HONOLULU, Hawaii (NV) – Hai hải đội hàng không mẫu hạm Mỹ hôm Thứ Ba, 9 Tháng Hai, đã cùng thao dượt trong vùng Biển Đông, chỉ ít ngày sau khi một khu trục hạm Mỹ di chuyển sát các hòn đảo hiện do Trung Quốc chiếm đóng trái phép ở vùng biển có nhiều tranh chấp này, trong khi Trung Quốc lên án Mỹ là “gây nguy hại cho hòa bình và ổn định” khu vực.
Bản tin của hãng thông tấn Reuters cho biết hai hải đội do hàng không mẫu hạm Theodore Roosevelt và Nimitz chỉ huy “đã mở ra các cuộc thao dượt ở nhiều cấp độ nhằm tăng cường khả năng phối hợp giữa các đơn vị, cùng là khả năng chỉ huy và kiểm soát,” theo thông cáo của Hải Quân Mỹ, đánh dấu lần đầu tiên có cuộc tập trận của hai hải đội hàng không mẫu hạm trong hải lộ quan trọng này của thế giới, kể từ Tháng Bảy, 2020.
Hai hàng không mẫu hạm Mỹ phối hợp thao dượt trên Biển Đông ở khu vực gần miền Tây Bắc của Philippines hôm Thứ Ba, khi Trung Quốc vừa tập trận suốt tuần lễ tại bán đảo Lôi Châu trong vịnh Bắc Bộ từ ngày 2 đến 8 Tháng Hai. Trước đó ba ngày, Trung Quốc đã tập trận ở khu vực này từ 23 đến 30 Tháng Giêng.
Trong cuộc tập trận phối hợp hồi năm ngoái kể trên, các hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan và USS Nimitz còn có sự tham dự của oanh tạc cơ chiến lược B1-B Lancer bay thẳng từ một căn cứ ở Hoa Kỳ tới.
Tại Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Quốc Uông Văn Bân (Wang Wenbin) nói rằng việc Mỹ liên tiếp đưa phi cơ và chiến hạm vào Biển Đông là hành động “biểu dương lực lượng,” không giúp cho hòa bình và ổn định khu vực.
Ông Uông nói: “Trung Quốc sẽ tiếp tục có các biện pháp cần thiết để bảo vệ chủ quyền và an ninh quốc gia, đồng thời sẽ hợp tác với các nước khác trong khu vực để gìn giữ hòa bình và ổn định ở Biển Đông.”
Trong năm 2020, Trung Quốc đã ngang nhiên tập trận rầm rộ hơn 20 lần tại nhiều khu vực khác nhau trên Biển Đông, kể cả bắn hỏa tiễn tầm xa từ Hoa Lục, biểu diễn khả năng đánh chìm cả hàng không mẫu hạm Mỹ thì coi như chuyện bình thường. Khi thấy lực lượng Mỹ tập trận hoặc tự do hải hành ở các vùng biển Trung Quốc cướp của Việt Nam thì la lối, lên án “khoe cơ bắp,” “gây bất ổn” với “không có lợi cho hòa bình và ổn định khu vực.”
Bắc Kinh cho tờ Hoàn Cầu thời báo mượn lời giới chuyên viên phân tích thời sự dè bỉu rằng: “Hoạt động trên Biển Đông của hai đội mẫu hạm Mỹ chỉ có tính tượng trưng và ý nghĩa chính trị chứ chẳng có bao nhiêu giá trị quân sự. Mỹ hoàn toàn biết sức mạnh của các hỏa tiễn diệt hạm tầm xa của Trung Quốc.”
Cuộc thao dượt hôm Thứ Ba diễn ra ít ngày sau khi Trung Quốc lên án việc khu trục hạm USS John S. McCain di chuyển gần quần đảo Hoàng Sa, vốn của Việt Nam nhưng hiện do Trung Quốc chiếm đóng bất hợp pháp. Phía Mỹ gọi đây là chuyến đi nhằm thể hiện quyền tự do hải hành, và cũng là hoạt động đầu tiên trong khu vực này của Hải Quân Mỹ kể từ khi Tổng Thống Joe Biden nhậm chức.
Hôm Thứ Năm vừa qua, trong những lời phát biểu đầu tiên về chính sách đối ngoại, Tổng Thống Joe Biden mô tả Trung Quốc là “đối thủ cạnh tranh gay gắt nhất” của Mỹ. Ông cam kết đối phó với Bắc Kinh trên mọi mặt, gồm cả nhân quyền, tài sản trí tuệ và chính sách kinh tế.
Hồi tháng qua, quân đội Mỹ nói rằng các chuyến bay của phi cơ Trung Quốc qua Biển Đông có thái độ gây hấn và nhằm tạo bất ổn, nhưng không là mối đe dọa cho một hải đội hàng không Mỹ đang hoạt động trong vùng lúc đó.
Khi được cử làm ngoại trưởng trong chính quyền mới của Mỹ, ông Antony Blinken nói chuyện điện thoại với Ngoại Trưởng Philippines Teodoro Locsin “cam kết sát cánh cùng với các đối tác ở Đông Nam Á có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông trong việc đối phó với áp lực từ Trung Quốc,” theo bản thông cáo báo chí của Bộ Ngoại Giao Mỹ ngày 28 Tháng Giêng. (V.Giang, TN) [qd]