HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Sau khi họp song phương tại Phủ Chủ Tịch ở Hà Nội hôm 12 Tháng Mười Một, Tổng Thống Donald Trump của Mỹ và Chủ Tịch Trần Đại Quang của Việt Nam đưa ra tuyên bố chung như sau:
1-Nhận lời mời của Chủ Tịch Nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam Trần Đại Quang, Tổng Thống Mỹ Donald Trump đến Hà Nội trong hai ngày 11 và 12 Tháng Mười Một thăm chính thức Việt Nam. Lãnh đạo hai nước thảo luận về những biện pháp để củng cố và mở rộng quan hệ đối tác toàn diện giữa hai nước trên căn bản hiểu biết lẫn nhau, các lợi ích và mong muốn chung thúc đẩy hòa bình, hợp tác, thịnh vượng, và an ninh tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Lãnh đạo hai bên tái khẳng định cam kết gia tăng quan hệ dựa trên những tuyên bố chung trước đây giữa hai nước, đó là tôn trọng Hiến Chương Liên Hiệp Quốc và luật pháp quốc tế, tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, và thể chế chính trị của nhau.
2-Tổng Thống Donald Trump chúc mừng Việt Nam tổ chức thành công APEC tại Đà Nẵng. Lãnh đạo hai nước tái khẳng định ý định duy trì tiếp xúc, trao đổi cấp cao, và củng cố các cơ chế đối thoại hiện có, bao gồm đối thoại giữa hai phía. Hai bên nêu bật mối quan hệ kinh tế ngày càng được tăng cường và cùng có lợi giữa Mỹ và Việt Nam, nhấn mạnh mong muốn chung tạo công ăn việc làm và tạo điều kiện thuận lợi cho kinh doanh và buôn bán ở cả hai nước.
3-Hai nhà lãnh đạo cam kết sẽ gia tăng và mở rộng quan hệ thương mại và đầu tư song phương thông qua các cơ chế chính thức, bao gồm Hiệp Định Khung Về Thương Mại và Đầu Tư (TIFA). Hai bên hoan nghênh việc tái mở cửa thị trường Việt Nam đối với mặt hàng bột bã ngô của Mỹ và mở cửa thị trường Mỹ để Việt Nam xuất cảng vú sữa.
Hai nhà lãnh đạo cam kết tìm kiếm giải pháp cho những vấn đề còn tồn tại trong lĩnh vực thương mại nông nghiệp, trong đó có cá da trơn, tôm, xoài, cam, kết thúc đẩy thương mại, đầu tư tự do và công bằng trong các lĩnh vực ưu tiên, trong đó có dịch vụ thanh toán điện tử, xe hơi, và thực thi quyền sở hữu trí tuệ.
4-Lãnh đạo hai nước hoan nghênh việc công bố các thỏa thuận thương mại mới trị giá hơn $12 tỷ nhân dịp Tổng Thống Donald Trump thăm Việt Nam, hoan nghênh quan hệ song phương ngày càng được gia tăng trong lãnh vực năng lượng, trong đó có những cuộc thảo luận giữa doanh nghiệp hai bên về việc Việt Nam nhập cảng khí tự nhiên hóa lỏng từ Mỹ, và những chính sách của Việt Nam nhằm nâng cao khả năng sản xuất năng lượng mặt trời với sự hỗ trợ của Mỹ.
5-Hai nhà lãnh đạo khẳng định cam kết chung trong việc gia tăng hợp tác quốc phòng và quyết tâm chung đối phó với các thách thức an ninh khu vực. Chủ Tịch Trần Đại Quang cảm ơn chính phủ Mỹ chuyển giao một tàu tuần tra bờ biển lớp Hamilton, giúp nâng cao năng lực bảo đảm an ninh hàng hải và thực thi pháp luật của Việt Nam.
Hai nhà lãnh đạo hoan nghênh việc lần đầu tiên một hàng không mẫu hạm Mỹ thăm hải cảng Việt Nam trong năm 2018. Hai bên khẳng định kế hoạch hành động trong hợp tác quốc phòng Việt Nam – Mỹ giai đoạn 2018 – 2020 nhằm thực thi bản ghi nhớ về tăng cường hợp tác quốc phòng song phương năm 2011, và tuyên bố tầm nhìn chung quan hệ quốc phòng năm 2015, qua đó thắt chặt quan hệ quốc phòng song phương trong các lãnh vực an ninh hàng hải, hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa, các hoạt động gìn giữ hòa bình, và khắc phục hậu quả chiến tranh. Trên tinh thần đó, hai nhà lãnh đạo hoan nghênh việc Bộ Trưởng Quốc Phòng Mỹ sớm thăm Việt Nam.
6-Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh việc gia tăng và từng bước mở rộng hợp tác an ninh và tình báo, tăng cường trao đổi thông tin và huấn luyện chung trong các vấn đề cùng quan tâm. Hai bên tỏ ý gia tăng hợp tác về an ninh mạng bằng cách trao đổi các phái đoàn thăm viếng nhiều hơn và chia sẻ thông tin, nhằm thúc đẩy một không gian mạng mở và an toàn. Chủ Tịch Trần Đại Quang bày tỏ sự quan tâm về việc phối hợp chặt chẽ hơn với Mỹ trong bảo đảm an toàn, an ninh hàng không, và chống khủng bố.
7-Hai nhà lãnh đạo tái khẳng định tầm quan trọng của việc tiếp tục hợp tác để khắc phục các hậu quả chiến tranh. Trên tinh thần đó, Chủ Tịch Trần Đại Quang đánh giá cao đóng góp của Mỹ trong việc việc tẩy độc thành công sân bay Đà Nẵng, và hoan nghênh việc Mỹ cam kết tiếp tục đóng góp để tẩy độc sân bay Biên Hòa. Chủ tịch nước hoan nghênh Mỹ cung cấp thêm hỗ trợ cho người khuyết tật. Tổng Thống Donald Trump đánh giá cao Việt Nam tiếp tục hợp tác đầy đủ với Mỹ trong việc tìm kiếm quân nhân Mỹ mất tích trong chiến tranh, và cam kết sẽ hợp tác với Việt Nam trong nỗ lực tìm kiếm tin tức của bộ đội Việt Nam bị mất tích trong chiến tranh.
8-Hai nhà lãnh đạo khẳng định ủng hộ việc tăng cường quan hệ giữa người dân hai nước, qua đó gia tăng thêm sự hiểu biết lẫn nhau, hợp tác và tình hữu nghị giữa hai dân tộc, cụ thể thông qua trao đổi chuyên môn và học thuật, cho phép trường Đại Học Fulbright Việt Nam hoạt động, các khoản trợ cấp $500,000 dành cho cựu sinh viên của Quỹ Giáo Dục Việt Nam (VEF), và những thành viên Peace Corps đầu tiên có mặt tại Việt Nam.
9-Tổng Thống Donald Trump và Chủ Tịch Trần Đại Quang hoan nghênh việc hai bên trao đổi biên bản thảo luận về ý định dành cho Mỹ lô đất “D30” tại Hà Nội thuê để xây tòa đại sứ mới, phù hợp với luật pháp mỗi nước. Tổng Thống Donald Trump tái khẳng định Mỹ sẽ giúp Việt Nam có được các cơ sở vật chất ngoại giao và lãnh sự tốt hơn tại Mỹ.
10-Lãnh đạo hai nước ghi nhận tầm quan trọng của việc bảo đảm và thúc đẩy nhân quyền.
11-Lãnh đạo hai nước thảo luận và hoan nghênh các sáng kiến nhằm duy trì hòa bình, ổn định, và thúc đẩy hợp tác và phát triển vùng Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
Hai bên ghi nhận vai trò trung tâm của Hiệp Hội Các Quốc Gia Đông Nam Á (ASEAN) tại khu vực, và cam kết tôn trọng và hỗ trợ sự đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang hình thành. Hai nhà lãnh đạo ủng hộ ASEAN đóng vai trò lớn hơn trong ứng phó với các vấn đề an ninh truyền thống và phi truyền thống trong khu vực, bao gồm khủng bố, các tình huống khủng hoảng thiên nhiên và nhân đạo, nạn buôn ma túy, và các tổ chức tội phạm xuyên quốc gia.
Hai bên cam kết gia tăng quan hệ đối tác chiến lược Mỹ – ASEAN trên cơ sở các nguyên tắc nêu trong Tuyên Bố Sunnylands 2016. Hai nhà lãnh đạo hoan nghênh kỷ niệm 50 năm thành lập ASEAN và 40 năm thiết lập quan hệ Mỹ – ASEAN, và trông đợi những hoạt động kỷ niệm sắp tới, bao gồm hội nghị cấp cao kỷ niệm quan hệ Mỹ – ASEAN tại Manila, Philippines vào ngày 13 Tháng Mười Một.
12-Hai nhà lãnh đạo bày tỏ lo ngại đối với các chương trình thử nguyên tử và hỏa tiễn đạn đạo của Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân Triều Tiên, vi phạm các nghị quyết của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc và đe dọa hòa bình và an ninh quốc tế. Hai bên thúc giục tất cả các nước thực hiện đầy đủ và nghiêm túc tất cả những nghị quyết liên quan của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, đồng ý gia tăng hợp tác song phương để bảo đảm thực thi hiệu quả những nghị quyết này. Hai nhà lãnh đạo đồng ý tầm quan trọng của việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên một cách hòa bình.
13-Hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược của việc tự do đi lại và mở rộng ở khu vực Biển Đông đối với cộng đồng quốc tế, tầm quan trọng của việc duy trì thương mại hợp pháp không bị cản trở, và sự cần thiết phải tôn trọng tự do hàng hải – hàng không và các hình thức sử dụng biển hợp pháp khác.
Hai bên tái khẳng định lập trường liên quan đến Biển Đông được nêu ra trong các tuyên bố chung Việt – Mỹ và Mỹ – ASEAN trước đây, bao gồm việc kêu gọi các bên không có những hành động làm gia tăng căng thẳng, quân sự hóa các cấu trúc đang tranh chấp, và hạn chế một cách phi pháp các quyền tự do trên biển.
Hai bên cũng tái khẳng định cam kết chung đối với việc giải quyết hòa bình các tranh chấp, bao gồm việc tôn trọng đầy đủ các tiến trình ngoại giao và pháp lý.
Lãnh đạo hai nước kêu gọi thực thi đầy đủ và hiệu quả Tuyên Bố Ứng Xử Biển Đông (DOC), và sớm hoàn tất một Quy Tắc Ứng Xử Biển Đông (COC) hiệu quả, có tính ràng buộc về mặt pháp lý. Hai bên cũng kêu gọi tất cả các bên đòi hỏi chủ quyền Biển Đông làm rõ và thực thi những yêu cầu hàng hải của mình phù hợp với luật pháp quốc tế, như được đưa ra trong Công Ứớc Liên Hiệp Quốc Về Luật Biển 1982, và thực hiện một cách thiện chí những trách nhiệm pháp lý quốc tế của mình trong đàm phán hoặc giải quyết tranh chấp.
14-Hai nhà lãnh đạo ghi nhận, với tư cách một đối tác của Ủy Hội Mê Kông (MRC) và là thành viên sáng lập của Sáng Kiến Hạ Nguồn Sông Mê Kông (LMI), Mỹ ủng hộ những nỗ lực của các quốc gia hạ nguồn sông Mê Kông nhằm quản trị một cách vững vàng các nguồn nước và tài nguyên môi trường ở khu vực, phục vụ lợi ích của tất cả các nước.
Chủ Tịch Trần Đại Quang ghi nhận vai trò đi đầu của Mỹ trong việc giảm thiểu khí carbon toàn cầu và sáng tạo công nghệ năng lượng sạch, và cảm ơn Mỹ đã hỗ trợ Việt Nam thúc đẩy các biện pháp giảm nhẹ và thích ứng với biến đổi khí hậu. (Đ.D.)