ORANGE COUNTY, California (NV) – Sau khi lấy được nhiều hồ sơ, báo mạng Voice of OC cho biết giới hữu trách của Orange County ký nhiều hợp đồng hơn $200 triệu liên quan đến COVID-19, và không hề công khai với cư dân về những hợp đồng đó.
Theo Voice of OC, giới hữu trách của quận hạt ký nhiều hợp đồng bí mật từ Tháng Ba năm ngoái, nhưng đến nay vẫn chưa khai báo.
Qua hồ sơ Voice of OC lấy được, Hội Đồng Giám Sát Orange County ký nhiều hợp đồng liên quan đến COVID-19, có tổng trị giá ít nhất là $222 triệu.
Trong đó, $40 triệu được dùng cho xét nghiệm, $11 triệu để theo dõi ai từng tiếp xúc với người nhiễm COVID-19, và $2 triệu cho một công ty để quảng bá các thông tin quan trọng.
Số tiền còn lại, $169 triệu, được dùng để ký 115 hợp đồng với nhiều công ty và các tổ chức bất vụ lợi. Phần lớn của số tiền $222 triệu đó lấy từ tiền trợ cấp của liên bang qua đạo luật CARES Act để đối phó với COVID-19.
Trong gần một năm qua, Hội Đồng Giám Sát Orange County mỗi tháng đều nhận được danh sách hợp đồng, nhưng công chúng đến nay mới được thấy các danh sách đó.
Qua Luật Hồ Sơ Công Cộng, báo Voice of OC lấy được các danh sách hợp đồng đó, và đăng lên mạng cho công chúng xem để họ biết tiền thuế của mình đang được quận hạt sử dụng ra sao.
Sau khi được tờ báo này yêu cầu, giới hữu trách của quận hạt mới công khai một số hợp đồng lớn nhất.
Các giới chức của Orange County từng than phiền vì Voice of OC đưa tin về cách quận hạt sử dụng tiền trợ cấp của liên bang, và tiết lộ một số thông tin về các hợp đồng bí mật của họ hồi giữa Tháng Giêng.
Voice of OC yêu cầu coi hồ sơ từ quận hạt, và nhận được các hồ sơ đó sau 12 ngày, và nhiều người đang chỉ trích sự thiếu minh bạch từ các giới chức.
Bà Carolyn Cavecche, cựu thị trưởng Orange và hiện là tổng giám đốc Hiệp Hội Người Đóng Thuế Orange County, bày tỏ suy nghĩ: “Tôi không hiểu tại sao quận hạt lại không công khai các thông tin, như ký hợp đồng với ai và tốn bao nhiêu tiền, với công chúng. Làm điều đó rất đơn giản, tại sao phải đợi đến khi được hỏi mới chịu làm?”
Voice of OC cho biết các hợp đồng này là thông tin mà các giới chức cao cấp nhất của Orange County không muốn giới truyền thông tìm hiểu.
Tại cuộc họp Hội Đồng Giám Sát Orange County cách đây hai tuần, ông Andrew Đỗ, chủ tịch Hội Đồng Giám Sát, than phiền trước công chúng là Voice of OC đòi thông tin quá nhiều.
“Khi công chúng sử dụng những nguồn tin như vậy để hỏi về chuyện quận hạt không minh bạch, tôi nghĩ mình phải phản hồi,” ông Andrew Đỗ nói, khi phản hồi liên quan đến các ý kiến trong bài viết “Orange County có một hợp đồng bí mật quảng bá vaccine trước khi công khai mướn một công ty thực hiện,” đăng ngày 9 Tháng Hai.
Tại cuộc họp, ông còn nói quận hạt nhận được khoảng hai hay ba yêu cầu coi hồ sơ mỗi ngày.
Ông Andrew Đỗ còn cho hay các giới chức y tế của quận hạt đang phải chịu “gánh nặng” đáp ứng với các yêu cầu của điều mà ông gọi là “Noise of OC” (Tiếng ồn ào của OC).
Tuy than phiền vì báo chí đòi quá nhiều thông tin, ông Andrew vẫn cho biết quận hạt sẽ cung cấp các thông tin đó cho những người xin, tuy phải mất vài tuần mới cung cấp được.
“Đối với những người cho rằng quận hạt thiếu minh bạch, tôi chỉ muốn nói với họ là “không biết” (ignorant) không có nghĩa là thiếu thông tin, họ chỉ cần hỏi thôi,” ông Andrew nói.
Sau khi xem các hồ sơ được cung cấp, Voice of OC cho biết các hồ sơ lớn nhất của quận hạt, trị giá từ $10 triệu đến $20 triệu, vẫn chưa được đăng công khai cho cư dân đọc.
Tờ báo mạng này cho biết trước đại dịch, Hội Đồng Giám Sát đăng công khai các hợp đồng đó để cư dân có thể đọc và đóng góp ý kiến tại các buổi họp.
Một trong những hợp đồng bí mật có hợp đồng để chế ra “app” lấy hẹn chích vaccine, có tên Othena. “App” này đang bị nhiều người sử dụng than phiền vì nhiều bị nhiều lỗi và có lúc không sử dụng được.
Không chỉ vậy, những người lấy hẹn được thì bị từ chối khi đến trung tâm chích ngừa. Lý do là vì trong Tháng Giêng, California đang ưu tiên chích ngừa cho những người từ 65 tuổi trở lên và nhân viên y tế. Tuy nhiên, những người dưới 65 tuổi vẫn được lấy hẹn qua “app” Othena, và bị đuổi về khi đến chích ngừa.
Giới chức của quận hạt ký hợp đồng này hồi Tháng Mười Một, nhưng đến Tháng Giêng mới công khai, sau khi Voice of OC sử dụng Luật Hồ Sơ Công Cộng để lấy thông tin.
Theo hợp đồng, “app” Othena đáng lẽ phải có các ngôn ngữ khác như tiếng Tây Ban Nha, tiếng Hoa phổ thông, tiếng Việt, và tiếng Triều Tiên, nhưng chỉ có tiếng Anh lúc mới được đưa vào sử dụng vào Tháng Giêng. Tuy nhiên, phải mất gần một tháng, “app” này mới có tiếng Tây Ban Nha vào Tháng Hai.
Tại một cuộc họp hôm 12 Tháng Giêng năm nay, ông Andrew Đỗ bênh vực chuyện ký hợp đồng bí mật với công ty quảng cáo Idea Hall, sau khi bị Giám Sát Viên Don Wagner chất vấn.
Ông cho biết quận hạt đã thông qua hàng trăm triệu đô la tiền hợp đồng từ khi chuyển quyền hoạt động khẩn cấp cho nhân viên trong năm 2020.
“Tôi không hiểu tại sao chuyện chuyển giao quyền sử dụng một công ty quảng cáo đột nhiên lại trở nên khó chịu hay không phải là cách quản lý tốt, sau khi quận hạt đã bỏ ra hàng trăm triệu đô la,” ông Andrew nói tại buổi họp.
Voice of OC cho biết Hội Đồng Giám Sát chưa công khai kế hoạch làm việc với công ty Idea Hall qua hợp đồng $2 triệu.
Tuy nhiên, tờ báo này xin được một bản sao, cho thấy các giới chức cao cấp nhất của quận hạt muốn dùng tiền thuế của cư dân để làm chi phí cho một chiến dịch quảng cáo với mục đích giúp công chúng “yêu thích” họ hơn.
Một số cư dân bày tỏ sự bất mãn của họ trước chuyện Hội Đồng Giám Sát không công khai cách sử dụng tiền của liên bang và tiền thuế của họ.
Bà Kimber P. phát biểu tại cuộc họp Hội Đồng Giám Sát hôm 9 Tháng Hai: “Nếu quý vị thắc mắc tại sao cư dân ngày càng thiếu tin tưởng về hội đồng này thì hợp đồng quảng cáo $2 triệu đó là câu trả lời. Quý vị có thể làm tốt hơn được không?”
Một cư dân khác có tên Patty H. cho biết: “Quý vị không cho chúng tôi biết tiền của mình đang được sử dụng ra sao. Nếu muốn làm hình ảnh trong mắt công chúng tốt hơn, quý vị chỉ cần nhìn và lắng nghe những người đến đây phát biểu. Cứ nhìn vào màn hình máy điện toán hay rời khỏi phòng họp thì làm sao chúng tôi chúng tôi tin quý vị được. Cần gì phải bỏ ra $2 triệu cho chuyện đó, quý vị hoàn toàn có thể lấy niềm tin của chúng tôi miễn phí.”
Trong một diễn biến khác, hôm Thứ Hai, 22 Tháng Hai, Hiệp Hội Báo Chí (Orange County Press Club), chi nhánh Orange County, gởi ra một lá thư yêu cầu Giám Sát Viên Andrew Đỗ đưa ra lời xin lỗi vì chỉ trích các câu hỏi và đòi hỏi công khai hồ sơ liên quan đến các hợp đồng bí mật mà Voice of OC đưa ra.
Trong lá thư, hiệp hội này nêu lên quan tâm của ông Andrew Đỗ là Voice of OC nêu ra quá nhiều câu hỏi và đòi hỏi công khai quá nhiều hồ sơ, sau khi nói rằng Voice of OC “ignorant” và là “tiếng ồn ào của OC.”
“Chúng tôi viết thư này để bày tỏ sự thất vọng đối với phát biểu gần đây của Giám Sát Viên Andrew Đỗ liên quan đến các yêu cầu công khai hồ sơ nộp cho quận hạt trong mấy tháng qua,” lá thư của hiệp hội viết. (TL) [đ.d.]
