Tư Mỏ Lết
Trong những nỗ lực không ngừng để giữ vững thị trường tiêu thụ xe hơi trên toàn thế giới, các nhà sản xuất xe hơi liên tục cải tiến mẫu mã, kỹ thuật cho các thế hệ xe mới của mình. Đó là lý do tại sao xe hơi ngày một đẹp hơn, tiện nghi hơn, tiết kiệm xăng hơn.
Tuy nhiên, không phải sự đổi mới nào cũng thành công. Có những cải tiến mà kết quả lại là… “cải lùi.” Một thí dụ rõ ràng nhất là Việt Nam đã hô hào “đổi mới” từ 30 năm nay, và kết quả đất nước đã… lùi như thế nào thì người Việt nào cũng thấy!
Trong ngành công nghiệp xe hơi cũng thế. Trang mạng của tạp chí nổi tiếng Forbes vừa cho công bố một danh sách không mấy thú vị dành cho các nhà sản xuất xe hơi: 15 chiếc xe mới nên tránh! Thật ra, đây không phải là những chiếc xe có những tính năng vận hành quá tệ hại. Chẳng qua, khi so sánh với những thế hệ trước của chính chúng, thì giới chuyên môn cảm thấy tiếc là những kiểu xe mới lại có vẻ tệ hơn, và đáng chê bai hơn.
Mười lăm chiếc xe mới trong danh sách nên tránh của Forbes là: BMW 7 Series, Cadillac XTS, Dodge Journey, Fiat 500L, Jeep Compass, Jeep Patriot, Jeep Wrangler/Wrangler Unlimited, Lincoln MKS, Lincoln MKT, Mitsubishi iMiEV, Mitsubishi Mirage, Nissan Armada, Nissan Titan, Scion iQ (Toyota), Smart ForTwo (Daimler AG).
Liếc qua danh sách, dễ nhận ra các hiệu xe Mỹ chiếm đa số: Cadillac, Dodge, Lincoln, Jeep. Đặc biệt là hãng xe Jeep có đến ba kiểu xe lọt trong danh sách không hay ho này, mặc dù Jeep là một trong những thương hiệu xe ăn khách nhất trong loại xe vượt địa hình trên thị trường Mỹ vài năm trở lại đây. Hai hãng xe nổi tiếng của Đức là BMW và Daimler (Mercedes) cũng góp mặt một kiểu, Ý một, và còn lại là các hãng xe Nhật. Rõ ràng là “ai cũng có lần lầm lỡ…”
Đứng đầu danh sách là BMW 7 Series. Theo Forbes, trong những năm gần đây, hiệu xe này đang mất đi những ưu điểm vượt trội của mình. Những mẫu mã mới có vẻ yếu đuối, và không còn mang tính thể thao như những đời trước. Một sản phẩm “kỳ cục” bị chê là đắt, không thực sự tiết kiệm nhiên liệu trong loại hybrid điện-xăng. Cơ quan Ý Kiến Khách Hàng (Consumer Reports) ghi nhận Series 7 bị chê là “một chiếc xe nặng nề, chậm chạp và lái không sướng,” bị đưa vào danh sách công bố những chiếc xe có điểm kém nhất trong loại của mình. Giá bán lại cũng dưới trung bình theo đánh giá của J.D. Power.
Chiếc xe “chú lùn” Smart ForTwo của hãng xe Đức khổng lồ Daimler (Mercedes) là một thất bại có thể thấy trước trên thị trường Mỹ. Những ưu điểm của nó có thể được ca ngợi ở Châu Âu, chứ ở Mỹ thì không thể bù lại trước những điểm yếu quá rõ ràng. Dễ đậu xe là ưu điểm duy nhất không gây tranh cãi của chiếc xe hai chỗ ngồi này. Còn việc tiết kiệm xăng của Smart ForTwo thì lại bị bù trừ bởi vì nó đòi phải đổ xăng cao cấp. Giá cả phải chăng, nhưng độ mất giá lại tương đối cao. Consumer Reports đã cho Smart ForTwo điểm thấp nhất trong những chiếc xe mới, với lời phê bình là bộ sang số không êm ái, và động cơ quá yếu. “A dump choice” là nguyên văn mà Consumer Reports dành cho Smart ForTwo! Quả là có… hơi nặng lời!
Vì sao “niềm hy vọng Mỹ” mang tên Jeep lại có đến ba kiểu xe trong danh sách nên tránh? Consumer Reports cho rằng chiếc Jeep Compass mới đây có những cải tiến về kiểu dáng để tăng doanh số trong loại “compact crossover” (xe vượt địa hình loại nhỏ). Nhưng xem ra nó cũng chưa thể vượt lên trong phân khúc thị trường cạnh tranh dầy đặc này. Động cơ 4 máy, 2.0 lit 158 HP được cho là yếu. Mặc dù Compass vẫn có thể đi đường xấu bằng hệ thống 4×4, nhưng vẫn không thể mạnh mẽ như các đối thủ cạnh tranh. Consumer Reports còn chê là chỗ ngồi cho hành khách là quá chật chội. Compass bị J.D. Power cho điểm thấp về tính năng vận hành và độ tin cậy.
Những lời chê trách trên dành cho Jeep Compass hầu hết cũng đúng cho Jeep Patriot. Còn đối với chiếc Jeep Wrangler, mặc dù đang được đánh giá là chiếc xe chạy đường địa hình giỏi nhất, nhưng nó lại có khuyết điểm về mức tiện nghi dành cho hành khách thấp, lái xe dằn, và khi chạy nhanh thì quá ồn vì tiếng gió.
Thương hiệu xe Mỹ thuộc hạng sang trọng là Lincoln có hai kiểu xe MKS và MKT bị Consumer Reports đánh giá rất thấp. Cả hai đều bị chê là không có cải tiến nào đáng kể từ nhiều năm nay, cho nên giá trị bán lại là rất thấp. J.D. Power cũng cho điểm về vận hành và độ tin cậy dưới trung bình.
Trong loại xe tải pickup, Nissan Titan bị những kiểu xe cùng loại của Chevrolet/ GMC, Ford & Ram, và cả Toyota đè bẹp. Consumer Reports xếp Nissan Titan vào hàng những chiếc xe có giá trị thấp nhất.
Trong loại xe điện, cũng không ngạc nhiên khi chiếc Mitsubishi iMiEV nằm trong danh sách những chiếc xe mới nên tránh. Đối với loại này, hiện nay những tên tuổi như Tesla, Chevy Volt, Nissan Leaf… đang rất sáng trên thị trường. Chiếc xe điện này chỉ chạy được khoảng 62 dặm hoặc ít hơn sau một lần sạc, một bất tiện khá lớn đối với người lái xe. Mặc dù Mitsubishi iMiEV là một trong những chiếc xe điện rẻ nhất trên thị trường, nó vẫn bị Consumer Reports cho điểm thấp nhất về tính năng vận hành, và ALG cho điểm tận đáy về giá trị bán lại!
Đối với loại xe van 7 chỗ ngồi, chiếc xe Mỹ Dodge Journey xem ra không có khả năng cạnh tranh nổi với những chiếc xe Nhật cùng loại như Honda Odyssey, Toyota Sienna. Mặc dù đã có cố gắng đưa vào một vài tính năng mới, nhưng Consumer Reports vẫn đánh giá Journey là có độ tin cậy dưới trung bình, kém nhanh nhẹn, và hộp số sang số không trơn tru.
Tất nhiên, “đẹp xấu tùy người đối diện.” Cái gì dù hay dở ra sao cũng sẽ có kẻ khen, người chê. Chuyện ông tỷ phú Trump ra tranh cử tổng thống là một thí dụ rõ ràng nhất cho tính tương đối trong chuyện khen chê. Tuy nhiên, đối với người lái xe, thì những ý kiến của Consumer Reports là rất đáng lưu ý. Khi chọn xe mới để mua, tưởng cũng nên cân nhắc bảy lần trước khi mua những chiếc xe nằm trong “sổ bìa đen” này, trừ khi mình thích nó quá thì đành chịu, chứ nếu không, mua về rồi mà không ưng ý, đem bán lại thì mới tiếc tiền. Thôi thì, tránh voi chẳng xấu mặt nào.