Thursday, March 28, 2024

Những bí ẩn và bất ngờ của Thượng Ðỉnh Kim-Trump

Cát Linh/Người Việt

HÀ NỘI (Việt Nam) – Sự kiện chính trị có thể mang tính lịch sử đối với Việt Nam và cả thế giới đã không thành nhưng còn để lại nhiều bí ấn thú vị, nhiều bất ngờ về diễn tiến cũng như kết quả.

Lịch trình bí ẩn
Chỉ vỏn vẹn còn khoảng 20 ngày trước khi diễn ra Thượng đỉnh lần thứ nhì, trong thông điệp liên bang tối ngày 5 Tháng Hai, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump mới chính thức loan báo Việt Nam là quốc gia sẽ diễn ra hội nghị.

Thế nhưng, cụ thể là thành phố nào ở Việt Nam, lúc đó vẫn chưa ai biết.

Truyền thông nước ngoài cho biết hai bên hiện vẫn còn đàm phán chi tiết, ví dụ như hội nghị sẽ diễn ra ở Hà Nội hay Đà Nẵng.

Người dân Hà Nội đón đoàn xe của Kim Jong Un. (Hình: KIM KYUNG-HOON/Reuters.)

Khi đó, tin từ Reuters còn dẫn lời một quan chức giấu tên ở Đà Nẵng nói rằng thành phố này nhận lệnh chuẩn bị đón tiếp cuộc họp cấp A1, ký hiệu giành cho những hội nghị ở tầm quốc tế.

Người dân Đà Nẵng thời gian đó tỏ ra hân hoan và kỳ vọng được nhìn thấy hai vị lãnh đạo cao nhất của Hoa Kỳ và Bắc Hàn đến thành phố biển.

Mãi cho đến ngày 9 Tháng Hai, ông Trump tuyên bố qua Twitter cá nhân của mình rằng cuộc gặp gỡ thứ nhì giữa ông và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un sẽ diễn ra tại Hà Nội, vào ngày 27-28 Tháng Hai. Ông cũng đã từng dùng Twitter để thông báo chỉ trước có một tháng rằng Thượng Đỉnh sẽ được tổ chức ở Singapore vào ngày 12 Tháng Sáu năm 2018.

Khi đó, Singapore có một tháng hai ngày để chuẩn bị.

Lần này, Việt Nam có 16 ngày cho tất cả các công tác tổ chức.

Kể từ đó, các hoạt động chuẩn bị ráo riết, kể cả các hoạt động “ăn theo” Thượng Đỉnh đồng loạt ra đời ở Hà Nội.

Bí ẩn kế tiếp là hàng loạt những đồn đoán, thắc mắc về phương tiện đến Việt Nam của ông Kim Jong Un.

Vấn đề về an ninh là quan tâm hàng đầu với vị lãnh tụ Bắc Hàn này. Thời gian, lịch trình đi lại làm việc của ông Kim cũng được giữ bí mật tuyệt đối đến phút chót. Thượng đỉnh lần thứ nhất ở Singapore cho thấy điều đó. Phía ông Kim đã giữ kín lịch trình từ lúc chuẩn bị đến Singapore cho đến phút cuối ông lên máy bay rời đảo quốc. Lúc đó, không quan chức và nhân viên nào sân bay nào của Singapore mới biết ông Kim sẽ lên chiếc máy bay nào trong 2 chiếc Boeing 747 của hãng hàng không China Air hay chiếc Ilyushins nào của Air Koryo Bắc Hàn.

Mọi người chỉ biết sớm là ông Kim sẽ có mặt ở Việt Nam vào ngày 25 Tháng Hai, trước Thượng Đỉnh hai ngày.

Phương tiện bí ẩn
Trước đó 10 ngày, một số hãng thông tấn quốc tế như Hàn Quốc, AP đã “cắm chốt” ở ga Đồng Đăng, Lạng Sơn để chờ chuyến tàu màu xanh bọc thép của ông Kim Jong Un. Họ chỉ biết chờ đợi, mai phục chứ hoàn toàn không biết được ngày giờ nào ông Kim và phái đoàn Bắc Hàn sẽ bước ra khỏi sân ga. Thời điểm này, rất nhiều dự đoán khác nhau được đưa ra. Người thì cho là vẫn như Thượng Đỉnh lần nhất, ông Kim sẽ đến Trung Quốc và từ đó, dùng hoả xa để đáp xuống Nội Bài. Người thì cho là ông Kim có mặt ở Hà Nội trước ngày 25 Tháng Hai. Những thông tin đã được đưa trên báo chí chỉ là nghi binh.

Ga Đồng Đăng, Lạng Sơn đêm 23 Tháng Hai, 2019. (Hình: Cát Linh/Người Việt.)

Chiều ngày 23, rất nhiều phóng viên đã đến trước ga Đồng Đăng, ghi lại hình ảnh về các việc chuẩn bị ở đây. Các chuyến tàu về ga Đông Đăng cũng được thông báo tạm ngưng. Lệnh xe lửa ngưng chạy đưa ra từ 7 giờ tối. Rất ít người dân ở khu vực Đồng Đăng, Lạng Sơn được biết chính xác 7 giờ tối của ngày nào, 23 hay 24.

Đồng Đăng những ngày đó là một sân ga “đợi chờ” đúng nghĩa.

Cuối cùng, sáng ngày 25 Tháng Hai, ông Kim Jong Un và phái đoàn Bắc Hàn đã bước ra từ chuyến xe lửa màu xanh cũng đầy bí ẩn, để đi tiếp 170 km về Hà Nội.

Người dân Đồng Đăng nói riêng, người dân Việt Nam nói chung đã được tận mắt nhìn thấy vị lãnh tụ Bắc Hàn. Đặc biệt, họ được thấy hình ảnh có một không hai ở các quốc gia trên thế giới, đó là những người lính mật vụ mặt “lạnh như tiền” chạy bộ hai bên chiếc xe đặc biệt chở ông Kim.

Những người bí ẩn
Truyền thông quốc tế có thể đưa ra được một số ảnh thân thiện, tươi cười của các mật vụ Mỹ, nhưng ngược lại, không thể thấy ở mật vụ Bắc Hàn.

Họ không cho phép bất kỳ máy ảnh nào tới gần để chụp hình ông Kim, cũng như chính họ. Họ cũng không có cử chỉ nào cởi mở với truyền thông, cho dù chỉ là một ánh mắt.

Một người lính mật vụ Bắc Hàn đang chờ ông Kim Jong Un trước phủ Thủ Tướng Việt Nam. (Hình: Cát Linh/Người Việt.)

Nói về nhân vật bí ẩn thì không thể không nhắc đến một bóng hồng luôn xuất hiện thầm lăng bên cạnh Kim Jong Un, đó là em gái ông, cô Kim Yo Jong.

Cô được giới quan sát đánh giá là người hỗ trợ thân tín nhất và là người quyền lực duy nhất bên cạnh ông Kim, là một trong những nhân tố quan trọng trong những chiến lược ngoại giao, xây dựng hình ảnh của Kim Jong Un.

Tại ga Đồng Đăng, Lạng Sơn hay tại Đại Sứ Quán Triều Tiên ở Hà Nội, Kim Yo Jong luôn là người xuất hiện đầu tiên, đi tiền trạm xem xét cẩn trọng địa điểm trước khi ông Kim xuất hiện.

Theo dõi thông tin và hình ảnh về Thượng Đỉnh lần thứ nhì, nhất là trong khuôn viên khách sạn Metropole Hà Nội sáng ngày 28 Tháng Hai, Kim Yo Jong luôn ở trong tư thế “vừa gần, vừa xa” với ông anh.

Có lúc Kim Yo Jong đang đứng bên ngoài trao đổi với các quan chức, cô bỗng bật chạy thật nhanh về phía cửa phòng nơi đang diễn ra cuộc họp kín giữa Kim và Trump. Mấy phút sau đó, Tổng Thống Trump và Kim Jong Un bước ra ngoài.

Trong lúc nhà lãnh đạo đi dạo, góc máy của báo chí bắt được khoảnh khắc Kim Yo Jong đứng từ xa, nép mình quan sát diễn biến cuộc trò chuyện của anh trai và ông Trump. Cô luôn giữ một khoảng cách nhất định nhưng tư thế và gương mặt của cô cho thấy một vẻ nghiêm nghị, quả quyết và sẵn sàng tiếp ứng.

Cũng chính Kim Yo Jong là người đỡ lấy bó hoa do phái đoàn Việt Nam trao tặng ông Kim ở ga Đồng Đăng và ở phủ chủ tịch.

Kim Yo Jong, em gái của Kim Jong Un trong khuôn viên khách sạn Metropole. (Hình: Leah Millis/Reuters.)

Những họp báo bất ngờ
Không có gì phải dự đoán về lịch trình của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump. Cho đến khi chiếc Air Force One hạ cánh sân bay Nội Bài tối ngày 26 Tháng Hai thì tất cả lịch trình đều được công bố trước đó.

Nhưng lịch trình của hai ngày trong cuộc họp lần thứ nhì thì ngay cả Trung Tâm Báo Chí Quốc Tế, nơi phục vụ cho Thượng Đỉnh cũng được biết rất hạn chế và công bố theo từng giai đoạn.

Sau buổi lễ ký kết những hợp đồng lớn giữa Hoa Kỳ và Việt Nam vào sáng ngày 27 Tháng Hai, theo một quan chức Bộ Ngoại Giao, lẽ ra có một cuộc họp báo vào chiều cùng ngày, nhưng đã không diễn ra như dự trù.

Thế nhưng, đó chưa phải là điều bất ngờ của Thượng Đỉnh Hoa Kỳ-Bắc Hàn lần này. Điều làm cho cả thế giới phải “chưng hửng” là cuộc họp báo sớm và quyết định bay về Mỹ sớm hơn dự trù của ông Trump.

Trang tin Vox cho biết theo nguyên tắc, các sự kiện lớn và quan trọng như Thượng Đỉnh ở Hà Nội sẽ không được tổ chức nếu các lãnh đạo không đạt được những thoả thuận chung trước đó. Thượng Đỉnh chỉ là cuộc họp báo để công bố chính thức.

Do đó, kết thúc Thượng Đỉnh mà không có thoả thuận chung được đưa ra khiến cả thế giới thấy bất ngờ.

Tin nội bộ cho biết Washington và Bình Nhưỡng đã dự thảo sẵn hai văn kiện đó là tuyên bố chung ở Hà Nội về chấm dứt chiến tranh. Tuy nhiên, kết quả như thế nào thì thế giới đã thấy.

Tờ TuanVietnam.net trích ý kiến của phó viện trưởng Viện Chiến Lược, Bộ Ngoại Giao, Tiến Sĩ Trần Việt Thái nói rằng:

“Sau kết quả họp Thượng Ðỉnh Mỹ-Triều ở Singapore Tháng Sáu, 2018, hai bên đã chốt ba nội dung sẽ thảo luận tại Hà Nội. Thứ nhất là phi hạt nhân hoá, đi kèm với đó là dỡ lệnh cấm vận. Thứ hai là thiết lập hoà bình ổn định trên bán đảo Triều Tiên. Thứ ba là thiết lập quan hệ ngoại giao.

Hoa Kỳ đã gói hai vấn đề làm một, tức là vấn đề phi hạt nhân hoá phải đi kèm với vấn đề dỡ lệnh cấm vận. Còn Bắc Hàn thì muốn tách ra. Đây là điểm khác biệt nhất, là cái gốc của vấn đề dẫn đến đổ vỡ, không ký được tuyên bố chung.”

Báo USA Today bình luận rằng hai lãnh đạo Hoa Kỳ và Bắc Hàn đã không thể thỏa mãn những đòi hỏi của nhau. Trong khi Mỹ yêu cầu Bắc Hàn đưa ra kế hoạch chi tiết về việc phi hạt nhân hóa thì Bắc Hàn yêu cầu Mỹ trước hết dỡ bỏ lệnh cấm vận kinh tế.

Tổng thống Donald Trump chào tạm biệt từ Air Force One, về Mỹ sớm hơn dự trù. (Hình: REUTERS/Leah Millis.)

Ông Donald Trump từng nói đến điều này khi trả lời ký giả Sean Hannity của Fox News tại Hà Nội.

Cuối cùng, chủ nhân Toà Bạch Ốc đã quyết định huỷ bỏ buổi ăn trưa, truyền lệnh chuẩn bị lên Air Force One về Mỹ ngay chiều hôm đó.

Cả thế giới còn thêm một phen sửng sốt vì cuộc họp lúc nửa đêm của phía Bắc Hàn.

Thượng Đỉnh là kết thúc. Sẽ có một Thượng Đỉnh lần ba hay không, chưa ai biết được. Vẫn theo trang Vox, có thể Washington và Bình Nhưỡng không thể đạt được thoả thuận ở Hà Nội, nhưng không có nghĩa là họ không làm được điều đó trong thời gian tới.

Và nếu điều đó xảy ra, thì có lẽ đó sẽ là một bất ngờ khác nữa. (Cát Linh)

Liên lạc tác giả: [email protected]

MỚI CẬP NHẬT