ASEAN-Trung Quốc bàn ‘Quy tắc ứng xử ở Biển Ðông’

ÐÀ NẴNG (NV) – Các nước thành viên Hiệp Hội Ðông Nam Á (ASEAN) trong đó có Việt Nam đã họp với Trung Quốc ở Ðà Nẵng trong 3 ngày tiến đến xây dựng một bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Ðông (COC) trên căn bản luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển LHQ 1982 (UNCLOS).

Tin tức từ Ðà Nẵng của Vietnamnet cho hay, phiên họp cấp thứ trưởng giữa các nước ASEAN và Trung Quốc diễn ra từ mùng 1 đến 3 tháng 3, 2012 bàn thảo “cam kết thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về Cách ứng xử của Các bên ở Biển Ðông (DOC); duy trì đối thoại ở các cấp và tích cực phối hợp để triển khai bản Quy tắc Hướng dẫn thực hiện DOC được thông qua tháng 7, 2011; hướng tới xây dựng Bộ quy tắc Ứng xử ở Biển Ðông (COC) trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển LHQ 1982 vì mục đích thúc đẩy an ninh, hòa bình và ổn định ở khu vực.”

Hiểu như vậy, sau nhiều năm tháng dạo đờn, một bộ COC vẫn chưa thỏa thuận được ngoài những lời “cam kết thực hiện đầy đủ” một cái chưa có.

Một chi tiết thấy được nêu ra trong bản tin này là Việt Nam là nước đóng vai trò “điều phối quan hệ ASEAN-Trung Quốc.”

Trong tuần này, Việt Nam lên tiếng phản đối Trung Quốc hai lần đều liên quan tới khu vực quần đảo Hoàng Sa. Một lần ngày 23 tháng 2, 2012, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao CSVN yêu cầu Trung Quốc “dừng xâm phạm chủ quyền của Việt Nam” tại Hoàng Sa khi Bắc Kinh có nhiều hoạt động nhằm mở rộng hoạt động mọi mặt ở quần đảo này. Một lần vào ngày 29 tháng 2, 2012 phản đối tàu tuần Trung Quốc đã bắt giữ, tịch thu thủy sản, ngư cụ và trang bị hải hành của một tàu đánh cá tỉnh Quảng Ngãi.

Việt Nam yêu cầu Bắc Kinh không để tái diễn hành động này cũng như đòi bồi thường cho ngư dân Việt Nam trong khi Bắc Kinh phủ nhận có chuyện đối xử ngang ngược với ngư dân Việt.

Mới ngày 2 tháng 3, 2012, TTXVN loan tin Việt Nam và Trung Quốc “khai trương đường dây nóng ngoại giao” giữa hai nước.

“Chiều 2 tháng 3, Thứ Trưởng Bộ Ngoại Giao Hồ Xuân Sơn và Thứ Trưởng Bộ Ngoại Giao Trung Quốc Trương Chí Quân đã điện đàm chính thức khai trương đường dây nóng giữa hai Bộ Ngoại Giao,” TTXVN viết. “Tại cuộc điện đàm, hai bên khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ thực hiện tốt nhận thức chung giữa lãnh đạo cấp cao hai nước về việc tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung Quốc. Hai bên cũng khẳng định triển khai các cơ chế đàm phán về vấn đề trên biển, kịp thời xử lý các vấn đề nảy sinh, cùng nhau duy trì hòa bình ổn định ở Biển Ðông.”

Những cuộc thảo luận ngoại giao hay các lời tuyên bố chung thì như vậy nhưng những gì diễn ra trên thực tế hoàn toàn khác hẳn.

Trong tuần này, Bắc Kinh đe dọa Philippines khi nước này loan báo sẽ cho mở thầu dò tìm và khai thác dầu khí ở khu vực Bãi Rong (Reed Bank) chỉ cách tỉnh Palawan từ 72 hải lý đến 80 hải lý. (TN)