đã bán quả thận 9 tháng trước.
Tờ Dân Trí nói ông Lê Văn Thành ở xã nói trên có 2 người con trai đều bán thận nhưng cả gia đình và nhà cầm quyền địa phương không biết cho đến khi họ trở về nhà. Danh Lang, một người chủ gia đình với 5 miệng ăn lại không có đất canh tác, nợ nần chồng chất nên cách đây 2 năm đã bán đi một quả thận lấy 100 triệu đồng “hy vọng thoát nghèo. Tuy nhiên “sau khi bán thận sức khỏe anh giảm sút, tiền hết, còn cái nghèo thì vẫn đeo bám.”
Theo ghi nhận của báo Dân Trí, không phải chỉ có một vài người lẻ tẻ của xã Thạnh Phú bán thận mà trên thực tế, địa phương này có “hàng chục người lén lút bán thận” với giá từ 100 triệu đồng đến 150 triệu đồng.
Tháng Bảy năm ngoái, báo Người Đưa Tin trình bày một phóng sự về một tổ chức “cò” khá quy mô đi từ bắc chí nam để tìm người bán thận và cả những bộ phận nội tạng khác. Họ ăn chịu với một số bác sĩ khoa ghép thận hay ghép tạng ở bệnh viện ngay cả Hà Nội ngụy trang dưới hình thức “hiến thận nhân đạo”. Một vụ mua bán thận khoảng 200 triệu đồng thì cò ăn trên dưới 50 triệu đồng.
Từ khi Việt Nam bắt đầu các chương tình cấy ghép nội tạng năm 1992 đến nay, số người được cấy ghép thận mỗi ngày nhiều lên. Theo các sự ước lượng, khoảng hơn 10,000 người bị suy thận mãn tính cần được ghép thận mỗi năm.
Một số người còn chạy sang bán thận ở Trung quốc hoặc con bệnh chạy sang đó để sử dụng dịch vụ cấy ghép thận. Tháng Tư năm ngoái, từng rộ lên câu chuyện thương tâm của một sinh viên 22 tuổi của trường Cao Đẳng Kinh Tế Công Nghiệp ở Sài Gòn. Cậu sinh viên này khi bán thận ở Trung quốc về nước với nhiều biến chứng rồi qua đời sau vài tuần lễ.
Việt Nam có luật về hiến tặng, cấy ghép mô, nội tạng, bộ phận cơ thể người nhưng quy định lỏng lẻo và cũng không thấy các biện pháp chế tài cụ thể. Các vụ “hiến tặng chui” với sự toa rập gián tiếp của bác sĩ vẫn diễn ra. (TN)