Tòa kháng án cấm bán thuốc trừ sâu độc hại, nói EPA vi phạm luật

SAN FRANCISCO, California (AP) – Tòa Kháng Án số 9 ở San Francisco hôm Thứ Năm ra phán quyết rằng, chính quyền Donald Trump gây nguy hiểm cho sức khỏe công chúng khi cho phép tiếp tục sử dụng rộng rãi thuốc trừ sâu “Chlorpyrifos” trên thị trường, mặc dù có bằng chứng khoa học chứng minh một cách rõ ràng là, ngay cả một mức độ rất nhỏ cũng có thể làm hại óc của trẻ em.

Tòa án này ra lệnh Cơ Quan Bảo Vệ Môi Sinh (EPA) phải ra lệnh không cho bán loại thuốc trừ sâu này trong vòng 60 ngày.

Một liên minh bao gồm công nhân nông trại và các nhóm bảo vệ môi trường năm ngoái nộp đơn kiện ông Scott Pruitt, lúc đó là giám đốc EPA nhưng nay đã từ chức, là đảo ngược chính sách cấm sử dụng chất này dưới thời Tổng Thống Barack Obama.

“Chlorpyrifos” thường được xịt lên các loại bưởi, táo, và các loại trái cây khác, để trừ sâu.

Bộ trưởng tư pháp của nhiều tiểu bang, bao gồm California, New York, và Massachusetts, cũng tham gia đệ đơn kiện EPA.

Phán quyết của tòa nói rằng ông Pruitt, người từ chức vì những vi phạm liên quan đến đạo đức, vi phạm luật liên bang, khi không đếm xỉa gì đến kết luận của các khoa học gia rằng “chlorpyrifos” là rất độc hại.

Chánh Án Jed S. Rakoff, đại diện cho nhóm đa số của tòa, viết rằng: “Tòa thấy rằng không thể bào chữa cho quyết định của EPA hồi năm 2017, tiếp tục chấp nhận ‘chlorpyrifos’ mặc dù có bằng chứng khoa học rõ ràng là chất này dính trong thực phẩm cũng có thể làm hại sự phát triển não của trẻ em.”

Ông Michael Abboud, phát ngôn viên EPA, nói rằng cơ quan này đang xem xét quyết định của tòa kháng án, và có thể đưa vấn đề này lên tới Tối Cao Pháp Viện.

“Chlorpyrifos” do công ty hóa chất Dow Chemical Co. sáng chế hồi thập niên 1960, và được sử dụng rộng rãi trong ngành nông nghiệp Mỹ, với số lượng bán ra thị trường khoảng 5 triệu pound mỗi năm, qua chương trình Dow AgroSciences, do chính phủ tài trợ.

Công ty Dow không phản hồi AP khi được phỏng vấn.

Trước đây, qua một tuyên bố, công ty từng nói rằng hóa chất này giúp nông gia Mỹ làm ra thức ăn cho thế giới “có sự tôn trọng đầy đủ đối với sức khỏe con người và môi trường.”

“Chlorpyrifos” là một loại thuốc trừ sâu hữu cơ có chất “phosphate” mà trên phương diện hóa học, giống như hóa chất được sử dụng trong chiến tranh, do Đức Quốc Xã phát triển trong Thế Chiến 2.

Hồi Tháng Mười, 2015, chính quyền Obama đề nghị ngưng sử dụng thuốc trừ sâu này đối với trái cây.

Tháng Ba, 2017, ông Pruitt đảo ngược chính sách này, và ủng hộ quan điểm của Dow rằng “chlorpyrifos” độc hại là chưa thể kết luận được và không thuyết phục. (Đ.D.)