Đằng-Giao/Người Việt
ORANGE COUNTY, California (NV) – “Dạ con biết 30 Tháng Tư là ngày gì. Đó là ngày Sài Gòn sụp đổ và nhiều người rời Việt Nam qua Mỹ vì không thích cộng sản,” em Nguyễn Ái Uyên, học sinh Trung Tâm Việt Ngữ Nguyễn Bá Tòng, Santa Ana, rành mạch trả lời. “Rồi người dân bị mất quyền tự do.”
Suy nghĩ một lát, em tiếp: “Như tự do báo chí và tự do có ý kiến.”
Hai em nữa cùng học tại Trung Tâm Nguyễn Bá Tòng là Lê Hoàng Yến Nhi và Phạm Lê An Bình cũng hiểu ý nghĩa của Ngày Quốc Hận. “Từ sau ngày 30 Tháng Tư, Việt Cộng cai trị người dân miền Nam Việt Nam một cách tàn ác,” Yến Nhi nói.
An Bình góp chuyện: “Cộng Sản chiếm đất đai nhà cửa của người ta làm nhiều người bỏ trốn đi nước khác.”
Cả ba em đều nhắc đến “blogger” Mẹ Nấm, ca sĩ Việt Khang và cha Lý (Linh Mục Nguyễn Văn Lý) và biết họ bị đối xử như thế nào. An Bình còn biết nhờ sự đấu tranh của nhiều người ở Mỹ mà Việt Khang được sang đây “với chúng ta.”
Các học sinh khác tại Trung Tâm Văn Hóa Hồng Bàng, Garden Grove, cũng được dạy những kiến thức tối thiểu mà người gốc Việt cần biết về ý nghĩa Ngày Quốc Hận.
Em Phạm Chính Thi, dõng dạc kể: “Ngày 30 Tháng Tư, cộng sản chiếm miền Nam làm ông nội con phải đi tù. Gia đình con trốn qua đây. Quê con ở Vĩnh Long.”
Giống như Phạm Chính Thi, em Trịnh Phương Hạnh biết: “Khi miền Nam Việt Nam rơi vào tay Cộng Sản, mọi người không vui. Nhiều người quân đội bị đi vô trại tập trung. Con sinh ra ở đây nhưng con biết những chuyện đó. Thầy cô dạy cho con ở trường, và ở nhà, con cũng nghe chuyện này.”
Nhưng không phải các em học thuộc lòng và trả lời một cách máy móc.
Ở tuổi 14, có những suy nghĩ riêng cho mình, em Lê Paula trả lời một cách hết sức chín chắn: “Với một số người, 30 Tháng Tư là ngày xấu, ngày mất nước, đáng buồn. Nhưng với những người khác, đó là ngày vui, là ngày chiến thắng, ngày tốt.”
“Ngày đó là ngày miền Bắc vô đánh chiếm miền Nam…,” Paula nói tiếp.
Riêng với Paula, 30 Tháng Tư là ngày tốt hay ngày xấu?
“…Con ở giữa. Nhưng với cha mẹ con thì ngày này là ngày xấu. Nhiều người gốc Việt ở đây cũng nghĩ đây là ngày xấu.”
Để giải thích rõ hơn về quan niệm của mình, Paula tiếp: “Ông nội con qua đây theo diện H.O. rồi bảo lãnh gia đình con qua sau. Mình là người mất nước nên mình qua đây. Gia đình con may mắn dược qua đây.”
“Mùa Hè năm ngoái, con về Việt Nam năm tuần. Ở đó có rất nhiều người nghèo chứ không như bên mình đâu. Ra đường thì nhiều tiếng xe ồn ào và rất nguy hiểm.” Paula hồn nhiên kể.
Tất cả những em kể trên đều chia sẻ kiến thức và suy nghĩ của mình bằng tiếng Việt rành rẽ, hoàn toàn không ngọng nghịu, không ngượng ngập, ngại ngùng.
Nhiều người cho rằng đã là trẻ em gốc Việt, tự nhiên, các em phải có khái niệm về biến cố 30 Tháng Tư 1975. Sự thực không như vậy. Có nhiều em tỏ ra bỡ ngỡ khi được hỏi về biến cố này.
Jason Huỳnh, học sinh lớp 10, ở Garden Grove ấp úng: “Con đoán đây là ngày xấu vì ông ngoại con hay bực bội, rồi đứng trước gương ở trên lầu rồi nói lớn lắm, ‘Chúng ta phải ‘rạch mặt’ Cộng Sản,’ rồi ông đi đâu mà khuya lắm mới về làm má con ‘complain’ với bà ngoại rồi bà ngoại ‘complain’ ông ngoại.”
Bằng ngôn ngữ pha trộn, Jason suy luận: “Con đoán đây là ngày xấu vì bình thường, ông ngoại con không nói lớn và ông không về khuya. Bình thường, ăn tối xong, ông ngoại vô nghe radio hay là đọc báo thôi rồi đi ngủ.”
Với em khác, sự hiểu biết về ngày 30 Tháng Tư trở nên sai lệch đến mức không ngờ. Em Xavior (không cho biết họ), 23 tuổi, úp úng hỏi thay vì trả lời: “Phải đó là ngày Pháp và Đức rút ‘army’ ra khỏi Việt Nam không? Hay ra khỏi Nhật?”
Em dần bén chuyện: “Tết vừa rồi, con theo gia đình đi Nha Trang. Lấy tiền Mỹ đổi ra tiền ‘ông già có râu’ được nhiều lắm. Em thích thức ăn ngoài đường.”
Vẫn còn thắc mắc, em hỏi: “Phải ngày 30 Tháng Tư là ngày người ta đi thăm tượng ‘hai người lính’ (thành phố Westminster) gần tòa án giao thông, ‘traffic court’ không?” (Đằng-Giao)
—
Liên lạc tác giả: [email protected]
