Thiếu nhi Sonata Music School trình diễn trong Hội Xuân Bắc Ninh 2019
Học ngôn ngữ và văn hóa Việt qua hình thức đối thoại và tập đọc
GS Trần C. Trí (University of California, Irvine)
Qua mục mới này, GS Trần C. Trí sẽ đưa các em vào thế giới muôn màu của ngôn ngữ và văn hóa Việt qua những bài đối thoại sinh động hay những bài tập đọc lý thú. Kèm theo các bài này là phần ngữ vựng và thành ngữ được dùng trong bài được đối chiếu với phần tiếng Anh để các em dễ theo dõi và cảm nhận. Những bài đối thoại và tập đọc trong mục này được trích từ cuốn sách giáo khoa NGÔN NGỮ VÀ VĂN HÓA của GS Trần C. Trí (với sự hợp tác của GS Trần Minh Tâm trong phần bài tập thực hành), do California State University, Long Beach và Viet Text xuất bản.
LTS: Truyện ngắn dân gian dưới đây trích trong cuốn VIETNAMESE STORIES FOR LANGUAGE LEARNERS của GS Trần C. Trí, với sự cộng tác của cô Trâm Lê (bản dịch Anh ngữ, do nhà xuất bản Tuttle Publishing phát hành. Sách bao gồm 40 truyện ngắn dân gian chọn lọc, trình bày dưới hình thức song ngữ Việt-Anh. Mỗi truyện có kèm theo chú thích về văn hóa, từ vựng và thành ngữ bằng tiếng Anh. Sách có kèm theo audio CD với giọng đọc của cô Vanessa Hồng Vân (tiếng Việt) và phần giới thiệu bằng tiếng Anh (Zachary Ngọc Nguyễn).
Buổi ra mắt cuốn sách này sẽ được tổ chức vào Chủ Nhật, 17 Tháng Ba, 2019, lúc 2:00PM, tại VietTV 24, 12708 Hoover St., Garden Grove, CA 92841.
Hai Con Chó Ðá (Lòng Tham Vô Ðáy)
Người Thụy Sĩ có câu: “Người nghèo thiếu thốn rất nhiều, nhưng người tham lam còn thiếu thốn nhiều hơn nữa.” Có rất nhiều câu chuyện nói về lòng tham của con người, từ đời này qua đời khác, từ nước này sang nước nọ. Những câu chuyên đó không những kể lại những trường hợp tham lam của con người mà còn diễu cợt lòng tham để răn dạy người đời. Câu chuyện dưới đây có cách diễu cợt lòng tham riêng một cách hóm hỉnh của nó: Lòng tham của con người lố bịch đến nỗi một con chó bằng đá cũng phải bật cười!
Có hai anh em nhà nọ gia cảnh rất khác nhau. Người anh thì vợ con đề huề, nhà cao cửa rộng nhưng lại rất keo kiệt. Người em còn độc thân, nghèo rớt mồng tơi, song tính tình dễ thương, ai cần gì anh cũng hết lòng giúp đỡ. Một ngày nọ, hai vợ chồng người anh đang ngồi ăn cơm trưa thì có một ông lão ăn mày đến xin cơm trước cổng. Hai vợ chồng giàu mà keo kiệt này không những không cho ông lão chút cơm nào mà còn thả chó dữ ra đuổi ông chạy có cờ. Ông lão đi qua nhà người em, nơi anh nhà nghèo đang ngồi ăn cháo. Người em sốt sắng cho ông lão một bát cháo. Ăn hết một bát, ông lão vẫn còn thòm thèm. Người em lại múc cho ông thêm bát nữa, rồi một bát nữa. Khi đã no nê, ông lão đứng lên, bảo người em:
– Con nghèo khó mà bụng dạ rất rộng rãi. Ta thật ra là ông tiên đây. Hãy đi theo ta. Ta sẽ chỉ cho con một nơi có nhiều vàng bạc, châu báu.
Người em đi theo ông lão đến tận một đỉnh núi cao. Trước một ngôi đền cũ kỹ, anh ta thấy có hai con chó đá ngồi canh cửa. Ông tiên dùng cây gậy gõ vào đầu một con chó. Nó liền há mồm ra thật lớn. Ông tiên bảo:
– Con thò tay vào mồm chó đi. Trong ấy có rất nhiều vàng bạc. Con muốn lấy bao nhiêu thì lấy.
Người em làm theo. Trong mồm chó quả có cơ man nào là vàng bạc, nhưng anh ta chỉ lấy vừa hai tay cầm rồi mang về nhà. Với của cải bất ngờ có được, anh tậu ruộng tậu vườn, xây nhà dựng cột thật khang trang và cưới một cô vợ xinh đẹp. Người anh thấy em bỗng dưng phất lên, cuộc đời thay đổi hẳn thì lấy làm thắc mắc lắm. Anh ta hỏi em vì đâu lại trở nên giàu có như thế. Người em thật tình kể lại chuyện ông tiên giả dạng lão ăn mày. Người anh đem chuyện về nhà kể lại cho vợ. Từ hôm ấy hai vợ chồng cứ ngóng xem ông lão ăn mày có trở lại xin cơm không.
Ít lâu sau, ông lão trở lại thật. Vừa thấy bóng ông ngoài cổng, hai vợ chồng đã mau mắn mời ông vào rồi mang nào cơm, nào thịt, nào rượu mời ông ăn thỏa thuê. Ông chưa ăn xong thì hai vợ chồng đã nhắc chuyện đi lên núi gặp chó đá. Ông lão vui vẻ dẫn hai vợ chồng đi. Ðến nơi, hai vợ chồng thi nhau lấy vàng bạc, kim cương từ mồm hai con chó, nhét đầy các bao lớn mà họ đã mang theo sẵn. Người chồng tham lam cứ thọc tay vào mồm chó lấy vàng mãi, lấy mãi, lấy mãi. Ông tiên đã biến mất từ lúc nào và trời đã bắt đầu sụp tối mà người chồng vẫn mải mê lấy vàng bạc, mặc người vợ hối thúc đi về.
Thình lình, con chó đá ngậm chặt miệng lại khiến tay người chồng kẹt luôn trong ấy, gỡ thế nào cũng không ra. Hai vợ chồng ngồi khóc lóc với nhau hồi lâu. Người chồng than:
– Chắc ông tiên phạt tôi vì tính tham lam. Bây giờ mình phải về nhà rồi mỗi ngày đem cơm nước lên cho tôi chứ biết sao hơn.
Từ hôm đó, ngày nào người vợ cũng phải mang cơm lên núi cho chồng. Ðược vài tháng thì chị ta kiệt sức, than với chồng là không còn kham nổi việc này nữa. Người chồng buồn rầu nói:
– Tôi cũng biết sức người có hạn. Thôi tôi đành cắn lưỡi tự vận cho mình khỏi bận tâm nữa vậy.
Nói đoạn anh ta toan cắn lưỡi thật. Chị vợ hoảng hốt nhảy xổ đến định ngăn chồng lại, chẳng may trượt chân ngã sóng soài trên đất, cảnh tượng trông muốn cười ra nước mắt. Hai con chó đá cũng bật lên cười. Người chồng nhân chó đang mở mồm, rút vội tay ra. Hai vợ chồng cứ thế nắm tay nhau chạy thục mạng xuống núi, không dám ngó lại phía sau. Từ đó, cả hai chừa hẳn thói tham lam, keo kiệt và sống hết sức tử tế với mọi người chung quanh.
Danh Từ
bụng dạ/ abdomen and stomach; (fig.) heart of hearts
cảnh tượng/ scene
cháo/ porridge
chó đá/ stone dog
cơm/ steamed rice
đỉnh núi/ mountain top
gậy/ cane
gia cảnh/ family status
kim cương/ diamond
mồm/ mouth
ông tiên/ deity
sức người/ human strength
thói/ habit
vàng bạc/ gold and silver
Tính Từ
bận tâm/ preoccupied
có hạn/ limited
đề huề/ crowded
độc thân/ single
khang trang/ spacious
no nê/ full
phất lên/ nouveau riche
rộng rãi/ generous
Ðộng Từ
cắn lưỡi/ to bite one’s tongue
canh/ to watch, guard
chừa/ to give up
giả dạng/ to disguise oneself
gõ/ to knock
há miệng/ to open one’s mouth
kẹt/ to get stuck
kham/ to be able to handle
khiến/ to cause
múc/ to scoop
ngậm miệng/ to shut one’S mouth
ngăn/ to stop (someone from doing something)
ngóng/ to expect
nhảy xổ đến/ to bounce upon
nhét/ to stuff
phạt/ to punish
rút ra/ to pull out
sụp tối/ to get dark
thắc mắc/ to wonder
thò tay vào/ to put one’s hand into
thòm thèm/ to crave
trượt chân/ to slip
tự vận/ to kill oneself
Trạng Từ
bất ngờ/ unexpectedly
bỗng dưng/ all of a sudden
mau mắn/ quickly
vội/ hurriedly
Giới Từ
mặc/ despite, regardless of
Thành Ngữ
chạy có cờ/ to run one’s feet off
chạy thục mạng/ to run for one’s life
cơ man nào là/ tons of
cười ra nước mắt/ to laugh on the wrong side of one’s face
ngã sóng soài/ to fall down at full length
nghèo rớt mồng tơi/ as poor as a church mouse
tậu ruộng tậu vườn/ to purchase land and property
xây nhà dựng cột/ to build a house
Em viết văn Việt
Trương Nguyễn Gia Trí, 14 tuổi, Bi Trí Dũng Academy
Hôm nay là 1 ngày rất là vui và thú vị với con. Bởi vì con học được rất nhiều thứ ở đây, mọi người nhất là thầy Dũng. Thầy rất là chu đáo và tận tâm với đệ tử, thầy dạy chúng con võ thuật, cách đánh trống, cách múa lân và cả cách thiền nữa. Con nghĩ 1 ngày nào đó con sẽ đi biểu diễn với thầy và mọi người. Ðây là tất cả cảm nhận của con về đoàn lân Bi Trí Dũng ngày hôm nay và con tự tin 1 ngày nào đó con sẽ được đi biểu diễn cùng mọi người.
—-
Marianna Vusa, 14 tuổi, Bi Trí Dũng Academy
Tên con là Marianna Vusa, con tham gia vào tháng 11 năm ngoái. Con nhớ rằng trước khi tham gia, con rất là sợ nói chuyện, sợ sã dao với người khắc. Con sống nội tâm và không chếp nhận bản thân con. Sau khi con tham gia Bi Trí Dũng, con học cách quan tâm bản than và biết lo cho gia đình và bạn. Bi Tri Dũng là gia đình thứ hai của con.
—-
Bryant Vusa, 8 tuổi, Bi Trí Dũng Academy
Bi Trí Dũng là đội lân tốt nhất. Trong đội con học võ, múa lân và học tánh từ bi. Bi Trí Dũng giúp đỡ tất cả mọi người được tốt hơn. Chúng ta càng học hỏi, chúng ta càng nhận được nhiều hơn.
Góc hoạt họa thiếu nhi
Câu chuyện hí họa về chú gấu bông Dexter
Họa sĩ Nia Nguyễn
Thông báo Ra Mắt Sách
Ra mắt sách Vietnamese Stories for Language Learners – Tuttle Publishing – Trần C. Trí & Trâm Lê
Thời gian: 2PM-4PM, CN, 17 tháng 3
Ðịa điểm: VietTV 24, 12708 Hoover St., Garden Grove, CA 92841
Liên lạc: (714) 487-7646