Một bài thơ cũ: Nhà thơ J. Leiba

J. Leiba (viết tắt chữ Jean Leiba), tuy có vẻ Tây nhưng do hai chữ Lê Bái trong tên ông nói lái mà ra. Khởi đầu, ông ký bút hiệu Thanh Tùng Tử, sau mới đổi là J. Leiba.

Ông sinh ở Yên Bái, nhưng chính quán lại là làng Nam Trực, phủ Nam Trực, tỉnh (Nam Định). Thuở nhỏ ông theo học Trường Bưởi, đến năm thứ ba, ông bỏ dở việc học đi theo một nhóm giang hồ ngót một năm. Sau đó, ông trở về quê học chữ Hán, rồi lại lên Hà Nội viết báo và làm thơ.

Bước chân vào làng thơ từ khoảng năm 1929-1930, ban đầu với bút danh Thanh Tùng Tử, ông viết cho tờ Hà Thành Ngọ báo. Năm 1934, báo Tiểu thuyết thứ bảy ra đời, ông cộng tác với Chủ báo Vũ Đình Long, rồi được cử làm Chủ bút tờ Ích hữu. Ngoài ra, ông còn viết cho các tờ: Tân báo, Tin văn, Việt báo, Nam Cường, L’Annam nouveau… Nhưng ông thật sự được người đọc chú ý nhiều, chính là nhờ những bài thơ đăng trên tuần báo Loa.

Năm 1935, ông thi đỗ bằng thành chung, được bổ vào ngạch thư ký tòa sứ Bắc Kỳ, nhận việc ở tòa sứ tỉnh Sơn Tây. Trong thời kỳ làm công chức ở đây, ông đã sống khá trác táng. Đến khi đổi lên tòa sứ Hà Giang thì J.Leiba đã mắc hai chứng bệnh: lao phổi và đau tim. Ông xin nghỉ về Hà Nội chữa trị, nhưng đến tháng 7 năm 1940, tự biết mình không thể khỏi bệnh nên xin về nghỉ ở quê nhà. Tại đây, thỉnh thoảng ông mới gửi một vài bài thơ cho báo Tiểu thuyết thứ Bảy và Tri Tân.[1].

Ngày 18 tháng 12 năm 1941, J. Leiba từ trần ở tuổi 29.

Một bông đào nở trong gió
Khắp chốn hoa đào cũng nở theo.
Một tiếng chim kêu trong sáng-sủa;
Xuân tràn cỏ biếc lớp hương-yêu.

Nghịch tung xác pháo trên hè đỏ,
Em bé nhìn trời, hứng bụi mưa.
Nắng ấm vuốt cành hoa mận trắng;
Bên đường, lướt-thướt, liễu buông tơ.

Nêu đón gió đông bay phấp-phới,
Hương trầm tô đượm giọng chè sen.
Sớm mai, một gợn tình xuân nở
Thơm dịu, trong lòng nụ thủy-tiên

Mưa bụi như hoa rỡn nắng vàng…
Từ lâu, trông đợi gió đông sang,
Có nàng thiếu-nữ xinh-xinh ấy,
Mới dậy-thì xuân, xức phấn hương
J. Leiba

LTS: Nhằm mục đích tạo thêm tình thân ái giữa bạn đọc và tòa soạn, nhật báo Người Việt trân trọng kính mời quý bạn đọc, thân hữu tham gia “Vườn Thơ Người Việt,” bằng tất cả mọi thể loại thơ.
Xin gửi về địa chỉ email: phan.tuyen@nguoi-viet.com hoặc “Vườn Thơ Người Việt,” 14771 Moran Street, Westminster, CA 92683.