QUẬN CAM, California (NV)- Lái xe ở khu vực trung tâm Little Saigon từ lâu đã được xem là nguy hiểm, dễ bị đụng xe. Lý do là ở khu vực này có nhiều vị cao niên lái xe đi chợ, đi những công việc sinh hoạt hàng ngày. Không phải ai trong số họ cũng còn đủ khả năng lái xe an toàn.
Vấn đề này không chỉ của riêng cộng đồng gốc Việt. Theo trang mạng tin tức www.foxnews.com, nhiều người cao niên trong dòng chính ở xã hội Mỹ cũng tự nhận ra rằng việc mình tiếp tục lái xe có thể sẽ gây nguy hiểm cho bản thân và cho người khác. Họ quyết định nhờ con cái của mình cho lời khuyên, và quyết định giùm mình có nên tiếp tục lái xe hay không.
Theo Fox News, một vị giáo sư thần kinh học tại Đại học Michigan, dự định ký sẽ ký một thỏa thuận với con cái khi ông bước sang tuổi 65, nhờ các con đánh giá xem mình có nên tiếp tục lái xe hay không. Bản thân ông cho rằng mình có thể không tự đưa ra quyết định tốt nhất về vấn đề này.
Các nhà nghiên cứu từ Đại học Michigan chỉ ra rằng 61% người cao niên Mỹ bị suy giảm nhận thức vẫn đang lái xe, mặc dù 36% người chăm sóc họ lo ngại về khả năng lái xe của họ. Chắc chắn những người này lái xe có thể gây nguy hiểm cho chính họ và những người khác.
Theo dữ liệu từ Hiệp Hội Xe Hơi Hoa Kỳ, tính đến năm 2021, gần 50 triệu người từ 65 tuổi trở lên có bằng lái xe, tăng 38% so với năm 2012. Gần 19 triệu người lái xe có tuổi từ 75 tuổi trở lên.
Từ năm 2012 đến năm 2021, số ca tử vong do tai nạn xe cộ liên quan đến người lái xe từ 65 tuổi trở lên tăng 34%. Số người cao tuổi bị thương trong các vụ tai nạn xe cộ đã vượt quá 266,000 người vào năm 2021. Một số rủi ro lớn nhất là ở những người lái xe lớn tuổi mắc các bệnh lý ảnh hưởng đến khả năng lái xe, bao gồm chứng mất trí nhớ, bệnh Parkinson, bệnh tăng nhãn áp, viêm khớp…
Theo các chuyên gia, người lớn tuổi lái xe vào ban đêm là nguy hiểm, vì thị lực, khả năng đối phó với các tình huống khi trời tối bị giảm. Còn phải kể đến vấn đề bị lạc đường khi đang lái xe, là một hiện tượng phổ biến khác đối với những người lái xe cao niên.
Giám Đốc Điều Hành của Coastline Academy, một trường dạy lái xe quốc gia có trụ sở tại California, đã chỉ ra một số mối nguy hiểm lớn nhất liên quan đến những người lái xe lớn tuổi. Những vấn đề đó bao gồm giảm thị lực, thính lực, khó tiếp nhận hoàn toàn môi trường xung quanh, nguy cơ bị thương cao hơn trong trường hợp xảy ra tai nạn, sử dụng các mẫu xe cũ, thiếu kinh nghiệm ngồi sau tay lái…
Như vậy tuổi nào là nên ngừng lái xe? Các chuyên gia cho rằng không có một độ tuổi phổ quát nào để khuyên mọi người nên ngừng lái xe. Có một số vị đã bước qua tuổi 75, nhưng năng lực lái xe vẫn tốt bình thường. Mặc dù những vấn đề của tuổi tác như giảm thị lực, giảm thính lực và giảm khả năng phản xạ… có thể khiến việc lái xe trở nên nguy hiểm hơn, nhưng không phải ai cũng gặp phải những hạn chế này ở cùng một độ tuổi. Đó là lý do các vị cao niên nên nhờ đến con cái đánh giá năng lực lái xe, và giúp mình đưa ra quyết định cho chính xác.
Các chuyên gia đề nghị gia đình nên ngồi cạnh người cao niên khi họ lái xe, để có thể quyết định một cách thực tế, khách quan. Thêm nữa, các con có thể cùng cha mẹ đến những trung tâm dạy lái xe để tham gia các lớp hướng dẫn, các buổi lái thử. Ý kiến của người thứ ba có chuyên môn về lái xe sẽ giúp đưa quyết định chính xác hơn.
Sau khi một vị cao niên đã đồng ý rằng mình không còn khả năng lái xe an toàn nữa, họ có thể ký một thỏa thuận bằng văn bảng với con cái, nhờ các thành viên trong gia đình giúp tiếp tục lái xe một cách an toàn hơn, hoặc giúp tìm phương tiện di chuyển thay thế.
Thỏa thuận có thể nêu rõ rằng nếu cha mẹ quên rằng mình không thể lái xe nhưng cố gắng tiếp tục lái xe, các con có thể dùng các biện pháp để ngăn chặn. Thí dụ như dấu chìa khóa, hoặc vô hiệu hóa chiếc xe để bảo đảm bảo an toàn cho cha mẹ và cho người khác. Đây là một ý tưởng hay, mặc dù có thể xảy ra trường hợp những người bị chứng giảm trí nhớ sẽ không nhớ là mình đã ký một thỏa thuận như vậy!
Các chuyên gia khuyên rằng đối với những vị dù có nhiều hạn chế nhưng vẫn còn có khả năng lái, nên cho họ ghi danh tham gia các lớp học lái xe hàng năm, để được thường xuyên nhắc nhở về những kỹ năng lái cơ bản.
Còn đối với những người hoàn toàn không còn khả năng lái, phải tìm phương tiện di chuyển khác, đây sẽ là một vấn đề lớn riêng của nước Mỹ. Trong khi nhiều quốc gia phát triển khác có sẵn nhiều phương tiện giao thông công cộng tiện lợi, hữu ích cho người cao niên, thì Mỹ hoàn toàn tụt hậu trong vấn đề này. Người Mỹ vẫn còn phụ thuộc quá nhiều vào xe hơi. Phải chăng đã đến lúc chính phủ Hoa Kỳ phải đẩy mạnh hơn nữa việc phát triển các phương tiện giao thông công cộng? (HD)