Friday, March 29, 2024

Tòa nhà lịch sử 130 tuổi ở Sài Gòn có nguy cơ bị phá bỏ

SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Nha Giám Đốc Nội Vụ, còn gọi là Dinh Thượng Thơ, đường Gia Long, quận 1, nay đang là trụ sở của Sở Thông Tin-Truyền Thông và Sở Công Thương, có nguy cơ bị phá bỏ để “nâng cấp tòa nhà ủy ban Sài Gòn.”

Báo VNExpress cho hay, theo phương án thiết kế, nâng cấp trụ sở hội đồng và ủy ban thành phố Sài Gòn “đang được lấy ý kiến người dân và chuyên gia,” các tòa nhà phía sau đang là trụ sở Sở Giao Thông-Vận Tải, Tài Nguyên-Môi Trường, Thông Tin-Truyền Thông… quay mặt ra đường Gia Long, nay là Lý Tự Trọng, quận 1, sẽ được xây mới cao hơn, kết nối với tòa nhà ủy ban hiện hữu để trở thành trung tâm hành chính mới.

Như vậy, tòa nhà Nha Giám Đốc Nội Vụ, công trình do người Pháp xây dựng vào những năm 1860, gồm một dãy nhà chính giữa xoay ra đường Lý Tự Trọng, nối với hai dãy nhà hai bên tạo thành hình chữ U được đánh giá có lịch sử lâu đời thứ hai của vùng đất Sài Gòn, chỉ sau căn nhà của Giám Mục Bá Đa Lộc xây năm 1790 đang được bảo quan trong khuôn viên Tòa Tổng Giám Mục Sài Gòn, có nguy cơ bị đập bỏ.

Tin cho biết, tính từ lúc được nâng cấp lần cuối năm 1890 đến nay đã gần 130 năm, nhưng nếu tính về lịch sử khi mới được xây dựng lần đầu thì công trình này đã gần 160 tuổi. Song, bên trong tòa nhà hình chữ U này vẫn còn nguyên bốn cầu thang gỗ nằm gần cổng ra vào và hai góc của tòa nhà dẫn lên tầng trên, cùng hai chiếc cổng sắt được thiết kế tinh xảo và lối vào lát đá xanh khá nguyên vẹn.

Trước việc Sở Quy Hoạch Kiến Trúc Sài Gòn cho rằng, tòa nhà trên không thuộc “công trình bảo tồn” nên phương án thiết kế không giữ lại nhiều phần, giới kiến trúc sư không đồng tình.

Bởi giá trị bảo tồn công trình cổ nằm ở chỗ giữ nguyên vẹn cả kiến trúc lẫn không gian đô thị xung quanh. Trong vòng bán kính 500-1,000 mét tính từ vị trí xây khu hành chính mới được xem là vùng lõi, đang có nhiều công trình kiến trúc đều trên 100 năm, trở thành biểu tượng của Sài Gòn như: Nhà Thờ Đức Bà, Dinh Thống Nhất, Nhà Hát Thành Phố, Bưu Điện Thành Phố, chợ Bến Thành…

Tòa nhà hồi đầu thế kỷ 20. (Hình: VNExpress)

“Phương án tốt nhất là không phá bỏ các công trình cũ, nhất là Dinh Thượng Thơ và cả trụ sở Sở Giao Thông-Vận Tải, vốn là trụ sở Bộ Quốc Phòng thời VNCH. Những công trình này đã tạo ra một điểm vàng về kiến trúc tương đối ổn định,” ông Võ Kim Cương, nguyên phó kiến trúc sư trưởng Sài Gòn nói.

Còn ông Ngô Viết Nam Sơn, tiến sĩ, kiến trúc sư cũng cho rằng, nếu thành phố phá bỏ Dinh Thượng thơ sẽ là điều “vô cùng đáng tiếc.”

“Thành phố phải làm gương trong việc bảo tồn di sản, nếu không đừng mong nhà đầu tư sẽ bảo tồn. Giá trị của tòa nhà này thì không cần phải bàn cãi nữa, bởi nó là công trình lịch sử lâu đời của thành phố, hoàn toàn có thể bảo tồn và bố trí chức năng phù hợp,” ông Sơn nói.

Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Hậu, tiến sĩ khảo cổ học, phản bác các ý kiến đánh giá công trình này không có gì đặc sắc để bảo tồn, hoặc quan niệm “công trình cổ phải nhường chỗ cho phát triển.” Theo bà Hậu, những quan điểm trên là sự báo trước một ngày không xa thành phố sẽ không còn dấu vết lịch sử, văn hóa của Sài Gòn mấy trăm năm.

Không chỉ các chuyên gia mong muốn bảo tồn tòa nhà di sản của Sài Gòn, hồi Tháng Mười, 2015, khi đó ông Lê Thái Hỷ, giám đốc Sở Thông Tin-Truyền Thông cũng từng có văn bản gửi ủy ban thành phố khẳng định “công năng sử dụng của tòa nhà vẫn còn tốt, kiến nghị bảo tồn nguyên trạng kiến trúc và vị trí tòa nhà.”

Ông Hỷ đề xuất sau khi bảo tồn có thể bố trí sử dụng làm trụ sở tiếp khách quốc tế hoặc tiếp dân ở Sài Gòn. Ông Hỷ cũng lo ngại nếu dời cả tòa nhà đi vị trí khác thì giá trị bảo tồn sẽ không bảo đảm. (Tr.N)

Mời độc giả xem phóng sự “Du Ca Nam California họp mặt tưởng niệm Tháng Tư Đen 2018

MỚI CẬP NHẬT