ĐỒNG NAI, Việt Nam (NV) – Từng là một tay anh chị trong giới giang hồ, cho đến khi quay đầu, Hải “đẹt” không chỉ làm lại cuộc đời mình mà còn giúp hàng ngàn người khác có một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Đến tiệm sửa xe Huỳnh Hữu Hải trên quốc lộ 15 (phường Tân Tiến, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai), hẳn ai cũng sẽ tròn mắt ngạc nhiên khi thấy các nhân viên ở đây mỗi lần đi đâu hay muốn làm gì đều cúi đầu dạ thưa ông chủ của mình. Không chỉ vậy, khách đến sửa xe đều được nhân viên niềm nở chào hỏi, dắt xe vào, giải thích rõ ràng các lỗi hư hỏng và phục vụ tận tâm.
“Với tôi, giỏi nghề mà không có đạo đức cũng xem như bỏ đi. Vậy nên bài học đầu tiên tôi dạy không phải sửa xe mà là tính kỷ luật và phép lễ nghĩa. Bất kể đi đâu, ngay cả từ đây sang đường ăn cơm cũng phải thưa gửi. Rồi đứa trước bảo đứa sau, có nề nếp ngay từ đầu thì mọi thứ sẽ dễ dàng hơn nhiều,” ông Hải nói với báo Thanh Niên.
Bất kỳ nhân viên nào ở đây, kể cả những học viên mới vào, ai cũng đều thuộc nằm lòng tám điều ông Hải buộc thực hiện: “Làm siêng; không tham; chấp hành nội quy-quy định; đi thưa, về trình; lịch sự, lễ phép; không gây lộn, đánh nhau; cùng ăn, cùng ở, cùng làm; mình vì mọi người, mọi người vì mình.” Ngay cả cung cách làm việc cũng có nguyên tắc: “Mắt thấy, tai nghe, mũi ngửi, miệng nói, đưa thân ra cày.”
Giờ giấc ở các tiệm sửa xe của ông Hải đều được ông hoạch định cụ thể: “Đúng 6 giờ tất cả phải vệ sinh cá nhân xong xuôi để kịp bắt đầu công việc. Tổ nào việc ấy, giờ học ra giờ học, giờ nghỉ ra giờ nghỉ. Tốp nào chuyên thao tác gì tôi cũng dựa vào khả năng từng người phân rõ. Khi mà mọi thứ vào guồng rồi thì thấy hiệu quả ngay.”
Cũng vì ông khó như vậy nên học viên theo ông học nghề không hoàn toàn tự nguyện, mà phần lớn trong số đó vốn là những trẻ em lang thang, cơ nhỡ hoặc thanh niên lầm lỡ được gia đình gửi đến nhờ ông “trị” giúp. Nhiều người vẫn còn quen nghiện ngập, hung hăng, có trường hợp luôn mang theo dao bấm trong người.
Anh Lê Hồng Lĩnh (37 tuổi), một học viên, cho biết: “Tôi theo thầy Hải từ năm 18 tuổi, đến nay đã 20 năm. Ngày xưa tôi quậy phá có ‘số,’ nhờ thầy mà bỏ được hết. Ai cũng vậy, ban đầu ở với thầy rất khó chịu, nhưng rồi thành người tốt lúc nào không hay. Giờ tôi ổn định nhà cửa, xe cộ, vợ con đều là nhờ thầy giúp cả.”
Học trò “qua tay” ông Hải không chỉ có được cái nghề đàng hoàng mà hơn thế còn nên người. Lý do ông “cảm hóa” được cả những học viên bất trị, thực chất không phải vì nội quy mà vì ông “rèn” người bằng chính cái tâm của mình. Bởi vì bản thân ông cũng đã từng một thời “lêu lổng.”
“Nội quy thực ra cũng chỉ để vào khuôn, nhưng thay đổi một con người nhất định phải bằng tình cảm. Mỗi hoàn cảnh, tính cách, tôi lại phải quan sát, khơi chuyện để chọn một cách uốn nắn riêng,” ông Hải chia sẻ về những bí quyết “rèn” người của mình.
Trước năm 1975, hỏi đến Hải “đẹt” Đồng Nai, ai cũng lắc đầu kể về một gã trai nhỏ thó với những cuộc đua xe liều mạng khắp nơi,, rồi buôn lậu… Thế rồi sau nhiều lần bị bắt, nhập viện vì thương tích cũng như chứng kiến những cái chết của “đồng nghiệp,” Hải “đẹt” bắt đầu dằn vặt về các cuộc chơi bời vô bổ, chết chóc.
Cho đến năm 1989, “ẵm” giải nhì trong một giải đua xe thể thao chuyên nghiệp tại Sài Gòn, được một số vốn cộng thêm tiền mượn từ người thân và bạn bè, Hải “đẹt” quyết tâm làm lại cuộc đời bằng nghề sửa xe.
Khoảng 10 năm miệt mài sau khi “gác kiếm,” những gì ông có được là hàng loạt tiệm sửa chữa xe gắn máy uy tín ở thành phố Biên Hòa, cùng việc đào tạo ra hàng ngàn thợ giỏi. Cao điểm vào năm 2003, ở tại tiệm ông duy trì đến 70 học viên theo học mỗi ngày.
Suốt 30 năm qua, ông Huỳnh Hữu Hải (59 tuổi) đã đào tạo miễn phí nghề sửa xe cho khoảng 3,000 thanh niên từ Bắc chí Nam lang thang, lầm lỡ, ổn định cuộc đời. Nhiều trong số đó, chính tay ông còn đứng ra dựng vợ gả chồng, cho vốn để gầy dựng sự nghiệp.
“Có em thiếu tình thương cha mẹ, có em nhà không điều kiện, lại có em thừa điều kiện nhưng đua đòi quậy phá. Những sai lầm các em trải qua tôi đều đã từng, nên không khó để nắm bắt tâm lý từng đứa. Trên hết là để chúng nhận được tình thương, sự thông cảm trong ‘ngôi nhà chung’ này,” ông Hải bộc bạch nói về công việc mình làm.
Nhìn dáng vẻ nghiêm khắc của ông cùng sự kính nể từ các học trò, không ai nghĩ rằng ông từng là một người trượt dài trên những đường đua bạt mạng. (TS)