SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Công ty tư vấn cho tuyến Metro Số 1 bị cáo buộc “không làm tròn trách nhiệm, phê duyệt vật liệu thép sai hợp đồng” nên đã bị chủ đầu tư dự án yêu cầu “rà soát nhân sự liên quan” để giải trình với các cấp có thẩm quyền.
Theo báo VNExpress ngày 23 Tháng Giêng, do vật liệu thép dùng cho gối cầu tuyến Metro Số 1 (Bến Thành-Suối Tiên) bị cho “không đúng hợp đồng ảnh hưởng chất lượng, tuổi thọ và an toàn dự án,” nên Ban Quản Lý Đường Sắt Đô Thị ở Sài Gòn (MAUR ), chủ đầu tư Metro Số 1, đã yêu cầu tổng thầu CP2 là Liên Danh Sumitomo-Cienco 6(SCC) bắt liên danh Tư Vấn NJPT, công ty tư vấn cho dự án “thống kê toàn bộ, bao gồm cả người đã nghỉ việc.”
Danh sách những nhân sự này “cần được rà soát từ khi dự án được duyệt bản vẽ thi công, duyệt vật liệu thép, người nghiệm thu, giám sát…” Việc rà soát nhân sự là nhằm “thu hồi chi phí chủ đầu tư đã chi trả, đồng thời phối hợp giải trình các cấp có thẩm quyền.”
Động thái nói trên được đưa ra sau khi vật liệu thép sử dụng cho tất cả gối cao su trên dầm cầu cạn thuộc thầu CP2 (đoạn trên cao và depot) của dự án Metro Số 1 bị cho là “không đúng quy định hợp đồng ký năm 2012.”
Gối cầu là bộ phận nối từ nhịp cầu xuống mố trụ, có tác dụng như tấm đệm chịu tải và giảm lực của kết cấu nhịp truyền xuống mố trụ. Gối cầu giúp kết cấu nhịp dịch chuyển, co giãn ít… Tùy công trình, gối cầu có nhiều loại và thiết kế khác nhau, có thể bằng thép hoặc đàn hồi như cao su, cao su bản thép…
Theo hợp đồng nói trên, nhà thầu SCC “chịu trách nhiệm các yêu cầu kỹ thuật gồm vật liệu, chất lượng thi công dự án.” Trong đó, NJPT với vai trò đại diện chủ đầu tư, nhưng đã “phê duyệt vật liệu sai quy định hợp đồng, tắc trách trong lúc giám sát thi công, nghiệm thu vật liệu gối cao su dẫn đến hư hỏng nghiêm trọng, cũng như phẩm chất của các gối cầu nói chung.”
Tổng thầu SCC trước đó bị cho là “dùng vật liệu thép cho gối cầu trên tuyến khác tiêu chuẩn hợp đồng, bao gồm gối cao su bản thép khu vực cầu cạn, nhà ga, gối chậu ở những cầu đặc biệt.” Việc này khiến chủ đầu tư lo ngại ảnh hưởng phẩm chất dự án và ảnh hưởng các thầu khác. Đặc biệt, dự án đang trong giai đoạn “gấp rút thi công để hoàn thành theo kế hoạch.”
Cụ thể, thầu CP2 đã sử dụng hơn 1,100 gối cầu cao su gồm hai loại Mageba (Nam Hàn) và Kawakin (Nhật). Hai gối cầu bị phát hiện rơi và xê dịch bị phát giác đều thuộc loại Mageba được sản xuất ở Malaysia.
Hôm 14 Tháng Giêng, báo Tuổi Trẻ dẫn tin từ Tổ Công Tác Độc Lập của thành phố cho biết trong lúc đi kiểm tra hiện trường, rà soát nguyên nhân việc rớt gối cao su trên dầm cầu cạn thuộc gói thầu CP2, đoạn trên cao tuyến Metro số 1 để “đánh giá nguyên nhân, giải pháp khắc phục,” thì phát giác thêm gối cao su tại trụ VD12-34 ở khu vực trụ cầu đoạn từ ngã tư Bình Thái về ngã tư Thủ Đức “có dấu hiệu bị xẹp, dịch chuyển so với vị trí ban đầu.” Cả hai gối cao su bị hư hỏng kể trên được nhập cảng từ Nam Hàn. Điều đáng lo là tổng cộng có khoảng 50% gối cầu tại Metro Số 1 được nhập từ nguồn này.
Trước đó hồi cuối Tháng Mười, 2020, MAUR qua kiểm tra đã phát giác một gối cao su sử dụng cho dầm cầu cạn tại vị trí trụ VD14-10 rơi khỏi đá kê gối. Dầm cầu cạn đã thi công vào năm 2016. Đây là vị trí thuộc thầu CP2 (đoạn trên cao và các depot) do Liên Danh Sumitomo-Cienco 6 (SCC) làm tổng thầu.
Qua kiểm tra hồ sơ năm 2015 cho thấy trọng lượng gối cầu được duyệt theo hồ sơ là 126.1 kg, nhưng trên thực tế lắp đặt tại công trình chỉ có 117 kg, nhẹ hơn 9 kg so với hồ sơ thiết kế. Do đó, MUAR yêu cầu tổng thầu “phải cung cấp tất cả kết quả thí nghiệm để chứng minh rằng gối cầu được lắp đặt đáp ứng chất lượng kỹ thuật theo yêu cầu.” Tuy nhiên đến nay, các nội dung mà liên danh SCC giải trình chưa được MAUR chấp nhận.
Metro Số 1 tổng mức đầu tư 43,700 tỷ đồng ($1.88 tỷ), dài gần 20 cây số, gồm 2.6 cây số đi ngầm và hơn 17 cây số trên cao. Đoạn cầu cạn của tuyến dài 14.5 cây số, trong đó 12 cây số thi công bằng “công nghệ lắp ghép các đoạn đúc sẵn bằng bằng biện pháp lao lắp trên hệ đà giáo di động.” (Tr.N) [qd]