MINNEAPOLIS, Minnesota (AP) – Khi thấy đèn chớp của cảnh sát qua kính chiếu hậu, anh Philando Castile không ngạc nhiên vì anh từng bị chặn xét ít nhất 52 lần trong những năm gần đây ở Twin Cities.
Anh từng bị cho giấy phạt về những vi phạm nhỏ như chạy quá tốc độ, xe không có ống bô và không mang dây an toàn.
Anh Castile, 32 tuổi, từng đóng hết ít nhất $6,588 tiền phạt lẫn lệ phí, mặc dù hơn phân nửa của 86 vi phạm được tòa tha.
Phải chăng anh Castile là tài xế tồi hoặc anh luôn bị xui? Hay phải chăng anh cũng như các tài xế da đen khác bị cảnh sát điểm mặt mà chận lại, như nhiều người trong gia đình anh cáo buộc?
Câu trả lời có thể không bao giờ biết được nhưng anh bị chặn lại hôm Thứ Tư vì đèn sau xe bị bể, cuối cùng là anh bị bắn chết. Bạn gái anh ngồi bên cạnh thu hình được và trực tiếp tung lên mạng.
Hồ sơ tòa án từ năm 2002 cho thấy, anh Castile, người làm sếp tại một cafeteria của một trường học, mỗi năm bị cảnh sát chận xét trung bình ba lần và nhận giấy phạt về những tội vi cảnh.
Nhiều truy tố được tòa bác, nhưng anh từng nhận có tội một số khác, hầu hết là tội lái xe mặc dù bị treo bằng và lái xe mà không có mua bảo hiểm.
Tuy nhiên hồ sơ tòa án cho thấy anh chưa hề bị truy tố về những tội nào nặng cả.
Falcon Heights, thành phố nơi anh bị bắn chết, hầu hết cư dân là da trắng.
Ông Gavin Kearney, đồng tác giả của báo cáo năm 2013 cho Lập Pháp Minnesota về vấn đề chủng tộc trong tiểu bang, qua phân tích, nhận thấy người da đen bị chận xét thường hơn ở các vùng ngoại ô.
Tại Fridley, New Hope, Plymouth, Sauk Rapids và Savage nói chung, người da đen bị chặn xe 310% nhiều hơn bình thường.
Một điều tra của Bộ Tư Pháp sau vụ cảnh sát bắn chết anh Michael Brown hồi năm 2014, một người da đen không có võ khí, 18 tuổi, ở Ferguson, Missouri, nhận thấy nỗ lực của nhân viên công lực là nhắm vào việc kiếm tiền cho ngân sách thành phố.
Người da đen lãnh hầu hết giấy phạt và tiền đóng phạt.
Bạn gái anh Castile, cô Diamond Reynolds, cho biết hai cảnh sát viên chận xe họ lại vì đèn sau xe bị bể. Theo lời cô, anh Castile bị bắn “không duyên cớ” khi anh lấy giấy tờ để trình.
Mẹ anh, bà Valerie Castile, nói rằng bà nghĩ con trai bà chẳng qua “chỉ là một người da đen hiện diện không đúng nơi.”
Thống Đốc Minesota, ông Mark Dayton, nói rằng ông không tin điều này sẽ xảy ra nếu tài xế là một người da trắng.
Theo thống kê của Bộ Tư Pháp, trên toàn quốc, 13% tài xế da đen bị chận xét ít nhất một lần trong năm 2011 so với 10% của tài xế da trắng.
Thăm dò cho thấy 68% tài xế da đen được xem là bị chận một cách hợp lệ so với 84% đối với người da trắng.
Bà Lorie Fridell, phụ tá giáo sư về tội phạm học ở trường University of South Florida, nói, lý do chính xác tại sao một số tài xế bị chận nhiều hơn những người lái xe khác thì khó mà nhận biết được. (TP)