ASEAN hy vọng sớm đạt thỏa hiệp COC với Trung Quốc

SINGAPORE, Việt Nam (NV) – Cả Trung Quốc và các nước ASEAN “khẳng định sự hy vọng” hoàn tất bộ quy tắc ứng xử để giải quyết tranh chấp trên Biển Đông, bộ trưởng Quốc Phòng Singapore cho hay hôm Thứ Bảy, 17 Tháng Hai.

Phát biểu tại Hội Nghị về An Ninh kỳ thứ 54 tổ chức tại Munich, Đức Quốc, ngày 17 Tháng Hai, 2018, Bộ Trưởng Quốc Phòng Singapore Ng Eng Hen cho hay đường hướng đối phó với vấn đề tranh chấp Biển Đông của các nước khu vực là theo cách “thực tế.”

Các nước ASEAN và Trung Quốc đã ký bản Tuyên Bố Ứng Xử Trên Biển Đông (DOC) từ năm 2002 nhưng từ đó đến nay vẫn chưa xong nổi một Bộ Quy Tắc Ứng Xử (COC) để tránh xung đột võ trang, do sự cố tình tránh né của Bắc Kinh. Đến bây giờ, khi người ta hiểu chiến thuật của Bắc Kinh là mua thời gian để xây dựng và củng cố các đảo và bãi đá ngầm cướp của Việt Nam trong các thập niên 70 và 80 của thế kỷ trước, thì đã muộn.

Theo ông Ng nêu ra trong cuộc họp ở Munich, từ năm 2013 đến nay, có 38 vụ việc nhỏ xảy ra trên Biển Đông giữa các nước có tuyên bố chủ quyền biển đảo. Tuy nhiên, phần nhiều những vụ đó liên quan đến các tàu đánh cá và đã được giải quyết một cách ôn hòa. Ông Ng cho hay cả Singapore cũng như các nước ASEAN khác và Trung Quốc hy vọng đạt được một thỏa thuận khung cho bộ quy tắc hướng dẫn khi các phi cơ quân sự của các nước khu vực gặp nhau.

Tháng Bảy, 2017, các nước ASEAN và Trung Quốc đạt thỏa thuận khung để thảo luận chi tiết cho bản COC. Tuy nhiên, Bắc Kinh với sự hậu thuẫn của một vài nước tay chân được mua chuộc trong ASEAN, đã nhất quyết bác bỏ điều kiện ràng buộc pháp lý do phía Việt Nam đề nghị. Nếu một hiệp định không có ràng buộc pháp lý, nó cũng giống như con cọp không có nanh vuốt.

“Chúng tôi tìm kiếm để nâng tầm hợp tác tích cực và xây dựng sự tin tưởng xuyên qua các cuộc tập trận đa phương, gồm cả các cuộc tập trận hải quân giữa Trung Quốc và các nước ASEAN.” Ông Ng cho hay. “Tất cả mọi quốc gia đều nhìn thấy nhu cầu khẩn thiết của hòa bình và ổn định ở vùng biển này.”

Năm nay, Singapore là chủ tịch luận phiên của Hiệp Hội các nước ASEAN. Ngày Thứ Tư, 7 Tháng Hai, 2017, ông Ng cho hay tại Singapore là tất cả các nước ASEAN đã cùng đồng ý tham gia cuộc tập trận chung với hải quân Trung Quốc sẽ được tổ chức vào cuối năm.

Kyodo News tiết lộ rằng chương trình tập trận chung Trung Quốc – ASEAN có thể từ Tháng Mười với các cuộc thảo luận về tập trận của một số giới chức chỉ huy rồi sau đó mới tiến sang phần thực hiện trên một vùng biển có thể thuốc Philippines từ Tháng Mười Một sang Tháng Mười Hai. Tuy nhiên, ông Ng cho rằng tất cả mọi chuyện vẫn còn đang được thảo luận, chưa có gì chính thức.

Bắc Kinh từng đề nghị tập trận chung từ năm 2015 nhưng có nhiều sự nghi ngờ đến dụng ý của Bắc Kinh. Nay thì mới khởi sự sắp đặt chương trình.

Mỹ và một số nước ASEAN thường xuyên mở các cuộc tập trận tại Thái Lan cùng một số đối tác. Cả Trung Quốc và Việt Nam cũng được mời tham dự cuộc tập trận Hổ Mang Vàng từ lâu nhưng người ta mới chỉ thấy cử quan sát viên và một vài nhân viên y tế.

Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền hơn 80% Biển Đông theo các vach tưởng tượng nối lại giống như hình “Lưỡi Bò.” Sau khi cướp của Việt Nam quần đảo Hoàng Sa năm 1974 rồi một số bãi đá ngầm tại quần đảo Trường Sa năm 1988, bốn năm qua họ ráo riết mở rộng, xây dựng các cơ sở quân sự tại Hoàng Sa. Đồng thời, bồi đắp biến 7 bãi đá ngầm tại Trường Sa thành 7 hòn đảo nhân tạo, biến các nơi này thành các căn cứ quân sự khổng lồ gồm cả cảng biển và phi trường cỡ lớn, mưu đồ không chế toàn bộ Biển Đông. (TN)