Sợ Tây phương tấn công, dân Iran lo tích trữ lương thực

TEHRAN & BEIRUT – Trong khi cuộc đối đầu căng thẳng giữa Tehran với Tây phương về chương trình nguyên tử của Iran đang diễn ra, dân chúng Iran đâu đâu cũng xì xào bàn tán, đồng thời lo đổi tiền và tích trữ lương thực, theo tường thuật của LA Times.

Tham mưu trưởng Liên Quân Hoa Kỳ, Tướng Martin Dempsey (trái) bắt tay tổng thống Israel, Shimon Peres tại tư dinh tổng thống Israel hôm Thứ Sáu. Ông Dempsey bắt đầu cuộc họp kín trong bối cảnh bất đồng giữa đôi bên về cách đối phó với chương trình nguyên tử của Iran. (Hình: AP/Dan Balilty)

Tại một siêu thị ở thủ đô Tehran, một cặp vợ chồng tuổi ngoài 40 đẩy một xe chất đầy thực phẩm, khi được hỏi tại sao lại mua nhiều như vậy thì người chồng đáp là để phòng khi Mỹ bỏ bom Iran.

Người đàn ông chỉ cho biết tên là Ali nói: “Tôi nói thiệt đó.” Vừa nói ông vừa chỉ tay về phía những người đang xếp hàng chung quanh và tiếp, “Nhìn kỹ họ đi thì biết, ai cũng lộ vẻ lo âu ra mặt.”

Hoa Kỳ và các nước đồng minh nghi ngờ Iran đang cố phát triển một loại vũ khí nguyên tử nhưng Iran vẫn cứ nằng nặc là chương trình của họ chỉ có tính cách dân sự. Hồi đầu tháng này, Iran loan báo họ bắt đầu làm giàu chất uranium tại một hệ thống ngầm dưới mặt đất mới xây xong. Ngoại Trưởng Hillary Clinton cực lực lên án quyết định này, cho rằng Iran đang “tiến đến một bước quan trọng gần hơn” để có thể thực hiện một vũ khí nguyên tử.

Hôm 11 tháng 1, một khoa học gia nguyên tử của Iran bị hạ sát trong một vụ nổ xe ở Iran, điều mà lãnh đạo tối cao của Iran cho là hành động phối hợp của Mỹ và tình báo Israel. Vụ sát hại diễn ra ngay sau khi tham mưu trưởng quân đội Israel, Trung Tướng Benny Gantz lên tiếng cảnh cáo xứ Cộng Hòa Hồi Giáo này sẽ gặp “một biến cố không tự nhiên” xảy ra trong năm 2012.

Iran đe dọa trả đũa bằng cách đóng cửa eo biển chiến lược Hormuz, nơi 20% lượng dầu hỏa của thế giới lưu thông. Hoa Kỳ tuyên bố sẽ hành động để ngăn chận.

Một phụ nữ 55 tuổi đang mua rau ở một quầy bên vệ đường ở Tehran nói: “Tôi lo cho chiến tranh quá. Mối thù nghịch giữa Iran với Tây phương còn lâu mới nguôi được, cả hai phía chẳng ai muốn xả xì hết… Vậy sao tôi lại không lo chứ?”

Một thợ hàng thịt tuổi ngoài 30 cho biết, ông quan ngại đến sự đe dọa của một hành động quân sự, tuy nhiên ông than thở là không thể theo dõi được diễn tiến giữa đôi bên vì TV ở nhà cứ bị nhiễu sóng hoài.

Cấm vận kết hợp với áp lực ngoại giao là công thức mà Washington muốn đem ra áp dụng. Nhưng Mỹ và Israel cũng không loại bỏ phương án tấn công các cơ sở nguyên tử của Iran một khi đường lối ngoại giao thất bại.

Hồi tháng 12 Tổng Thống Obama từng tuyên bố: “Không phương án nào phải loại bỏ vậy thì tôi có thể xét đến mọi phương án.”

Ðồng bạc rial của Iran tụt dốc so với đồng dollar. Chính quyền Iran gần đây cấm hoạt động trao đổi tiền tệ ở thị trường chợ đen.

Faribourz Raisdana, một kinh tế gia vừa là một phân tích gia có đầu óc cải cách. Ông bác bỏ ý tưởng đang có chiến tranh đe dọa mà cho rằng mọi sự đều chỉ lời qua tiếng lại mà thôi. Ông nói: “Tôi chẳng lo đến chiến tranh xảy ra, vì không có chứng cớ nào cho thấy bên nào muốn gây chiến. Nói thì toàn đao to búa lớn nhưng nói để mà nói thôi.” (T.P.)