WASHINGTON DC (NV) – Một tuần dương hạm Mỹ chạy ngang qua gần các đảo ở Biển Đông mà Trung Quốc nhận chủ quyền, khiến Trung Quốc đưa ra lời cảnh cáo phải rời khỏi khu vực.
Reuters trích dẫn lời giới chức Hoa Kỳ nói rằng hành động mới nhất này của Mỹ là để chống lại điều mà Washington xem như là nỗ lực của Bắc Kinh nhằm hạn chế sự tự do hàng hải trên hải lộ chiến lược.
Bộ Quốc Phòng Trung Quốc gọi động thái này là “bất hợp pháp” và “khiêu khích,” và thêm rằng hai chiến hạm của họ được phái đến để đưa ra lời cảnh cáo, yêu cầu khu trục hạm Mỹ phải rời khỏi khu vực.
Theo các giới chức Hoa Kỳ giấu tên, khu trục hạm Decatur có trang bị hỏa tiễn dẫn đường, muốn thách thức “yêu sách chủ quyền lãnh hải quá đáng” của Trung Quốc ở Biển Đông, nơi đang còn tranh chấp với các nước láng giềng.
Chiếc Decatur đi vào bên trong vùng biển mà Trung Quốc nhận là thuộc đặc quyền của họ nhưng bên ngoài vùng lãnh hải 12 hải lý của các đảo.
Ngũ Giác Đài nói, khu trục hạm Decatur “thực hiện cuộc tuần tra thường lệ, hoàn toàn hợp pháp mà không cần đến tàu hộ tống và không có biến cố nào xảy ra.”
Một giới chức cho biết, chiếc Decatur đi gần các đảo Tri Tôn và Phú Lâm, trong khi có ba chiếc tàu Trung Quốc bám theo sau.
Qua một cuộc họp báo, ông Josh Earnest, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc, nói: “Cuộc tuần tra này để chứng tỏ rằng các quốc gia duyên hải không thể bị hạn chế quyền lưu thông hàng hải một cách bất hợp pháp, những sự tự do và luật lệ sử dụng biển được Hoa Kỳ và tất cả các quốc gia đều được phép áp dụng theo công pháp quốc tế.”
Đây là thách thức lần thứ tư của Mỹ kể từ khi Trung Quốc nhận hầu hết chủ quyền vùng Biển Đông hồi năm ngoái, và cũng là lần thứ nhất tính từ Tháng Năm.
Tuy nhiên, theo RFI, ba lần trước đây, khu trục hạm Mỹ đều đi vào bên trong vùng 12 hải lý quanh các đảo đá mà Bắc Kinh đòi chủ quyền, hai lần đầu ở khu vực Đá Xu Bi và Đá Chữ Thập ở Trường Sa, và lần thứ ba vào Tháng Giêng 2016 ngoài khơi đảo Tri Tôn ở Hoàng Sa.
Việc tàu Mỹ vào ngày 21 Tháng Mười tránh không đi vào vùng 12 hải lý của Tri Tôn và Phú Lâm đã bị một số chuyên giá phê phán.
Ông Greg Poling, một chuyên gia về Biển Đông ở Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược và Quốc Tế, CSIS, tại Washington, đã coi chiến dịch đó hoàn toàn vô ích.
Dẫu sao thì chiến dịch bảo vệ quyền tự do hàng hải mà Hoa Kỳ tiến hành ngày 21 Tháng Mười rất đáng chú ý vì là chiến dịch đầu tiên kể từ khi Tòa Trọng Tài Thường Trực, The Haye, ra phán quyết ngày 12 Tháng Bảy 2016, phủ nhận các yêu sách chủ quyền quá đáng của Trung Quốc trên Biển Đông, và chỉ ít lâu sau khi tổng thống Philippines, một đồng minh quan trọng của Mỹ ở Đông Nam Á, đe dọa rời bỏ Hoa Kỳ để liên minh với hai đối thủ của Washington là Trung Quốc và Nga. (TP)